Tích cực triển khai các biện pháp phòng chống dịch

Số ca mắc cúm A/H7N9 ở Trung Quốc đang ngày càng gia tăng, đặc biệt tại các tỉnh lân cận biên giới Việt Nam, rồi virut cúm A/H8N10 cũng đã xuất hiện. Trong khi đó ở trong nước, dịch cúm gia cầm A/H5N1 đã tái bùng phát ở nhiều địa phương, thậm chí đã có một số trường hợp tử vong liên quan đến cúm A/H5N1. Vậy cơ quan chức năng đối phó với việc phòng chống dịch bệnh “ngoài có nguy cơ xâm nhập”, “trong tái bùng phát” ra sao? Xung quanh vấn đề này, phóng viên báo SK&ĐS đã phỏng vấn PGS.TS. Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế.

PGS.TS. Trần Đắc Phu.

PV: Thưa ông, chúng ta đang phải đối mặt với nguy cơ kép về dịch cúm gia cầm?

PGS.TS. Trần Đắc Phu: Trên thực tế hiện nay số mắc cúm A/H7N9 ở Trung Quốc vẫn liên tiếp xảy ra và có xu hướng lan rộng xuống các tỉnh phía Nam Trung Quốc, trong đó có tỉnh Quảng Đông, sát biên giới Việt Nam. Đặc biệt ở tỉnh này, virut cúm A/H7N9 đã được tìm thấy trong các mẫu không khí thu được từ một nhà hàng và các khu chợ. Riêng trong hơn 1 tháng đầu năm 2014 đã ghi nhận thêm 151 trường hợp mắc cúm A/H7N9. Thêm vào đó, tại Trung Quốc đã có 2 trường hợp mắc cúm A/H8N10 đều do tiếp xúc với gia cầm. Ngoài ra, chính quyền Đài Loan cũng đã thông báo về trường hợp mắc cúm A/H6N1 đầu tiên ở người. Do đó, để đối phó với các chủng cúm virut gia cầm, tại Trung Quốc đã thực hiện việc cấm buôn bán gia cầm sống tại các địa phương có ổ dịch nhằm hạn chế số ca mắc và lây lan.

Thông tin mới nhất cũng cho thấy, dịch cúm A/H7N9 đã xuất hiện tại tỉnh Quảng Tây - khu vực giáp ranh biên giới của tỉnh Lạng Sơn. Ở trong nước, tuy hiện nay chúng ta chưa ghi nhận ca nhiễm cúm A/H7N9 nào, nhưng dịch cúm gia cầm A/H5N1 tái bùng phát đã gây ra 2 ca tử vong ở người tại Đồng Tháp và Bình Phước sau khi tiếp xúc với gia cầm bệnh. Thực trạng này cho thấy chúng ta đang phải đối phó với nguy cơ về dịch bệnh liên quan đến cúm gia cầm ở cả trong nước lẫn bên ngoài xâm nhập.

PV: Thực tế của dịch bệnh là thế, song dường như người dân nước ta vẫn còn chủ quan trong việc nuôi, buôn bán, giết mổ gia cầm?

PGS.TS. Trần Đắc Phu: Hiện nay vẫn còn tình trạng người dân chăn nuôi vịt thả đồng và buôn bán, giết mổ, vận chuyển gia cầm sống không qua kiểm dịch, gia cầm ốm chết. Đây là một trong những yếu tố nguy cơ cao làm lây truyền dịch bệnh cúm gia cầm trong cộng đồng. Bên cạnh đó, do thời tiết đông xuân, nóng ấm là thời điểm dịch cúm gia cầm bùng phát mạnh nhất trong năm. Mặc dù WHO chưa đưa ra khuyến cáo hạn chế việc đi lại và giao lưu thương mại nhưng đã có khuyến cáo khách du lịch đến khu vực có ổ dịch không nên tiếp xúc với gia cầm và đến các chợ bán gia cầm sống. Đồng thời WHO cũng đang tiếp tục theo dõi sự biến chủng của virut cúm gia cầm lây bệnh sang người và nguy cơ của sự biến chủng lây truyền từ người sang người. Do đó, để phòng lây nhiễm các loại cúm gia cầm, việc người dân tuyệt đối tuân thủ khuyến cáo về vận chuyển, buôn bán, chăn nuôi, giết mổ của cơ quan chức năng là biện pháp phòng chống dịch hữu hiệu.

Lực lượng y tế dự phòng Hà Nội thực hiện phun thuốc khử khuẩn phòng dịch. Ảnh: Trần Minh

PV: Vậy ngành y tế và các cơ quan liên quan đã có những giải pháp gì để nâng cao hiệu quả các biện pháp phòng chống dịch cúm gia cầm, thưa ông?

PGS.TS. Trần Đắc Phu: Triển khai thực hiện Công điện số 133/CĐ-TTg ngày 23/1/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường phòng chống dịch cúm gia cầm qua đường biên giới, tiếp theo các công điện trước đó, cuối tuần này, Bộ Y tế đã có Công điện số 411/CĐ-BYT đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tăng cường giám sát dịch bệnh cúm A/H7N9, cúm A/H10N8, cúm A/H6N1 và cúm A/H5N1 tại các cửa khẩu và tại cộng đồng, chỉ đạo các ban, ngành liên quan mở rộng việc thu thập các mẫu bệnh phẩm từ các trường hợp viêm phổi nặng nghi do virut tại các bệnh viện, đặc biệt các trường hợp có tiền sử đi về từ khu vực có dịch hoặc tiếp xúc với gia cầm; khi phát hiện trường hợp nghi ngờ, tổ chức thu dung điều trị, cách ly sớm, cấp cứu kịp thời không để xảy ra tử vong và triển khai các biện pháp xử lý triệt để ổ dịch, không để dịch bệnh lây lan rộng, kéo dài... Đẩy mạnh công tác truyền thông phòng chống các chủng virut cúm lây truyền từ gia cầm sang người, đặc biệt là cúm A/H7N9, cúm A/H10N8, cúm A/H6N1 và cúm A/H5N1 cho người dân. Bộ Y tế cũng đề nghị các địa phương đẩy mạnh công tác kiểm tra liên ngành, thực hiện điều tra ngăn chặn và bắt giữ gia cầm nhập lậu qua biên giới, xử lý nghiêm các hộ kinh doanh trái phép, không để hiện tượng buôn bán gia cầm và các sản phẩm gia cầm không được kiểm dịch, không rõ nguồn gốc trên thị trường, đặc biệt gia cầm tại các chợ đầu mối.

Liên quan đến vấn đề phòng chống dịch cúm gia cầm, liên Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn cũng đã có thông cáo chung xác nhận nguy cơ nhiễm cúm gia cầm cả trên người và trên gia cầm ở nước ta đều ở mức báo động tại thời điểm này.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

Thái Bình (thực hiện)