Việc giảm béo phì cần kết hợp hài hòa các mặt về chế độ ăn uống, nghỉ dưỡng và tập luyện. Trường hợp dùng thuốc phải có chỉ định của bác sĩ.
Chữa chứng béo phì theo quan điểm Đông y
Đông y chia chứng béo phì thành 5 thể, với từng chứng bệnh khác nhau sẽ chữa theo biện chứng luận trị.
Thể vị nhiệt thấp trở: người béo phì, căng đầu, choáng váng, mau đói thích ăn, mình nặng lười nhát, miệng khát thích uống, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng nhầy, bắt mạch hoạt, sác. Phương pháp chữa: thanh vị tả hỏa, trừ thấp giảm béo.
Thể can uất khí trệ: người béo phì, ngực sườn đầy tức, buồn nôn, phụ nữ kinh nguyệt không đều, bế kinh, mất ngủ mộng nhiều, chất lưỡi đỏ sạm, rêu lưỡi trắng nhầy, bắt mạch huyền tế. Phương pháp chữa: sơ can lý khí, hóa uất tiêu thũng, giảm béo.
Thể tỳ thận lưỡng hư: người béo phì, mỏi mệt mất sức, lưng gối mỏi đau, liệt dương, lãnh cảm, lưỡi đỏ, rêu lưỡi trắng mỏng, bắt mạch trầm tế vô lực. Phương pháp chữa: ôn thận tráng dương, kiện tỳ giảm béo.
Thể âm hư nội nhiệt: người béo phì, váng đầu hoa mắt, căng đầu đau đầu, lưng gối mỏi đau, ngũ tâm phiền nhiệt, sốt nhẹ, đầu lưỡi đỏ, rêu lưỡi mỏng vàng, bắt mạch tế sác, huyền. Phương pháp chữa: tư âm giáng hỏa, bổ thận giảm béo.
Tương ứng với các thể bệnh nêu trên, sẽ có những “trà thuốc” thích hợp đưa ra ở phần dưới đây.
Thương truật - phục linh trà
Vật liệu: thương truật 10g, phục linh 10g, trạch tả 10g.
Cách làm: các vị thuốc cùng tán thô, cho vào trong ly, hãm với nước sôi, dùng uống thay trà. Ngày 1 thang.
Công hiệu: kiện tỳ ích khí, khu thấp giảm béo. Dùng chữa chứng béo phì thể tỳ hư thấp trọc.
Quyết minh - trạch tả trà
Vật liệu: quyết minh tử (sao) 10g, trạch tả 10g, bạch truật 10g, sơn tra 20g, hà thủ ô (chế) 20g.
Cách làm: các vị thuốc cùng tán thô, cho vào trong ly, hãm với nước sôi, dùng uống thay trà. Ngày 1 thang.
Công hiệu: kiện tỳ ích khí, thanh nhiệt giảm mỡ, trừ thấp khu đàm. Dùng chữa chứng béo phì thể tỳ hư thấp trở.
Quất - hà kiện tỳ trà
Vật liệu: quất bì 10g, hà diệp (lá sen) 10g, sơn tra (sao) 3g, mạch nha (sống) 15g, đường trắng 30g.
Cách làm: các vị thuốc tán thô, cùng đường trắng cho vào trong ly, hãm với nước sôi, dùng uống thay trà. Ngày 1 thang.
Công hiệu: kiện tỳ đạo trệ, thăng thanh hóa trọc, giảm mỡ giảm béo. Dùng chữa chứng béo phì thể tỳ hư thấp trọc.
Sơn tra - mạch nha trà
Vật liệu: sơn tra 30, mạch nha 30g, quyết minh tử (sao) 15g, trà 6g, lá sen 6g.
Cách làm: các vị thuốc cùng tán thô, cho vào trong ấm, hãm với nước sôi, dùng uống thay trà. Ngày 1 thang.
Công hiệu: bình can tả hỏa, hóa thực giảm mỡ. Dùng chữa chứng béo phì thể vị nhiệt thấp trở.
Sơn tra - phan tả diệp trà
Vật liệu: phan tả diệp 4g, sơn tra 10g, trạch tả 10g, thảo quyết minh 10g.
Cách làm: các vị thuốc cùng tán thô, cho vào trong ly, hãm với nước sôi, dùng uống thay trà. Ngày 1 thang, dùng liền 1 tháng là một liệu trình.
Công hiệu: tả nhiệt đạo trệ, khu thấp tiêu thũng, giảm mỡ. Dùng chữa chứng béo phì thể vị nhiệt thấp trở.
Minh - cúc - sơn tra trà
Vật liệu: quyết minh tử (sao) 15g, sơn tra 15g, cúc hoa 6g.
Cách làm: các vị thuốc cùng cho vào trong ly, hãm với nước sôi, dùng uống thay trà. Ngày 1 thang.
Công hiệu: thanh nhiệt giải uất, phá khí hành ứ, tiêu tích hóa trệ. Dùng chữa chứng béo phì thể can uất khí trệ.
Thục địa - sơn dược trà
Vật liệu: thực địa 20g, sơn dược 15g, sơn thù 15g, nhục quế 9g, đỗ trọng 9g, câu kỷ tử 9g, thỏ ty tử 12g, lộc giác giao 12g, đương quy 12g, phục linh 15g, đơn bì 9g, trạch tả 9g, xa tiền tử 12g, đảng sâm 15g.
Cách làm: thang thuốc trên sắc 2 lần, lấy hai nước hòa lại, dùng uống thay trà, chia uống sáng và chiều. Ngày 1 thang.
Công hiệu: ôn thận tráng dương, kiện tỳ giảm mỡ. Dùng chữa chứng béo phì thể tỳ thận lưỡng hư.
Tri bá - địa hoàng trà
Vật liệu: tri mẫu 9g, hoàng bá 9g, sinh địa 12g, sơn dược 12g, sơn thù 9g, trạch tả 12g, phục linh 15g, đơn bì 15g, chi tử 9g.
Cách làm: các vị thuốc cùng tán thô, cho vào trong ly, hãm với nước sôi, dùng uống thay trà. Ngày 1 thang.
Công hiệu: tư âm giáng hỏa, ích thận tiêu mỡ. Dùng chữa chứng béo phì thể âm hư nội nhiệt.
Hà diệp - thủ ô trà
Vật liệu: hà diệp (lá sen) 15g, hà thủ ô 10g, nữ trinh tử 5g.
Cách làm: các vị thuốc cùng tán thô, cho vào trong ly, hãm với nước sôi, dùng uống thay trà. Ngày 1 thang.
Công hiệu: tư âm thanh nhiệt, bổ can ích thận. Dùng chữa chứng béo phì thể âm hư nội nhiệt.
Những thực phẩm giúp giảm béo nhẹ cân
Bí đao: vị nhạt tính mát, công hiệu thanh nhiệt lợi tiểu. Thường dùng bí đao giúp loại bỏ chất béo dư thừa và nước, đạt tác dụng giảm béo.
Dưa leo (dưa chuột): vị ngọt tính mát, công hiệu thanh nhiệt, sinh tân, hóa thấp, có thể làm gỏi dưa leo, canh dưa leo.
Đậu xanh: vị ngọt tính mát, công hiệu thanh nhiệt giải thử, lợi tiểu giảm béo, có thể nấu canh đậu xanh.
Khoai môn: chứa nhiều xơ hòa tan, tạo cảm giác no, giảm hấp thu quá nhiều thức ăn.
Trà xanh: vị đắng tính mát, công hiệu thanh nhiệt sinh tân, lợi tiểu giảm béo, thường dùng giúp đảm bảo dáng vóc thướt tha.
Nấm hương (đông cô): giúp giảm mức quan bình của cholesterol; triglyceride và LDL thấy rõ.
Yến mạch phiến: chứa nhiều xơ thực phẩm, phòng trị xơ vữa động mạch.
Hạt bắp: chứa nhiều loại vitamin và khoáng tố, có tác dụng giảm cholesterol máu.
LY.DS. BÀNG CẨM