Người dân theo dõi các kỳ họp Quốc hội và HĐND thấy các vị đại biểu của dân rất mất thời gian để bàn và quyết định một số chỉ tiêu thuộc diện quốc kế dân sinh nhưng lại mãi không đạt và vẫn chưa có câu trả lời... Đáng chú ý nhất trong số các chỉ tiêu trình Quốc hội hàng năm chính là chỉ tiêu tạo 1,56 - 1,6 triệu việc làm. Chỉ tiêu này bị áp năm sau cao hơn năm trước du di 5-7%. Bà con nhớ lại có một thời kỳ dài có thông tin năm nay gieo trồng, thu hoạch mùa màng nhanh hơn năm ngoái 10 - 15 ngày. Dồn dịch lại dăm bảy năm hóa ra người ta gặt nhanh hơn 3-4 tháng, nghĩa là gặt từ Tết!?
Hóa ra các con số thống kê ở Việt Nam chưa bao giờ thật tin cậy thì cách tính toán tù mù sẽ cho số liệu ảo, tạo cảm giác nặng nề khi nói về nhiều chỉ tiêu từng được các ĐBQH ấn nút thông qua. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, ông Bùi Sỹ Lợi đã băn khoăn về việc này khi nói về chỉ tiêu tạo việc làm tại Diễn đàn Kinh tế Mùa thu 2014.
Người dân nhớ rằng từ đầu năm 2009 có ĐBQH từng khẳng định với báo chí là chỉ tiêu tạo việc làm mới không có cơ sở cả về lý thuyết và thực tiễn khi kinh tế tăng trưởng chậm, hàng vạn doanh nghiêp giải thể thì làm sao có thêm việc làm?
TS. Trần Du Lịch - đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM đã đặt vấn đề về tính chính xác của con số tạo việc làm từ nhiệm kỳ trước. Và câu trả lời của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khi đó là: chúng ta không tính được bao nhiêu việc làm mới tạo ra trong một năm.
Năm 2013, nền kinh tế suy giảm, vậy mà số liệu điều tra về tỷ lệ thất nghiệp; tỷ lệ thiếu việc làm và thu nhập, tiền lương vẫn được “cải thiện”?
“Không bao giờ tin con số giải quyết việc làm năm nào cũng 1,5 - 1,6 triệu”, đại biểu Trần Du Lịch đã kiến nghị Chính phủ bằng các công cụ kỹ thuật phải tính chính xác được số lao động được tạo việc làm mới. Còn nếu năm nào cũng giải quyết 1,5 - 1,6 triệu việc làm thì Quốc hội không nên quyết chỉ tiêu này làm gì.
Thế nhưng, các quan chức của bộ chuyên ngành vẫn khẳng định con số tạo việc làm như thế là “hợp lý”, còn tỷ lệ thất nghiệp dưới 4% là “đáng tin cậy”. Rồi Chính phủ đã thừa nhận đây đúng là 1 chỉ tiêu không hoàn thành của năm 2014 và người ta vẫn tiếp tục trình chỉ tiêu “tạo 1,6 triệu việc làm cho năm 2015”.
Tham gia phiên họp để thẩm tra báo cáo này của Chính phủ, ông Bùi Sỹ Lợi đã đề nghị thay tỷ lệ tạo việc làm bằng tỷ lệ thất nghiệp, nhưng cần có cách tính phù hợp chứ không phải cách tính để ra con số 1,84% thất nghiệp. Xin nhớ, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho biết, ước tính tỷ lệ thất nghiệp của cả năm nay là 3,48%.
Vì vậy, người dân thắc mắc tại sao người ta vẫn thích chỉ tiêu đến thế?
Bảo Văn
