Hàng giả, hàng nhái đang là vấn đề nhức nhối của toàn xã hội, không chỉ làm thiệt hại đến sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp làm ăn chân chính, môi trường đầu tư mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng. Điều nguy hiểm nhất là đa số các mặt hàng giả liên quan đến sức khỏe như mỹ phẩm, thuốc bảo vệ thực phẩm, phân bón giả... Đây là thực tế từ Triển lãm hàng thật hàng giả vừa được tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh.
50% hàng giả là các sản phẩm mỹ phẩm
Trước những vấn đề nhạy cảm và thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng, Sở Công Thương TP.HCM phối hợp với Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng, các doanh nghiệp trên địa bàn tổ chức Triển lãm hàng thật, hàng giả nhằm giúp người tiêu dùng phân biệt và cảnh báo về vấn nạn này. Các mặt hàng kém chất lượng, giả mạo được trưng bày tại triển lãm có đến 50% là các sản phẩm mỹ phẩm, tiếp đến là mũ bảo hiểm, quần áo may sẵn, đồ gia dụng, điện tử... được làm giả rất tinh vi. Rất nhiều người khi tham quan triển lãm đều cho rằng, mình đã từng mua nhầm hàng giả. Ông Lê Văn Nhựt, người tiêu dùng TP. Hồ Chí Minh cho biết, liên quan đến mũ bảo hiểm, kể cả có 2 sản phẩm để cùng nhau thì cũng hoàn toàn không nhận biết được vì mũ giả được làm quá tinh vi, kể cả khi các sản phẩm thật có được gắn tem nhãn chống hàng giả thì hàng giả cũng có, chính vì thế, để nhận biết tem giả, tem thật là rất khó đối với người tiêu dùng.
 Người tiêu dùng rất khó phân biệt hàng thật, hàng giả. |
Hàng giả đang tràn về nông thôn
Theo Chi cục Quản lý chất lượng hàng hóa miền Nam, cứ 10 sản phẩm thì có 1 sản phẩm bị làm giả. Điều đáng lo ngại là hiện nay hàng giả, hàng kém chất lượng đang đổ dồn về thị trường nông thôn. Từ hàng may mặc, đồ gia dụng, sắt, thép, điện tử đến thuốc bảo vệ thực vật, phân bón giả... và không ai có thể trở thành thông thái để phòng vệ trước những sản phẩm giả mạo này.
Ông Ngô Bách Phong - Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng TP.HCM cho rằng, đây là cuộc chiến hết sức cam go và cho đến bây giờ, người tiêu dùng vẫn còn bị thiệt hại. Có nghĩa là hiệu quả của cuộc chiến phòng chống hàng giả, hàng nhái vẫn còn hạn chế, vì người tiêu dùng không có công cụ gì, chỉ bằng mắt thường thì không thể nhận biết được và rất khó cho người tiêu dùng. Cũng theo ông Phong, triển lãm là một trong những dịp để người tiêu dùng và doanh nghiệp có thể trao đổi, đối chứng với nhau về sản phẩm. Tuy nhiên, liệu sau khi bước ra khỏi triển lãm này, có mấy ai nhớ được để có thể phân biệt đâu là hàng giả và đâu là hàng thật với hàng ngàn sản phẩm đang trôi nổi trên thị trường.
Khi nhắc tới quyền lợi của người tiêu dùng, các cơ quan chức năng vẫn chỉ lặp lại khuyến cáo: Người tiêu dùng hãy phấn đấu trở thành người tiêu dùng thông thái! Nhưng liệu có trở thành thông thái được không, nếu như các quy định về giá, về chất lượng, về ghi nhãn hàng hóa, về điều kiện kinh doanh không được cụ thể hóa và tuyên truyền đến tận người tiêu dùng? Có thể thông thái được không, nếu như hầu hết doanh nghiệp đều bỏ qua các điều kiện đã được quy định rõ trong hệ thống các văn bản pháp luật, như đăng ký chất lượng, mẫu mã sản phẩm, ghi nhãn, niêm yết giá, bảo hành...?
Trong khi đó, kiểm soát chất lượng các sản phẩm hàng hóa dịch vụ là cơ quan chức năng lại bị động trong nhiều thời điểm, thậm chí bất lực trước việc nhiều mặt hàng bị làm giả. Điều đó, người tiêu dùng dù có thông thái đến đâu cũng không thể tự làm, nếu không có sự phân định của các cơ quan chức năng, sự tư vấn của các công ty luật cũng như sự hỗ trợ của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam.
Nguyễn Huy