Một bàn tay sạch sẽ có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật. Ngay từ bé, chúng ta luôn được người lớn chỉ bảo rằng phải luôn giữ đôi bàn tay sạch sẽ. Thế nhưng, chúng ta đã thực hiện điều đó như thế nào?
Sau một loạt những trận dịch SARS gây chết người được công bố năm 2003, Hiệp hội Vi sinh học Hoa Kỳ đã tài trợ cho một nghiên cứu về việc rửa tay của những người sử dụng các nhà vệ sinh công cộng tại những sân bay ở Bắc Mỹ. Nghiên cứu cho thấy tại hầu hết các sân bay, khoảng 1/3 số nam giới và 1/5 số nữ giới đã không rửa tay sau khi đi vào nhà vệ sinh. Tệ hại nhất là phi trường Chicagos OHarl, nơi có đến 38% số đàn ông không rửa tay. Trong khi tại Los Angeles có tới 41% số phụ nữ không rửa tay sau khi đi toilet thì phi trường Toronto (nơi đã từng xảy ra vài ca tử vong do SARS) lại được đánh giá tốt nhất với 95% số đàn ông và 97% phụ nữ rửa tay sau khi đi nhà vệ sinh.
Rửa tay là giải pháp cơ bản phòng chống nhiều bệnh nhiễm trùng
Đôi bàn tay - ổ vi trùng
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (The US Centre for Disease Control) khuyến cáo một đôi bàn tay sạch là một trong những cách ngăn chặn sự lan truyền dịch bệnh và là một vũ khí màu nhiệm chống lại các căn bệnh cảm cúm và nhiễm trùng.
Năm 1846, Ignaz Semmelweis, một bác sĩ người Hungari, là người đầu tiên khám phá ra mối liên hệ giữa tần suất tử vong của những bà mẹ trẻ khi đang sinh nở với những sinh viên thực hiện công việc hộ sinh mà trước đó không lâu, những sinh viên này đã thực hiện những ca giải phẫu tử thi. Semmelweis đã đề nghị sử dụng vôi Chloride để tẩy rửa những phần tử dơ bẩn trên tay của các nhân viên. Công việc tưởng như rất đơn giản này không ngờ lại giảm đáng kể tần suất tử vong ở bệnh viện của ông ta (Vienna General Hospital) từ 18% xuống còn 2% chỉ trong vòng 4 tháng.
Một nghiên cứu thực hiện trên các y tá cho thấy 89% trong số những y tá này để sót vài phần của bề mặt bàn tay khi rửa tay; 56% để sót ngón tay cái; 28% sót mặt lưng các ngón tay; 24% sót phần lưng bàn tay; 16% sót phần giữa các ngón tay; 16% sót ở khu vực lòng bàn tay.
Các chuyên gia bảo vệ sức khỏe đề nghị rằng chúng ta cần rửa tay đều đặn, nhất là sau khi đi vệ sinh, trước hoặc sau khi ăn, sau khi hỉ mũi hoặc hắt hơi, sau khi hút thuốc, sau khi đổ rác, sau khi thay tã lót cho trẻ em, thậm chí sau khi ngoáy mũi... Thời gian tối thiểu cho mỗi lần rửa tay từ 30 - 60 giây, cần phải rửa đúng cách và cần thêm vài giây để làm khô đôi bàn tay hoàn toàn.
Những điều cần biết để có bàn tay sạch
Nước rửa tay: các chuyên gia đề nghị nên rửa tay bằng nước ấm vì nước ấm làm cho tay có cảm giác dễ chịu hơn nước lạnh và nước nóng.
Xà bông rửa tay: nhiều nhóm bảo vệ sức khỏe khuyên bác sĩ, y tá nên lưu ý khi sử dụng xà bông rửa tay. Nhưng có những nghiên cứu cho thấy rằng vi trùng không thể lan truyền từ xà bông sang người dùng. Tốt nhất, xà bông rửa tay nên để ở nơi khô ráo.
Làm khô tay: dùng máy thổi khô khoảng 30 giây để làm bàn tay khô ráo. Nhiều người không có thói quen làm khô tay sau khi rửa. Nên nhớ, môi trường ẩm ướt là “thiên đường” cho vi trùng. Nếu không có máy thổi khô tốt nhất nên dùng khăn giấy lau sạch tay.
Giữ bàn tay sạch: làm giảm bớt số lượng vi trùng trên đôi tay là phương cách tốt để giảm thiểu sự lan truyền bệnh tật. Vì vậy, cố gắng tránh sờ mũi, mắt, miệng; nên cắt ngắn móng tay; dùng khăn giấy sạch để che miệng khi ho hoặc hắt hơi, nếu dùng tay che thì rửa tay ngay.
Nếu bạn không thể rửa tay ngay, một phương pháp mới đang được đề nghị (đặc biệt cho trẻ em), đó là ho vào khuỷu tay, điều này giúp hạn chế vi trùng đi vào thức ăn, điện thoại hoặc bất cứ vật gì chúng ta sẽ cầm nắm.
DS. NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG
(ĐH Murdoch-Úc)