Siêu âm là cách ghi lại hình ảnh của thai nhi ở trong bụng mẹ. Nhờ đó có thể thấy được sự phát triển của thai nhi và sớm biết được các dấu hiệu bất thường về hình thái của thai nhi. Tuy nhiên không phải siêu âm bất cứ lúc nào cũng được mà các bà mẹ cần lưu ý những thời điểm quan trọng cần siêu âm khi mang thai.
Thai ở tuần thứ 12
Lần siêu âm thứ nhất được làm vào tuổi thai 11 tuần 6 ngày (12 tuần) đến 13 tuần 6 ngày. Tại thời điểm này, các bác sĩ siêu âm có thể xác định tuổi thai một cách chính xác nhất. Và điều quan trọng hơn là bác sĩ có thể đo khoảng sáng sau gáy nhằm dự đoán một số bất thường nhiễm sắc thể (những bất thường này có thể là nguyên nhân gây bệnh Down, dị dạng tim, chi, thoát vị cơ hoành...). Chỉ số này càng cao thì mức độ nguy cơ càng lớn.Sau thời điểm này, chỉ số này không chính xác và không còn giá trị nữa.
Một số bất thường lớn nhất của thai có thể hoàn toàn được chẩn đoán trong giai đoạn này như không phân chia não trước, thai vô sọ, não lộn ngoài.
Thai ở tuần thứ 22
Đây là thời điểm mà các cơ quan bên trong thai nhi đã hình thành đầy đủ và khi được siêu âm, các bác sĩ sẽ xem xét xem các cơ quan đó có phát triển bình thường hay không. Các cột sống, hộp sọ, não, tim, phổi, thận, cánh tay và chân của thai nhi ở thời kỳ này đều có thể được nhìn thấy. Ngoài ra, bác sĩ có thể phát hiện hầu hết các bất thường về hình thái của thai nhi như sứt môi, hở hàm ếch, dị dạng ở các cơ quan nội tạng.
Lần siêu âm này rất quan trọng vì nếu cần đình chỉ thai nghén thì phải làm trước tuần thứ 28. Sau thời gian đó, nếu kích thích đẻ non thì thai dị tật vẫn có thể sống và việc chẩn đoán trước sinh sẽ không còn ý nghĩa.
Thai ở tuần thứ 32
Lần siêu âm này có thể thực hiện khi thai được 30 - 32 tuần, giúp phát hiện một số vấn đề hình thái xảy ra muộn như bất thường ở động mạch, tim và một vùng cấu trúc của não. Siêu âm lần này cũng giúp nhận biết tình trạng phát triển chậm trong tử cung - một nguyên nhân gây suy thai và ngạt sau đẻ.
Các dị tật được phát hiện trong thời điểm này tuy không thể can thiệp nhưng thầy thuốc và gia đình sản phụ có thể tìm ra cách xử trí phù hợp khi sinh và chuẩn bị cho việc chăm sóc, chữa bệnh cho trẻ kịp thời sau đó.
Ngoài 3 lần siêu âm quan trọng này, nếu bất kỳ lúc nào thai phụ cảm thấy bất thường cần phải đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để khám và xử trí kịp thời.
Bác sĩ Nguyễn Thị Hoa
