Gần đây, nhiều người đến khu di tích Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội) tỏ ra bất ngờ khi thấy nhiều hạng mục, đặc biệt tường bao được phủ màu mới. Một số ý kiến cho rằng, màu mới xuất hiện tại Văn Miếu như phá hoại di tích. Tuy nhiên, các chuyên gia văn hóa, lịch sử nhấn mạnh màu mới tại một số nơi của Văn Miếu chỉ là quét vôi thuộc hoạt động trùng tu, tôn tạo... chứ không ngoài mục đích gì khác.
Những ngày đầu năm 2017, du khách thấy nhiều hạng mục từ khu vực cổng Đại Trung Môn, giếng Thiên Quang đến bia tiến sĩ, khu nhà thờ tại Văn Miếu Quốc Tử Giám được phủ lên một lớp màu xám trắng không như sự cổ kính, rêu phong mà bấy lâu họ vẫn thấy ở khu di tích này. Khi chứng kiến các hạng mục có màu khác lạ, nhiều người đã chia sẻ hình ảnh lên các trang mạng xã hội và bày tỏ quan điểm “sơn mới nhìn màu này lạ quá, nếu cứ để màu xám trắng từ ngoài vào trong thì sẽ mất đi nét rêu phong của Văn Miếu”. Thậm chí nhiều người chưa tìm hiểu nguyên do vì sao Văn Miếu có màu khác lạ đã đưa ra ý kiến mang tính chủ quan khi cho rằng hành động sơn mới là phá hoại di tích, di sản lâu đời bậc nhất của Thủ đô.
Những bức tường ngăn, tường rào ven hồ... ở Văn Miếu Quốc Tử Giám mới đây được quét vôi để ngăn chặn di tích xuống cấp, chống mối mọt.
Trước những ý kiến trái chiều trong dư luận, mới đây, ông Lê Xuân Kiêu - Giám đốc Trung tâm Hoạt động văn hóa, khoa học Văn Miếu chính thức lên tiếng: màu mới ở một số hạng mục của Văn Miếu mà người dân thấy chỉ là hoạt động chỉnh trang, vệ sinh di tích mang tính định kỳ của đơn vị quản lý di tích. Ông Lê Xuân Kiêu cho biết thêm, trải qua thăng trầm thời gian và chịu sự tác động của nắng mưa nên một số hạng mục của di tích bị bong tróc, bị nấm mốc bao phủ, làm mất mỹ quan và đe dọa sự xuống cấp di tích. Chính vì điều này, phía quản lý di tích Văn Miếu Quốc Tử Giám với chức năng và quyền hạn đã cho vệ sinh lớp mái, mũ tường, chân tường tại Văn Miếu. Đặc biệt, theo ông Lê Xuân Kiêu: “Chúng tôi chỉ quét vôi những bức tường ngăn, tường rào ven hồ... còn những hạng mục chính của Văn Miếu như cổng chính, Khuê Văn Các, Bái Đường... có tính chất phức tạp nên cần phải có khảo sát, đánh giá ở những dự án quy mô hơn. Sau một thời gian, lớp vôi trên tường sẽ bay màu, các chuyên gia bảo tồn sẽ phủ lại một lớp sơn màu trầm, Văn Miếu sẽ trở lại vẻ cổ kính như cũ.
Ở cấp độ quản lý nhà nước, theo ông Trương Minh Tiến - Phó Giám đốc Sở Văn hóa Hà Nội, việc quét vôi một số hạng mục ở Văn Miếu Quốc Tử Giám để bảo vệ tường là đúng đắn, vì một số tường gạch đã bị bong tróc, rất phản cảm và hạng mục nào xuống cấp quá mới quét vôi chứ không phải quét lại toàn bộ khu di tích Văn Miếu. Cũng theo ông Trương Minh Tiến, đây là hoạt động nằm trong kế hoạch nghiệp vụ của ban quản lý di tích. Sở Văn hóa - Thể thao đã đồng ý về mặt chủ trương và cũng đã báo cáo với lãnh đạo TP. Hà Nội và lãnh đạo thành phố đồng ý cho phép thực hiện.
Chia sẻ về những ý kiến của công chúng khi cho rằng màu sắc mới tại các hạng mục ở Văn Miếu gần đây khác lạ, PGS.TS. Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội di sản văn hóa Việt Nam nhấn mạnh, nếu quan niệm việc quét vôi ở Văn Miếu Quốc Tử Giám làm mất đi nét cổ kính của di tích thì đó là ý nghĩ sai lầm về mặt khoa học. Về mặt thẩm mỹ, màu vôi mới được quét lại ở Văn Miếu giống với màu của di tích trước đây mà nhiều người đã thấy. Ở một góc nhìn khác, giáo sư sử học Lê Văn Lan cho rằng, tại các nước phát triển như Hàn Quốc, Nhật Bản..., những di tích lịch sử lên tới nghìn năm như Văn Miếu của ta, thì nước bạn đều có lịch trùng tu và tôn tạo theo thời gian, thậm chí trùng tu di tích ấy trở nên lộng lẫy, đẹp đẽ hơn. GS. Lê Văn Lan bày tỏ quan điểm, khi công trình bị cũ, có dấu hiệu xuống cấp thì việc tôn tạo là điều đương nhiên!