Rạng sáng qua (12/11) tại Valletta (Malta) đã khai mạc Hội nghị thưởng đỉnh giữa liên minh châu Âu (AU) và châu Phi nhằm tìm kiếm một giải pháp cho vấn đề khủng hoảng di cư. Hơn 40 nước thuộc hai châu lục đã tới tham dự với hy vọng sẽ tìm được 1 giải pháp cuối cùng giải quyết cuộc khủng hoảng này.
Hội nghị thượng đỉnh Âu-Phi lần này nhằm thông qua một Kế hoạch hành động chung giữa hai châu lục để giải quyết cuộc khủng hoảng nhập cư. Theo Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại của EUFederica Mogherini kế hoạch sẽ đề ra các bước đi cụ thể cho các bên, trong đó trọng tâm trong Kế hoạch hành động sẽ là chính sách trao trả người di cư về quê hương, tuy nhiên vẫn mở cửa cho những người thực sự cần được sự hỗ trợ quốc tế. Ngoài ra, EU cũng sẽ dự định sẽ khởi động một quỹ mục tiêu trị giá 1,8 tỷ euro dành cho các nước châu Phi. Số tiền này có thể còn được tăng thêm để hỗ trợ các nước này đấu tranh với khủng hoảng di cư. “Cách duy nhất chúng ta có thể quản lý di cư là làm việc cùng nhau”. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk nói. “Chúng ta cần phải thống nhất một cách tiếp cận chung và các bước cụ thể để vấn đề người di cư không trở thành một gánh nặng cho tất cả chúng ta”.
Cuộc khủng hoảng di cư đang làm “nóng” tất cả các diễn đàn châu Âu nói riêng và thế giới nói chung. Theo số liệu do Cơ quan Kiểm soát biên giới Liên minh châu Âu (Frontex) công bố hôm 10/11, có khoảng 1 triệu 200 nghìn người di cư bất hợp pháp đã tới Liên minh châu Âu trong vòng 10 tháng đầu tiên của năm 2015, tăng gấp 4 lần của cùng kỳ năm 2014. Hầu như ngày nào báo chí châu Âu đều có những dòng titre liên quan tới cuộc khủng hoảng nhập cư và trên thực tế nó đang khiến các nước EU đau đầu.
Đức là một ví dụ. Sau chính sách mềm dẻo tiếp nhận người nhập cư cách đây vài tháng, chính phủ Đức ngày 10/11 đã thông báo áp dụng trở lại Hiệp định Dublin với người tị nạn Syria. Hiệp định Dublin quy định rằng người nước ngoài phải nộp đơn xin tị nạn ở bất kỳ nước EU nào mà họ đặt chân đầu tiên khi vào khối này. Tại đó họ sẽ được đăng ký tị nạn và thậm chí được lưu trú tị nạn. Tuy nhiên, từ tháng 8/2015,chính phủ Đức tạm thời không áp dụng quy định này với người tị nạn Syria. Nhưng do áp lực người nhập cư quá căng thẳng, hôm 10/11, Bộ Nội vụ, Cục Di trú và Người tị nạn liên bang Đức (BAMF) cho biết Hiệp định Dublin sẽ được áp dụng cho công dân tất cả các nước có người di cư tới Đức cũng như các nước thành viên EU, trừ Hy Lạp. Không chỉ có Đức, hỗn loạn đã xảy tại thị trấn biên giới Presevo của Serbia khi hàng ngàn người di cư đã phải xếp hàng nhiều giờ để có được giấy đăng ký vốn sẽ cho phép họ tiếp tục cuộc hành trình tới Tây Âu. " Chỉ trong hai ngày qua đã có khoảng từ 9 đến 10 nghìn người di cư đổ về đây”. Cao ủy Liên hợp quốc về người tỵ nạn Seda Kuzucu nói với báo giới hôm 11/11.
Chính vì thế, hội nghị thượng đỉnh Âu-Phi về người di cư được cho là sẽ tìm cách tháo gỡ những bế tắc trong cuộc khủng hoảng hiện nay. Tuy nhiên, chưa cho nhiều lạc quan về kết quả hội nghị. Theo Deusche Well, ngay trong phiên họp đầu tiên, đại diện EU và châu Phi đã đối mặt với bất đồng khi châu Phi phản đối dự định của EU xây dựng các trung tâm tiếp nhận người tị nạn tại các nước thứ ba, cụ thể là các nước châu Phi. Châu Phi cho rằng việc xây dựng những trung tâm này có thể trở thành cái nôi nuôi dưỡng các lực lượng cực đoan-nếu không được kiểm soát tốt. Ngoài ra, châu Phi cũng đang lưỡng lự trước đề xuất của EU cung cấp 3 tỷ 600 triệu euro tiền viện trợ để thuyết phục các lãnh đạo châu Phi rút bớt những người di cư vì lý do kinh tế về nước. “Đó là một vấn đề thuộc về trách nhiệm”. Ngoại trưởng Ai Cập Sameh Shoukry nói.
Hội nghị sẽ kết thúc vào ngày 13/11 với một Tuyên bố chung được thông qua nếu như các bên giải quyết được bất đồng.
N.Minh (Theo DW, Reuters, AP)
