Một trong những vitamin cần được cung cấp đủ hằng ngày là vitamin E (còn gọi là alpha-tocopherol). Đây là vitamin tan trong dầu mỡ và có một số chức năng đối với cơ thể như bảo vệ màng các tế bào, điều hòa quá trình biến dưỡng một số chất sinh học cần thiết đối với cơ thể.
Được phát hiện từ năm 1922, khi đó vitamin E được chứng minh có vai trò quan trọng trong hoạt động sinh sản của động vật. Chuột thí nghiệm khi thiếu chất (sau đó được xác định là thiếu vitamin E) không thể thụ thai để sinh con được. Bởi vậy, vitamin E được đặt tên là tocopherol (theo tiếng Hy Lạp có nghĩa là “có khả năng thụ thai”).
Mặc dù cho tới nay người ta không rõ tác dụng trong hoạt động sinh sản của vitamin E trên người nhưng nhiều biệt dược vẫn ghi trong phần chỉ định của thuốc là “hỗ trợ điều trị vô sinh” là dựa vào kết quả thấy rất rõ tác dụng trên súc vật. Như vậy, vitamin E chỉ có tác dụng hỗ trợ và cần lưu ý, việc tăng khả năng sinh sản ở phụ nữ phải dựa vào biện pháp thích hợp nhất trong nhiều biện pháp, trong đó có dùng nhiều loại thuốc khác nhau.
 |
Đối với phụ nữ, ngoài việc dùng vitamin E hỗ trợ chữa và phòng sảy thai, rối loạn kinh nguyệt, người ta còn dùng vitamin E để chữa tác dụng phụ gây cương vú ở phụ nữ dùng thuốc ngừa thai. Dùng thuốc ngừa thai loại uống thực chất là đưa vào cơ thể người phụ nữ các dẫn chất hormon sinh dục nữ, và thuốc ngừa thai loại này có thể gây một số tác dụng phụ trong đó có phản ứng làm cương đau vú. Người ta ghi nhận rằng hằng ngày uống 2 lần, mỗi lần 400 IU (tức 400mg) vitamin E có thể giúp phụ nữ giảm cương vú gây đau khi dùng thuốc ngừa thai.
Đối với vitamin E còn phải kể thêm tác dụng mới phát hiện gần đây. Vào đầu những năm 1990, các nhà khoa học phát hiện vai trò quan trọng của vitamin E trong việc bảo vệ cơ thể chống lại các phản ứng ôxy hóa có hại do các gốc tự do có ở tế bào. Vitamin E được xem là vitamin chống ôxy hóa như vitamin C, beta-caroten tức tiền vitamin A), giúp chống quá trình lão hóa đối với cơ thể con người. Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy, nếu hằng ngày ta dùng thực phẩm giàu các chất chống ôxy hóa thiên nhiên như vitamin E, beta-caroten có thể giảm nguy cơ mắc một số bệnh như ung thư, tim mạch, bệnh đục thủy tinh thể...
Các loại thực phẩm giàu vitamin E có thể kể: mầm các loại hạt ngũ cốc, giá sống, một số loại rau, trong các hạt nhiều dầu như dầu mè, đậu phộng, đậu nành, hạt hướng dương... Trong trường hợp thiếu vitamin E cần phải bổ sung vitamin E từ ngoài vào (theo chỉ định của bác sĩ). Vì là vitamin tan trong dầu nên uống vitamin E cùng với hoặc ngay sau bữa ăn để nhờ chất béo của thức ăn giúp cơ thể hấp thu tốt hơn.
PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức