Tại cuộc họp Thường trực Chính phủ với Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống COVID-19 do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, thời gian qua, nhìn chung các bộ ngành, địa phương đã thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia, Bộ Y tế… trong công tác phòng chống dịch.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên báo cáo về tình hình dịch bệnh. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
“Số ca bệnh ghi nhận trong những ngày qua đều là các trường hợp F1, đã được khoanh vùng, cách ly, lấy mẫu từ những ngày trước đó. Nên khả năng lây ra cộng đồng thấp. Do chúng ta truy vết thần tốc, số F1 đông, nhưng năng lực xét nghiệm của địa phương có dịch chưa theo kịp dẫn đến công bố kết quả xét nghiệm chậm”, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên lý giải việc số ca phát hiện trong những ngày qua.
Thời gian tới, phải tiếp tục tuân thủ nghiêm những nguyên tắc đã có trong phòng chống dịch là: Ngăn chặn – phát hiện – cách ly – khoanh vùng – dập dịch và điều trị. Phải chuyển tâm thế chống dịch sang “chủ động tấn công” theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Muốn tấn công phải phát hiện nhanh, khoanh vùng nhanh… để hạn chế nguồn bệnh lây lan ra cộng đồng.
Bộ Y tế đề nghị các địa phương tiếp tục nâng cao năng lực xét nghiệm (năng lực truy vết, lấy mẫu, bảo đảm máy móc, sinh phẩm, kỹ thuật viên,…); tiếp tục phát huy vai trò của Tổ chuyên gia phân tích diễn biến tình hình dịch; khoanh vùng cách ly gọn nhất có thể, tránh cực đoan, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội, đời sống nhân dân; đặc biệt cần tăng cường xét nghiệm sàng lọc, tầm soát nguồn bệnh ở những khu vực có nguy cơ, chủ động truy tìm F0; triển khai lắp đặt camera giám sát ở những khu vực có nguy cơ; người dân phải tuân thủ khuyến cáo 5K để phòng chống dịch bệnh…
Lần này, Việt Nam ứng phó cùng lúc với 2 biến thể của virus SARS-CoV-2 gồm biến thể của Anh và biến thể kép của Ấn Độ, đều là biến thể có tốc độ lây lan nhanh.
"Chủng mới lây lan rất nhanh, chỉ 1-2 ngày đã bùng lên như ổ dịch ở xã Mão Điền, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh (chiếm đến 71 trong số 89 ca mắc của tỉnh Bắc Ninh từ ngày 5/5 đến tối 9/5)"- PGS.TS Trần Đắc Phu cảnh báo.
Ngoài ra, cũng xuất hiện nhiều ổ dịch, nhiều hình thái lây mới: lây ở bệnh viện, trong cộng đồng, trên máy bay, trong quán bar, karaoke, lây trong khu cách ly...
"Những hoạt động tụ tập đông người (đám cưới, quán bia, lễ hội…), môi trường kín (quán bar, karaoke), những chỗ đông người, gặp nhau giữa những đối tượng không quen biết (như bệnh viện…) là những nơi đặc thù có nguy cơ lây nhiễm cao, rất nguy hiểm"- PGS.TS Trần Đắc Phu nhấn mạnh.
"Dù vậy người dân cũng không nên hoang mang lo lắng; chúng ta vẫn đang kiểm soát được các ổ dịch, vẫn xác định được nguồn lây như ở phía Bắc chủ yếu vẫn liên quan đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TW 2, Bệnh viện K, Đà Nẵng…" - PGS. TS Trần Đắc Phu khuyến cáo.
Đồng thời, chuyên gia cũng nhấn mạnh, người dân không được chủ quan, cần nâng cao cảnh giác, thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch, thông điệp 5K, hạn chế việc tụ tập đông người không cần thiết, khi ra khỏi nhà cần đeo khẩu trang… Khẩu trang, khử khuẩn đóng vai trò rất quan trọng.
Bên cạnh đó, đặc biệt lưu ý đến khai báo y tế. Hiện số ca mắc tại nước ta còn ít, truy vết còn tác dụng. Vì thế, việc khai báo y tế là vô cùng quan trọng. Cụ thể, khai báo y tế tại các khu vực đông người, khuyến khích khai báo bằng mã QR code, nhờ đó truy vết rất nhanh, phong tỏa nhanh. Đồng thời, giao trách nhiệm cho chính người đứng đầu khu du lịch, hãng hàng không, khu công nghiệp…
Ngoài ra, vì lây trong phòng kín nên TS Phu cũng khuyến cáo người dân mở cửa thông thoáng như tại công sở, lớp học…