Phương pháp ngừa thai tính theo chu kỳ kinh nguyệt: còn gọi là phương pháp Ozino- Knauss, là phương pháp tránh giao hợp vào những ngày có nhiều khả năng thụ thai nhất trong chu kỳ. Muốn thực hiện phương pháp này, người nữ phải xác định được ngày rụng trứng, nếu người chu kỳ kinh nguyệt là 28 ngày thì ngày rụng trứng thường là ngày thứ 14, nếu chu kỳ kinh nguyệt là 30 ngày thì ngày rụng trứng là ngày thứ 15... Khoảng thời gian an toàn tránh được thụ thai là ít nhất 3 ngày trước và một ngày sau ngày rụng trứng, áp dụng phương pháp không giao hợp trong thời gian này, ngoài thời gian giữa chu kỳ cần tham khảo thêm ngày rụng trứng còn có các dấu hiệu khác kèm theo như tăng tiết dịch nhầy - trong ở âm hộ - âm đạo, tăng nhẹ thân nhiệt. Qua nghiên cứu, kết quả theo phương pháp này thấp vì trên thực tế có tháng cơ thể người nữ có thể có 2 trứng trưởng thành và lần lượt rụng, nên khó xác định hết tất cả ngày rụng trứng mà tránh. Để nâng cao hiệu quả phương pháp này, cần tránh giao hợp từ ngày 10 đến ngày 18 của chu kỳ, đối với những người có chu kỳ kinh không đều, ngắn dưới 25 ngày, hoặc dài hơn 30 ngày thì không nên áp dụng phương pháp này vì rất dễ vỡ kế hoạch. Cách xác định chu kỳ cho phương pháp này là mốc lấy ngày ra kinh đầu tiên, gọi là ngày thứ nhất của chu kỳ cho đến ngày ra kinh đầu tiên khi có kinh lần sau.
Phương pháp xuất tinh ngoài âm đạo: đây là phương pháp khi đang giao hợp, sắp đến lúc xuất tinh, người nam rút dương vật ra khỏi âm đạo và xuất tinh ra ngoài. Phương pháp này hiệu quả thấp, vì ngay trong dịch tiết ra từ dương vật do hưng phấn tình dục, trước khi xuất tinh cũng có thể có tinh trùng; chưa kể trước khi phóng tinh, một vài giọt tinh dịch có thể rơi ra rồi mà người nam không biết, nên cũng có khả năng gây thụ thai. Hơn nữa, việc xuất tinh ra ngoài khó thực hiện được một cách chủ động, vì có khi nam giới không dừng lại kịp và đã xuất tinh khi chưa rút dương vật ra, không áp dụng phương pháp này cho người xuất tinh sớm.
Phương pháp tránh thai bằng dụng cụ tử cung hay thường gọi vòng tránh thai: đây là một trong những phương pháp tránh thai được sử dụng khá phổ biến, hiệu quả ngừa thai có thể đạt 99%. Phương pháp được Richter phát minh vào năm 1909, lúc đầu bằng chỉ tơ tằm và sau đó bằng dây kim loại nhưng ít được sử dụng vì gây viêm nhiễm; sau 20 năm được Graienberg người Đức và Orta người Nhật cải tiến thành các loại vòng tránh thai ít gây tai biến hơn. Từ đó, các loại vòng tránh thai ra đời với nhiều hình dạng khác nhau như: vòng xoắn, vòng chữ S, vòng chữ T… Hiện tại ở nước ta, đây là phương pháp được ưa chuộng và được sử dụng rộng rãi, thời gian sử dụng đối với một chiếc vòng tránh thai là 3 - 5 năm, nếu muốn sử dụng tiếp thì cần thay vòng mới, một nhược điểm có thể gặp do vòng tránh thai là đau bụng khi hành kinh, bị rong kinh, có thể gây cơ viêm vùng chậu, vòng xuyên cơ, gây hiếm muộn, thai ngoài tử cung và tụt vòng; không sử dụng cho các trường hợp có tiền căn viêm nhiễm vùng chậu, thai ngoài tử cung, nghi ngờ có thai, sau nạo thai nhiễm trùng, đang bị viêm vùng chậu, bệnh lý lây truyền qua đường tình dục, viêm cổ tử cung…
Vòng tránh thai
Phương pháp tráng thai bằng bao cao su: bao cao su được sử dụng từ thế kỷ thứ XVII, là biện pháp an toàn trong tình dục, giúp phòng tránh thai và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Hiện nay, bao cao su được làm bằng latex có bôi dầu và ngày càng được chú ý đến độ mỏng, chắc chắn và kín. Theo ước tính có khoảng 40 triệu cặp vợ chồng trên thế giới sử dụng bao cao su, qua thống kê người ta thấy có tỉ lệ vỡ kế hoạch là 6 - 13%. Để sử dụng bao cao su có hiệu quả tốt, cần lưu ý và sử dụng đúng cách, mỗi lần giao hợp phải sử dụng bao cao su mới, không dùng bao cao su củ, quá hạn dùng, không dùng bao cao su thủng rách, phải mang bao cao su ngay từ đầu khi giao hợp. Dùng bao cao su đúng cách theo các bước:
Bước 1: bao cao su đựng trong vỉ, khi xé vỉ, cần đẩy bao cao su bên trong về một phía rồi xé để tránh làm hư bao cao su bên trong.
Bước 2: mang bao cao su vào trước khi bắt đầu giao hợp cho đến khi kết thúc.
Bước 3: nhớ bóp xẹp núm nhỏ ở đầu bao cao su để đuổi hết không khí ra ngoài, động tác này giúp bao cao su không bị vỡ khi giao hợp.
Bước 4: chụp bao cao su vào đầu dương vật với vòng bao ở phía ngoài, rồi lan nhẹ để bao trùm kín đến tận gốc dương vật.
Bước 5: sau khi xuất tinh, rút dương vật ra ngay; phải giữ chặt bao cao su ở gốc dương vật trước khi rút dương vật ra khỏi âm đạo, tránh làm rơi vãi tinh dịch vào âm đạo.
Phương pháp ngừa thai vĩnh viễn:
- Triệt sản nam là phương pháp thắt ống dẫn tinh, bằng cách cắt một đoạn của ống dẫn tinh, để trong tinh dịch không còn chứa tinh trùng nữa, phương pháp này không gây ảnh hưởng gì đến sức khỏe cũng như quan hệ tình dục, thủ thuật đơn giản, thường không cần nằm viện.
- Triệt sản nữ là phương pháp thắt ống dẫn trứng, chặn đường đi để tinh trùng không còn gặp trứng, phương pháp này buồng trứng vẫn hoạt động bình thường, không ảnh hưởng đến tâm sinh lý và kinh nguyệt.