Hãng tin CNN của Mỹ hôm qua cho biết Washington đã phê chuẩn kế hoạch của Hải quân Mỹ điều động một tàu chiến tuần tra gần các đảo mà Trung Quốc tôn tạo trái phép trên Biển Đông.
Không chỉ có hãng tin CNN, mà các hãng tin BBC, Reuters, The Diplomat đều thông tin về việc tàu khu trục được trang bị tên lửa dẫn đường USS Lassen của Hải quân Mỹ sẽ thực hiện việc tuần tra xung quanh các đảo nhân tạo mà Trung quốc bồi đắp trái phép trên Biển Đông trong vòng 24 giờ. Hiện chưa rõ phía Mỹ đã thông báo với Trung Quốc kế hoạch này hay chưa. Trong khi đó, Reuters cho biết chuyến tuần tra của tàu USS Lassen sẽ tiến gần Đá Su Bi và Đá Vành Khăn và khả năng sẽ được các máy bay do thám P-8A và P-3 hoạt động trong khu vực, hộ tống.
Trước đó, trả lời phỏng vấn hãng tin AP hôm 22/10, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ Đô đốc Scott Swift khẳng định hạm đội của ông đã sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ tại Biển Đông. Theo Tư lệnh Mỹ, việc Trung Quốc xây dựng các đảo nhân tạo trái phép tại Trường Sa không làm thay đổi lộ trình của hạm đội Thái Bình Dương và hạm đội sẽ tiếp tục các hoạt động tại khu vực này như trước khi có các công trình trái phép của Trung quốc. Mục đích của hành động này là để khẳng định tinh thần thượng tôn luật pháp quốc tế, chứ không nhắm vào quyền lợi của bất cứ quốc gia nào.
"Có hàng tỷ USD kim ngạch thương mại của thế giới được trung chuyển qua vùng biển này mỗi năm", phát ngôn viên Nhà Trắng Earnest nói "Việc đảm bảo tự do thương mại... là rất quan trọng cho nền kinh tế toàn cầu".
Tuyên bố của giới chức Mỹ thể hiện rõ một thông điệp: không một quốc gia nào có thể tự cho mình quyền độc chiếm biển Đông. Tất cả các nước đều phải tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng Công ước Luật biển của LHQ (UNCLOS 1982) và việc Trung Quốc cải tạo trái phép đá chìm thành đảo nhân tạo; xây dựng hải đăng hay bất cứ công trình gì ở vùng biển này đềulà vô giá trị.
Khoản 3 Điều 121 của UNCLOS 1982 quy định rằng“những bãi đá mà ở đó con người không thể duy trì sự sống của con người hay có đời sống kinh tế riêng thì sẽ không có vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa”. Đá ngầm dưới lòng biển-chiếu theo UNCLOS 1982- sẽ không được thừa nhận quyền xác định lãnh hải, không có vùng đặc quyền kinh tế, không có thềm lục địa và không thể được tuyên bố là lãnh thổ về mặt pháp lý.
Việc Trung quốc đổ đá xuống biển để biến đảo chìm thành đảo nổi trên mặt nước-sẽ không giúp Trung Quốc củng cố yêu sách chủ quyền và vùng biển ở Biển Đông.Vì thế, sẽ không có chuyện cộng đồng quốc tế thừa nhận tính hợp pháp của các đảo nhân tạo mà Trung Quốc đã xây dựng trái phép ở Biển Đông cũng như khái niệm 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo này- do Trung quốc dựng lên. Tất cả các quốc gia đều có quyền đi lại qua vùng biển này, hoạt động ở vùng biển này. Trung quốc không có quyền ngăn cấm và phản đối tàu thuyền quốc tế.
Trung Quốc nuôi tham vọng sỡ hữu 80% diện tích Biển Đông với việc đệ trình cái gọi là tấm bản đồ “đường lưỡi bò 9 đoạn” lên LHQ năm 2009.Để hiện thực hoá tấm bản đồ “đường lưỡi bò 9 đoạn”, Trung quốc đã “hô biến” rất nhiều đá chìm-mà họ đã chiếm đóng trái phép trên Biển Đông thành đảo nổi nhân tạo.Tất nhiên, sự phi lý trong lý lẽ và hành động ngang ngược của Trung quốc luôn phải hứng chịu làn sóng phản đối chỉ trích mạnh mẽ từ công luận quốc tế.
Với việc điều chuyển 30 000 quân sang khu vực châu Á -Thái Bình Dương cũng như cho tàu áp sát các đảo nhân tạo của Trung quốc, Mỹ cho rằngchiểu theo điều 121 của UNCLOS 1982, việc xây dựng các đảo nhân tạo trên các bãi cạn ngập nước trước đó không cho phép một quốc gia tuyên bố giới hạn lãnh hải, có nghĩa là không có vùng 12 hải lý tồn tại đối với những đảo nhân tạo này. Do đó, Trung Quốc không có lý do gì để từ chối tàu của các nước khác, bao gồm tàu quân sự, đi vào bên trong vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo.
Tờ Forbes dẫn lời Nghị sỹ Randy Forbes, Chủ tịch Hiệp hội An ninh và Sức mạnh Biển Mỹ cho rằng "Việc các tàu của Mỹ hoạt động trong diện tích 12 hải lý mà Trung Quốc tự phong cho các đảo của mình ở Biển Đông là một phản ứng cần thiết và giới hạn đối với hành vi gây mất ổn định của Trung Quốc trong khu vực".
Dư luận quốc tế đang dõi theo những phản ứng của Trung quốc và quốc tế sau hành động của Mỹ đưa tàu áp sát vào các đảo nhân tạo của Trung quốchôm 26/10.
N.Quang
(Theo Reurtes, AP, CNN)
