Giao mùa là lúc muỗi, côn trùng phát triển khắp nơi và sắp vào cao điểm của bệnh sốt xuất huyết, nhiều người đặc biệt là gia đình có con nhỏ đã tìm dùng các sản phẩm chống muỗi: kem, gel, dung dịch bôi, thuốc xịt lên da... để bảo vệ và phòng bệnh. Thực tế các sản phẩm này đã cho tác dụng chống muỗi khá hữu hiệu, nhưng liệu các sản phẩm có độc hại cho sức khỏe người tiêu dùng không?.
Thực tế trên thị trường hiện nay có nhiều các sản phẩm chống muỗi, từ dạng kem, gel, dung dịch bôi cho đến các loại thuốc nước, thuốc xịt... Sản phẩm của nhiều hãng khác nhau, dù rất đa dạng nhưng đều có chung một thành phần chính là thuốc DEET (từ lâu DEET đã được biết đến như là một loại thuốc chống côn trùng tốt nhất), với tỷ lệ thấp nhất là 15%, tùy theo từng sản phẩm của từng hãng sản xuất và được pha trộn thêm các thành phần khác.
Tuy nhiên, dù tỷ lệ thấp nhưng hóa chất DEET không phải là vô hại và người sử dụng cần tuân thủ các hướng dẫn ghi trên bao bì để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả sử dụng của sản phẩm, không nên lạm dụng. Thực tế cho thấy, không phải ai cũng biết cách sử dụng đúng. Nhiều người do quá lạm dụng các loại kem chống muỗi nên để lại những tổn hại cho da.
Các tác dụng phụ của thuốc chống muỗi
Gây tổn hại đường hô hấp: khi dùng những loại bình xịt chống muỗi cho vùng mặt và cổ, thuốc xịt có thể lẫn vào không khí và dễ dàng xâm nhập cơ thể qua đường hô hấp và gây hại.
Nguy cơ viêm da dị ứng: những trường hợp viêm da cơ địa (cả trẻ em và người lớn), có làn da rất mẫn cảm nên cẩn thận khi sử dụng các sản phẩm chống muỗi. Nhiều trường hợp đã ghi nhận các tác dụng phụ như da đỏ lên, rát, bong vảy, sưng nề, ngứa, mụn nước li ti hoặc có mủ.
Trường hợp bị tác dụng phụ trên da, bệnh nhân rất ngứa và khi có mủ, bị đau. Khi các sẩn lặn đi thường để lại các vết mất sắc tố hoặc tăng sắc tố sau viêm nhưng thường là tăng sắc tố. Một số khác bị những vết trắng lẫn vết thâm. Các vết thâm thường tồn tại rất dai dẳng và nếu cứ bị muỗi đốt liên tục thì các vết thâm xuất hiện ngày càng dày đặc. Nếu gãi hoặc chà xát nhiều thì các vết thâm còn bị dày lên sần sùi trông rất xấu. Nghiêm trọng hơn, điều này hoàn toàn có thể dẫn đến viêm da dị ứng, nhiễm khuẩn, sưng tấy...
Nguy cơ phơi nhiễm hóa chất: khi các vùng da hở như vết thương, nốt muỗi đốt cũ đã gãi trầy xước... tiếp xúc với các loại thuốc chống muỗi, cơ thể có nguy cơ bị phơi nhiễm hóa chất qua các vùng da hở này. Các báo cáo về triệu chứng phổ biến của việc nhiễm độc DEET ở trẻ em là hôn mê, đau đầu, run, mất kiểm soát, động kinh và co giật. Hầu hết các trường hợp nhiễm độc do tiếp xúc với DEET được báo cáo đều liên quan trẻ em dưới 8 tuổi.
Lưu ý đặc biệt khi dùng thuốc chống muỗi cho trẻ em
Các loại thuốc chống muỗi đều có khả năng tác động lên hệ hô hấp và ảnh hưởng đến làn da của bé. Một số loại hóa chất tổng hợp có trong thuốc chống muỗi có thể nguy hiểm cho cơ thể bé khi chúng xâm nhập vào trong da. Nhất là đối với những bé dưới 6 tháng tuổi, không được sử dụng bất kỳ sản phẩm chứa DEET nào. Với bé trên 6 tháng tuổi, nên tránh dùng kem chống muỗi bôi trực tiếp lên da. Không bôi thuốc lên tay trẻ, vì trẻ thường xuyên cho tay vào miệng. Một số loại kem (dầu) chống muỗi có mùi hương và nồng độ rất mạnh, dễ gây dị ứng cho làn da nhạy cảm của bé. Sử dụng thuốc dạng nước hoặc kem thay vì thuốc phun xịt. Việc đó giúp cho trẻ không bị hít quá nhiều thuốc côn trùng, vì khi phun, thuốc dạng bụi nước có xu hướng lan ra khắp nơi. Nếu muốn sử dụng thuốc cho quần áo, hãy xịt thuốc khi không có trẻ và trước khi trẻ mặc chừng 30 phút.Sau khi không cần thiết phải bôi thuốc cho trẻ nữa, phải tắm rửa cho trẻ sạch sẽ để loại bỏ hóa chất có hại.
DS.Hà Thủy
Xem bài sau: Cách sử dụng thuốc chống muỗi an toàn
Vào ngày 28/8/2015
