Hãng tin Kyodo của Nhật Bản đã tiến hành một cuộc điều tra dư luận với kết quả hơn 60% số người được hỏi cho rằng không nên thay đổi Hiến pháp Nhật Bản, trong khi chỉ có 32% kêu gọi thay đổi. Cuộc điều tra diễn ra đúng thời điểm Thủ tướng Shinzo Abe đang đẩy nhanh tiến trình sửa đổi đạo luật cơ bản này, theo đó cho phép Nhật Bản thực thi quyền phòng vệ tập thể hoặc sử dụng vũ lực để bảo vệ đồng minh khi bị tấn công.
Kết quả điều tra cho thấy, 49% người được hỏi cho rằng cuộc chiến của Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai là “cuộc chiến xâm lược”, chỉ 9% coi đây là “cuộc chiến tự vệ”, 41% không đưa ra quan điểm cụ thể. Ngoài ra, 58% trong số những người hy vọng giữ nguyên Hiến pháp cho rằng Nhật Bản đang đi theo chiều hướng xấu và có thể dính líu đến chiến tranh trong tương lai.
60% người dân Nhật Bản phản đối thay đổi hiến pháp.
Phong trào phản đối chính sách quốc phòng của Thủ tướng Shinzo Abe vẫn gia tăng trong bối cảnh Ủy ban đặc biệt phụ trách luật an ninh của Hạ viện Nhật Bản đã thông qua dự luật an ninh nhằm mở rộng vai trò của quân đội dù Thủ tướng Abe vấp phải sự phản đối của các nghị sĩ và người dân. Các dự luật diễn giải lại Hiến pháp Nhật Bản để có thể cho phép gửi Lực lượng Phòng vệ (tên chính thức của quân đội Nhật Bản) ra nước ngoài để trợ giúp một đồng minh mà trước hết là Hoa Kỳ. Hiện giờ, quân đội Nhật Bản chỉ có thể hành động để chống lại một cuộc tấn công vào lãnh thổ nước này chứ không thể tham chiến ở nước ngoài. Nhưng việc mở rộng phạm vi hoạt động của quân đội ra nước ngoài, trong khuôn khổ nguyên tắc gọi là “phòng thủ tập thể” khiến dư luận Nhật Bản lo ngại nước này bị lôi kéo vào một cuộc xung đột bên cạnh Hoa Kỳ tại một nơi xa xôi nào đó trên thế giới.
Thật ra thì đối với Thủ tướng Abe, việc mở rộng phạm vi hoạt động của quân đội Nhật Bản là thiết yếu để đối phó với mối đe dọa từ Trung Quốc. Nhưng những dự luật an ninh nói trên khiến uy tín của ông sụt giảm thêm, với tỷ lệ tín nhiệm trong tháng 7 này đã sụt từ 42% xuống còn 39%, theo kết quả một cuộc thăm dò được đăng trên nhật báo Asahi ngày 13/7. Ngoài ra, có đến 56% người dân Nhật Bản chống các dự luật của Thủ tướng Abe về an ninh quốc phòng. Theo lời một nhà phân tích được hãng tin Reuters trích dẫn, một số người đã bắt đầu dự báo rằng ông Shinzo Abe có thể đạt được mục tiêu đề ra, nhưng sẽ phải từ chức, giống như ông nội của ông là Nobusuke Kishi trước đây. Cách đây đúng 55 năm, ngày 15/7/1960, ông Kishi đã từ chức Thủ tướng sau khi Quốc hội thông qua một hiệp ước hợp tác an ninh mới với Hoa Kỳ, bất chấp phản đối dữ dội của dư luận Nhật Bản lúc đó.
Ông Yasuo Hasebe, chuyên gia về Hiến pháp tại Đại học Waseda đã khiến mọi người chấn động khi nhận định rằng các thay đổi mà dự luật an ninh mới chủ trương sẽ vi phạm Hiến pháp Nhật Bản. Quan điểm này cũng được hai chuyên gia khác do phe đối lập mời đến xác nhận.Trả lời câu hỏi của một dân biểu đối lập, ông Hasebe cho biết: “Tôi nghĩ rằng việc cho phép sử dụng quyền phòng vệ tập thể là vi phạm Hiến pháp”.
Quan chức Chính phủ Abe đã nhanh chóng bác bỏ quan điểm của các chuyên gia, nhưng các dân biểu đối lập đã lập tức khai thác lập luận của chuyên gia để chỉ trích các dự luật về an ninh. Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani đã cố gắng bảo vệ các chủ trương mới nhưng đã bị ông Kiyomi Tsujimoto thuộc đảng Dân chủ đối lập phản bác gay gắt khi cho rằng: “Có vẻ như những gì Bộ trưởng Quốc phòng Nakatani đã nói đều là lừa dối nhân dân”.
Khoảng 30.000 người biểu tình đã vây quanh trụ sở Quốc hội Nhật Bản để bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ đối về việc thúc đẩy một loạt dự luật an ninh cũng như việc kéo dài phiên họp của Quốc hội Thủ tướng Shinzo Abe. Những người biểu tình đã yêu cầu bế mạc kỳ họp của Quốc hội ngay lập tức, hô hào những khẩu hiệu như “rút lại dự luật an ninh,” “Abe hãy từ chức”. Theo người biểu tình, trong vấn đề “luật thời chiến,” việc Thủ tướng Abe hành động như một nhà lãnh đạo độc tài sẽ lôi kéo Nhật Bản vào các cuộc xung đột vũ trang.
(Theo CNN, Kyodonews)
Quỳnh Anh
