Nhiều ca sĩ, diễn viên, người mẫu... thời gian qua vẫn bức xúc với việc hình ảnh cá nhân bị người khác sử dụng nhằm mục đích quảng cáo nhưng không xin phép và chưa được chủ nhân đồng ý. Hiện tượng này ngày càng trở nên phổ biến, bản thân các nghệ sĩ cũng đã làm những gì để ngăn chặn người khác tự ý lấy hình ảnh để quảng cáo sản phẩm, phục vụ lợi ích kinh doanh?
Thực trạng báo động
Sự việc gây xôn xao dư luận đầu năm nay, đó là việc Hoa hậu Kỳ Duyên bị một trang web ở nước ngoài lấy nhiều hình ảnh của cô để minh họa cho một bìa đĩa có yếu tố nhạy cảm và “người lớn” của Nhật Bản. Đi kèm những hình ảnh được lấy trái phép, trên bìa đĩa còn có những chú thích nói Kỳ Duyên là diễn viên nổi tiếng và một ngày có thể ngủ với 50 người đàn ông. Khi biết được sự việc và hình ảnh của bìa đĩa phản cảm lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội, Kỳ Duyên sốc nặng, cô suy sụp tinh thần khi người khác đã lấy hình ảnh mà không hề xin phép nhằm mục đích quảng bá song rất thiếu văn hóa.
Jennifer Phạm từng bị một thẩm mỹ viện Hàn Quốc sử dụng hình ảnh của cô mà không xin phép.
Thực tế cho thấy, có rất nhiều ca sĩ, người mẫu, diễn viên rơi vào tình cảnh như Kỳ Duyên và tất cả đều rất bất ngờ, bức xúc. Năm 2014, dư luận xôn xao với việc Hoa hậu châu Á tại Mỹ - người đẹp Jennifer Phạm bị một thẩm mỹ viện Hàn Quốc sử dụng hình ảnh của cô mà không xin phép. Theo đó, một thẩm mỹ viện tại Hàn Quốc đã đăng tải bài viết và hình ảnh Jennifer Phạm đã can thiệp vào vòng 1, nhiều hình ảnh của Jennifer Phạm được đưa ra minh họa phản cảm trong khi đó thẩm mỹ viện không hề xin phép khổ chủ.
Bên cạnh đó, Hoa hậu Diễm Hương cũng từng lên tiếng khi cô phát hiện tại nhiều nhà thuốc sử dụng hình ảnh của cô với nội dung quảng cáo cho một thương hiệu làm đẹp nhưng cô không ký hợp đồng, không biết đến việc bị “ăn cắp” hình ảnh nhằm quảng cáo. Chẳng những thế, nhiều trang bán hàng online hiện nay dễ dàng bắt gặp hình ảnh người đẹp Phương Trinh, ca sĩ Hồ Ngọc Hà... dùng để quảng bá sản phẩm mới, đăng quảng cáo, đóng logo thương hiệu trong khi chủ nhân những bức ảnh không hề hay biết.
Một trường hợp khác cũng đáng chú ý là Hoa hậu Triệu Thị Hà, hình ảnh của cô được đưa lên fanpage của một thẩm mỹ viện tại TP. Hồ Chí Minh với làn da nhăn nheo, xấu xí. Phát hiện và tìm hiểu, Triệu Thị Hà ngã ngửa vì biết hình ảnh của mình được người khác lấy để quảng bá cho một công nghệ làm đẹp mới. Nơi này tự ý lấy ảnh cô rồi chỉnh sửa làn da trở nên nhăn nheo, già nua... không đúng với hình ảnh thật của Triệu Thị Hà.
Nhờ pháp luật - Tại sao không?
Liên quan đến vấn đề sử dụng hình ảnh nghệ sĩ mà không xin phép, mới đây, một công ty cổ phần chăm sóc sắc đẹp tại Hà Nội đã bị “tuýt còi” bởi Thanh tra Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch khi website của công ty đã sử dụng hình ảnh diễn viên Đan Lê khi nữ diễn viên chưa cho phép.
Diễn viên Đan Lê là nghệ sĩ đầu tiên ở nước ta gửi đơn khiếu nại để bảo vệ quyền lợi khi hình ảnh của mình bị sử dụng trái phép.
Theo nữ diễn viên Đan Lê, cô đã bị nhiều website của các công ty tư nhân sử dụng hình ảnh vào mục đích thương mại khi cô chưa đồng ý. Tuy nhiên, nhiều trường hợp sau khi phát hiện, nữ diễn viên phản hồi thì phía sử dụng hình ảnh trái phép đã xin lỗi và gỡ bỏ mọi hình ảnh Đan Lê khỏi website đó. Nhưng đối với công ty cổ phần chăm sóc sắc đẹp tại Hà Nội, Đan Lê nhiều lần nhắc nhở nhưng công ty này không gỡ bỏ hình ảnh, thậm chí còn tỏ thái độ thách thức. Chính vì điều này, nữ diễn viên Đan Lê quyết định gửi đơn khiếu nại tới cơ quan có thẩm quyền nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp, đồng thời mong muốn được luật pháp thực thi.
Và mới đây nhất, Thanh tra Bộ Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch ra Quyết định số 60/QĐ-XPVPHC với công ty cổ phần chăm sóc và làm đẹp tại Hà Nội sử dụng hình ảnh Đan Lê trái phép, mức xử phạt hành chính 50 triệu đồng theo quy định tại Điểm b, Khoản 3, Điều 51 Nghị định số 158 năm 2013 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo. Quyết định nêu rõ, công ty phải tháo gỡ hình ảnh nữ diễn viên Đan Lê trên website và nghiêm chỉnh chấp hành xử phạt.
Được biết, nữ diễn viên Đan Lê là nghệ sĩ đầu tiên ở nước ta gửi đơn khiếu nại tới cơ quan chức năng để bảo vệ quyền lợi khi hình ảnh của cô bị sử dụng trái phép. Việc làm như Đan Lê đáng được nhân rộng vì thực tế rất nhiều nghệ sĩ ở nước ta thời gian qua bị tổ chức, cá nhân lấy hình ảnh để in lên pano, poster, đăng tải trên các trang mạng, diễn đàn... nhằm quảng cáo sản phẩm mà không xin phép. Khi phát hiện sự việc, nhiều nghệ sĩ lại im lặng hoặc lên mạng xã hội “giãi bày tâm sự”, không tìm đến pháp luật vì đa số sợ kiện tụng sẽ mất thời gian. Phải chăng vì điều này nên không ít cá nhân, tổ chức đã sử dụng hình ảnh nghệ sĩ để quảng cáo, thậm chí bóp méo hình ảnh nghệ sĩ nhằm kinh doanh, quảng bá sản phẩm? Nhưng mỗi nghệ sĩ đều có hành động mạnh mẽ, quyết liệt như diễn viên Đan Lê gần đây, thiết nghĩ, hành vi sử dụng hình ảnh nghệ sĩ vô lối nhằm quảng cáo như đã từng xảy ra làm gì có đất sống?!