Như thường lệ, những ngày cuối năm, thông tin về thực phẩm “bẩn” lại dồn dập ùa về. Ngỡ tưởng những loại thịt ôi thiu, bệnh tật, không rõ nguồn gốc, chỉ dám chui lủi vào những hàng quán để “ngụy trang” kỹ càng qua khâu chế biến mới dám đến với thực khách, nào ngờ có những lượng thực phẩm bẩn dám đưa thẳng qua kênh không thể công khai hơn là những chợ trung tâm đô thị để lòe các “thượng đế”. Thực trạng này cho thấy những kẻ vì lợi dám mạo hiểm ngày càng cao và không từ thủ đoạn nào, khiến người dân vô cùng lo lắng...
Hàng ôi thiu ra... nhà hàng
Ngày cuối cùng của năm 2015, Trạm Kiểm dịch động vật Thủ Đức phối hợp với Đội Cảnh sát giao thông Rạch Chiếc tuần tra, phát hiện xe khách giường nằm chạy trên Quốc lộ 1, do tài xế Lê Minh Điệp (30 tuổi, ngụ tỉnh Đồng Nai), đang chuyên chở gần 200 con heo sữa thối và 7.300 trứng cút không nguồn gốc. Tài xế cho biết được thuê vận chuyển số hàng trên cho một nhà hàng ở huyện Hồng Ngự (tỉnh Đồng Tháp) để biến thành lợn sữa quay đãi khách mừng năm mới. Lực lượng chức năng đã xử phạt hành chính và tiêu hủy toàn bộ lô hàng.
Một vụ vận chuyển thực phẩm bẩn vừa bị bắt giữ.
Gần như cùng thời gian trên, tại Hà Nội, khu vực xã Hòa Phú, huyện Ứng Hòa, TP. Hà Nội, Tổ công tác của Đội Phòng ngừa đấu tranh tội phạm về Nông nghiệp, Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an TP. Hà Nội phối hợp với Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP. Hà Nội phát hiện ôtô tải đang dừng đỗ bên đường có biểu hiện nghi vấn nên yêu cầu kiểm tra. Trên xe, tổ công tác tìm thấy nhiều bao tải bên trong chứa nội tạng gia súc như lòng bò, tiết cùng một lượng lớn da và thịt vụn động vật đã hôi thối, bốc mùi khó chịu, tổng trọng lượng gần 8 tạ. Lô hàng này cũng không có chứng từ, nguồn gốc xuất xứ. Đối tượng khai đang thu mua hàng trôi nổi “hết đát” trên thị trường và vận chuyển sang các tỉnh lân cận để bán cho các nhà hàng, quán ăn.
Tràn vào chợ
Liên tiếp những tháng cuối năm 2015, lực lượng chức năng, trong đó có Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (PC49), Công an TP. Hà Nội đã phát hiện và thu giữ nhiều tấn thực phẩm “bẩn”. Đáng chú ý bối cảnh bắt quả tang những vụ việc này lại diễn ra ngay giữa những khu chợ trong nội thành thành phố chứ không “dấm dúi” như thường thấy.
Vừa qua, Đội 6, PC49 Hà Nội phối hợp với Đội Quản lý thị trường số 6, Chi cục QLTT Hà Nội đã tiến hành kiểm tra tại kho đông lạnh của Công ty TNHH thực phẩm Hoàng Dương, tại số 423 Minh Khai, quận Hai Bà Trưng chuyên kinh doanh các mặt hàng thịt gia súc, gia cầm đông lạnh... sau đó được đưa đi tiêu thụ tại các chợ đầu mối lớn trên địa bàn TP. Hà Nội. Qua kiểm tra tại kho hàng, lực lượng chức năng đã phát hiện khoảng 270kg xương ức lợn đông lạnh và 30kg xương gà do nước ngoài sản xuất không có hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ, không giấy tờ kiểm dịch.
Chợ Phùng Khoang, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội là một trong những chợ đầu mối với hoạt động giao thương khá sôi động, khách hàng lại dễ tính. Lợi dụng điều này, nhiều đối tượng đã trà trộn các loại thực phẩm kém chất lượng, không đảm bảo an toàn thực phẩm để bán cho người tiêu dùng. Cũng tại đây, Đội 4, Phòng PC49 Hà Nội đã phối hợp với các cơ quan chức năng thu giữ hơn 1 tấn thịt lợn “bẩn” là lợn ốm, chết đang bị phân hủy tại chợ Phùng Khoang. Các đối tượng Hoàng Văn Chí, 28 tuổi và Nguyễn Khắc Sáng, 43 tuổi, trú tại Mỹ Hào, Hưng Yên đã khai nhận thu gom số lợn bệnh, chết của người dân quanh vùng và mang về chợ Phùng Khoang để tiêu thụ.
Trước đó, Đội 4, Phòng PC49 Hà Nội đã phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra các hộ chuyên kinh doanh thực phẩm đông lạnh nhập khẩu tại chợ Phùng Khoang và phát hiện 3 hộ kinh doanh đang bán tim lợn nhập khẩu không có nguồn gốc xuất xứ. Số tim lợn này có màu đen sẫm, mốc xanh rất nguy hiểm đã bị cơ quan chức năng tịch thu, tiêu hủy.
Khó khăn nhưng quyết ngăn chặn
Trung tá Trần Anh Tuấn, Phó Trưởng phòng PC49 Hà Nội cho biết, qua các vụ việc đã phát hiện, các đối tượng vận chuyển, buôn bán thực phẩm “bẩn” đã ngụy trang, che giấu bằng nhiều hình thức, thủ đoạn thay đổi như vận chuyển gà lậu bằng xe ôtô sang Fortuner; vận chuyển nội tạng bẩn kèm theo nhiều hàng hóa khác như bao bì, vải vóc... Có trường hợp còn làm giả giấy tờ kiểm dịch của cơ quan thú y. Chính vì vậy mà công tác trinh sát, làm rõ các vụ việc gặp không ít khó khăn.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội, với gần 10 triệu dân, mỗi ngày Hà Nội cần tiêu thụ khoảng 1.000 tấn thịt, 600 tấn cá, 3.200 tấn rau quả các loại... Tuy nhiên, sản xuất tại chỗ mới chỉ đáp ứng được 69% nhu cầu thịt, 32% nhu cầu cá, 97,7% trứng gia cầm, 19% sữa, 38% gạo tẻ, 60% rau củ tươi và 18% quả tươi các loại. Gần 30% còn lại là nhập từ các tỉnh, thành khác về.
Hầu hết thực phẩm từ các tỉnh, thành đưa về Hà Nội được tiêu thụ tại các chợ đầu mối, chợ bán lẻ, nên việc kiểm tra, giám sát chất lượng an toàn thực phẩm gặp nhiều khó khăn.
Ông Trần Mạnh Giang, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản Hà Nội cho biết, trong năm 2015, các cơ quan chức năng đã lấy hàng trăm mẫu sản phẩm nông lâm thủy sản tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh và chợ đầu mối ở Hà Nội và các tỉnh lân cận để giám sát chất lượng an toàn thực phẩm. Kết quả phân tích đã phát hiện nhiều mẫu có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, tồn dư kim loại nặng vượt ngưỡng tối đa cho phép; có dư lượng chất cấm; đặc biệt là phát hiện cả dư lượng chất tạo nạc salbutamol trong thịt lợn.
Cũng theo trung tá Trần Anh Tuấn, người dân cố gắng chủ động lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có uy tín, đặc biệt là đối với các sản phẩm thực phẩm tươi sống phải có màu sắc tự nhiên, mùi vị đặc trưng, không có dấu hiệu bất thường. Khi có nghi vấn hoặc cần phản ánh, cung cấp các thông tin liên quan đến vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm, người dân có thể liên hệ trực tiếp với Phòng PC49 Hà Nội theo số điện thoại: 04.38389229, mọi thông tin sẽ được bảo mật.
Quyết tâm từ cơ quan chức năng cùng sự hợp tác và ý thức từ mỗi người dân được kỳ vọng sẽ hạn chế tối đa vấn nạn thực phẩm bẩn, đặc biệt là trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới.