Kinh tới trước kỳ hoặc sau kỳ, trước sau không nhất định, khi tới thì lượng nhiều hay ít quá, sắc đỏ hay đen, chất lỏng hay thành hòn cục, lại có tháng không tới mà không phải có thai, đau bụng dưới hoặc không đau, người mệt mỏi, kém sức khoẻ, như vậy gọi là kinh nguyệt không đều.
Kinh nguyệt không đều có các thể khác nhau:
Huyết nhiệt: Kinh tới trước kỳ, lượng nhiều, sắc hồng sẫm hoặc tím đen hoặc có cục hòn, mùi hôi, có khi mặt đỏ, môi đỏ, miệng khô ráo, đại tiện táo, tiểu tiện đỏ, lưỡi đỏ rêu vàng, mạch to, mạnh hoặc nhanh.
Bài thuốc: Củ gấu (chế) (hương phụ) 20g, ích mẫu 16g, rau má tươi 40g, cỏ nhọ nồi (sao) 40g, sinh địa 20g, chỉ xác (sao đen) 16g. Các vị cho vào ấm, đổ 800ml nước sắc còn 300ml chia 2 lần uống trong ngày.
Huyết hàn: Kinh tới sau kỳ, lượng ít, sắc nhợt, sắc mặt trắng nhợt, đau bụng liên miên, thích chườm nóng, rêu lưỡi trắng, mặt trầm trì không có sức.
Bài thuốc: Hương phụ 20g, ngải cứu (sao đen) 20g, gừng nướng 8g, bố chính sâm (tẩm gừng sao) 40g, rễ vú bò 16g. Các vị cho vào ấm, đổ 600ml nước sắc còn 300ml chia 2 lần uống trong ngày.
 Rau má. |
Huyết hư:
Kinh tới sau kỳ, ít, nhợt, loãng, người gầy yếu, sắc mặt vàng úa, môi, lưỡi móng tay nhợt, da khô khan, mắt hoa, hồi hộp ít ngủ, chất lưỡi mỏng, không rêu, mạch hư tế.
Bài thuốc: Hà thủ ô (chế) 40g, lá sung 40g, hương phụ 10g, ích mẫu 20g, ngải cứu 16g, đậu đen 40g, củ gai 20g. Các vị cho vào ấm, đổ 1 lít nước, sắc còn 450ml chia 3 lần uống trong ngày.
Khí huyết đều hư: Kinh rối loạn khi trồi khi sụt và có triệu chứng khí hư và huyết hư.
Bài thuốc: Hương phụ 20g, ích mẫu 20g, ngải cứu 12g, lá sung 20g, củ gai 20g, hà thủ ô 20g, rễ vú bò 16g, hoàng tinh 20g, sâm bố chính 20g. Cho 1 lít nước sắc còn 450ml, chia làm 3 lần uống.
Huyết ứ: Kinh tới sau kỳ, lượng ít, sắc bầm đen, có hòn cục, sắc mặt xanh xám, bụng dưới đau nắn không chịu được, máu cục ra được thì đỡ, ngực bụng đầy, đại tiện táo, nước vàng và ít, lưỡi hồng sẫm, mạch trầm, sáp.
Bài thuốc: Hương phụ 40g, ích mẫu 20g, ngải cứu 16g, mần tưới 30g, cỏ roi ngựa 30g, nghệ xanh 20g. Các vị cho vào ấm, đổ 1 lít nước, sắc còn 450ml, chia 3 lần uống trong ngày.
Khí uất: Kinh tới trước hoặc sau kỳ không nhất định, lượng ít, có hòn cục, sắc mặt xanh xám, tinh thần không thư thái; trước khi kinh tới, vú căng đau; kinh tới, bụng dưới đau lên tới ngực sườn, ợ hơi thì đỡ, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch huyền.
Bài thuốc: Hương phụ 40g, ô dược (sao) 20g, chỉ xác (sao) 16g, thanh bì (sao) 30g, dải nghệ (sao vàng) 20g. Các vị cho vào ấm, đổ 600ml nước sắc còn 300ml, chia 2 lần uống trong ngày.
|
|