Nhạc Việt nhiều năm nay vận hành theo cách tự do, ai muốn làm gì thì làm, sáng tạo hay lười sáng tạo cũng vẫn được gọi là nghệ sĩ. Cũng vì không có cái gọi là khuôn khổ hay chuẩn mực nên tính “lười” của các nghệ sĩ càng có dịp phát huy, nhất là lớp ca sĩ trẻ hiện nay.
Ngày nay, khi mà công nghệ đạt đến tầm siêu phẩm thì chẳng khó khăn gì để tạo ra những sản phẩm âm nhạc đánh lừa đôi tai người nghe. Chưa chắc những sản phẩm âm nhạc lung linh được trưng bày ngoài thị trường kia phản ánh khả năng thực sự của các ca sĩ nếu như họ không được thẩm định bằng những buổi trình diễn live.
 Những gương mặt trẻ sẽ đem đến gì cho nền nhạc Việt? |
Tại Hàn Quốc, khi các nghệ sĩ tung sản phẩm mới thì cũng là lúc lịch trình làm việc của họ được khởi động. Họ sẽ phải trình diễn live ít nhất 5 buổi/tuần, chưa kể những màn trình diễn trên các sân khấu âm nhạc, các show truyền hình mà họ được mời. Xuất hiện ở bất cứ chương trình nào, họ cũng chỉ trình diễn sản phẩm mới nhất để thuyết phục khán giả phải nghe và phải... thích sản phẩm đó.
Nếu như các sàn đấu âm nhạc là điều gần như bắt buộc đối với các nghệ sĩ Kpop nói riêng hay những nghệ sĩ châu Á nói chung thì ở Việt Nam, những sàn đấu này được dựng lên chỉ để... cho có hoặc để câu view. Đã gọi là sàn đấu thì đáng lẽ các nghệ sĩ phải trình diễn khả năng hát live của họ và tranh giành quyết liệt ngôi vị cao – thấp, đằng này, hầu hết các sàn đấu âm nhạc của ta chỉ chăm chăm phát những MV lung linh – thực chất là sản phẩm của công nghệ, nên khán giả không bao giờ có cơ hội được nghe người nghệ sĩ hát bằng giọng thật. Vì vậy, việc bình chọn qua tin nhắn hay bình chọn online chỉ là một hình thức PR cho một mục đích nào đó chứ không mang tính chất đánh giá sản phẩm âm nhạc hay đánh giá tài năng của người nghệ sĩ. Nói cách khác, đó là một hình thức chạy đua công nghệ, xem sản phẩm nào bắt mắt hơn mà thôi.
Đối với các ca sĩ lâu năm và đã trưởng thành trên con đường âm nhạc, họ đủ bản lĩnh để tự mình phát triển sự nghiệp riêng cho dù không cần gò mình vào những sàn đấu nảy lửa, nói cách khác, họ có thể tự tạo ra sức ép cho bản thân mình bằng cách làm việc chăm chỉ. Tuy nhiên, đối với những ca sĩ trẻ mới vào nghề, việc tự gò mình dường như là điều không thể. Họ sẽ chìm đắm trong sự nổi tiếng nhất thời, ảo tưởng về tài năng của chính mình để rồi tự buông thả bản thân, trở nên lười biếng và nghiêm trọng hơn là đánh mất niềm đam mê.
Trường hợp của ca sĩ trẻ Bùi Anh Tuấn là một ví dụ. Anh có giọng hát ổn, có ngoại hình sáng trên sân khấu và có lượng khán giả ổn định từ khi tham gia cuộc thi Giọng hát Việt. Nhưng dấn thân vào showbiz chưa được bao lâu, Bùi Anh Tuấn đã có biểu hiện lười biếng. Nhiều lần người ta phát hiện anh hát nhép trên sân khấu và phê phán, điều đó làm anh chán nản, thay vì tự trách bản thân mình, anh lại có những phát ngôn làm công chúng phiền lòng.
Sau chuỗi scandal không có điểm dừng, những tưởng Bùi Anh Tuấn sẽ rút ra nhiều bài học khi phải nhận sự chỉ trích mạnh mẽ của người hâm mộ, nhưng dường như bị ngợp vì nổi tiếng quá bất ngờ và văn hóa ứng xử kém, Bùi Anh Tuấn tiếp tục làm khán giả thất vọng. Việc anh bị đình chỉ 6 tháng tại Bài hát yêu thích cũng là một hình phạt cho phong cách làm việc chểnh mảng và thiếu ý thức.
Nhưng suy cho cùng, Bùi Anh Tuấn cũng chỉ là một trong những “sản phẩm” của thị trường âm nhạc thiếu tính cạnh tranh. Giá như thế hệ ca sĩ trẻ hiện nay có nhiều cơ hội “đấu đá” nhau trên các bảng xếp hạng chuyên nghiệp thì thị trường âm nhạc nói chung sẽ phát triển mạnh và quan trọng hơn cả, công chúng cũng không phải ngậm ngùi khi những ngôi sao sớm “tàn” vì quá rảnh rỗi. Vấn đề là ai sẽ dựng lên sàn đấu cho họ?
Vương Ngân