Triệu chứng:
• Trẻ sốt cao từ 39 – 400C đột ngột liên tục trong 3-4 ngày.
• Người vật vã, li bì. Tiểu ít.
• Dưới da xuất hiện những nốt xuất huyết màu đỏ. Khi dùng tay làm căng vùng da có chấm đỏ thì thấy những chấm này vẫn còn nguyên chứ không nhạt màu đi hoặc trở về màu da bình thường.
• Trẻ có thể bị chảy máu cam ở chân răng, nướu răng.
• Trẻ có thể bị ói, kêu đau bụng và đi tiêu ra máu hoặc tiêu phân đen.
• Khi bị bệnh nặng, trẻ sẽ có dấu hiệu sốc với biểu hiện trụy mạch, chân tay lạnh, huyết áp tụt thấp hoặc không đo được.
Nguyên nhân:
• Bệnh do muỗi vằn hút máu truyền siêu vi trùng từ người bệnh sang người lành. Muỗi vằn có nhiều khoang trắng ở lưng và chân, thường sống ở trong nhà, đậu trong những chỗ tối như gầm bàn, gầm giường, hốc tủ, quần áo treo trên vách…, chích hút máu người cả ngày lẫn đêm.
Cách phòng chống:
Nếu trẻ bị nhẹ, có thể chăm sóc tại nhà như sau:
• Cho trẻ nghỉ ngơi, tránh chạy nhảy.
• Cho ăn nhẹ: cháo, súp, sữa…
• Cho uống nhiều nước hơn bình thường, có thể dùng nước chín để nguội, nước Oresol (nước biển khô, cách pha: 1 gói pha vào 1 lít nước, uống 100-150ml nước/kg cân nặng/ngày), nước cam vắt, nước chanh đường…
• Hạ sốt với thuốc Paracetamol, lau nước ấm khi sốt cao.
• Không cắt lễ hay cạo gió, không quấn kín hoặc mặc áo nhiều khi trẻ đang sốt, không kiêng ăn, không nhịn uống.
Theo dõi bệnh và mang trẻ đến bệnh viện ngay khi thấy có các dấu hiệu trở nặng như:
• Trẻ mệt nhiều hơn, vẻ âu lo bứt rứt, li bì hoặc vật vã.
• Tay chân lạnh, đau bụng nhiều hơn.
• Ói nhiều, da đổi màu bầm, môi tím lại.
Để bảo vệ trẻ, các phụ huynh cần:
• Diệt lăng quăng quanh khu vực sống. Dọn dẹp các nơi ẩm, tối, có nhiều muỗi khu trú.
• Khi trẻ bị sốt xuất huyết cần tuyệt đối tránh dùng thuốc nhóm aspirin vì sẽ gây xuất huyết ồ ạt dẫn đến tử vong.
• Truyền dịch nhiều trong trường hợp này có thể dẫn tới tràn dịch màng phổi, khiến bệnh nặng thêm.
• Bệnh xảy ra quanh năm nhưng cao điểm là vào mùa mưa.
• Từ năm 2011, Việt Nam đã xuất hiện thêm nhóm bệnh tay chân miệng do Enterovirus 71 (EV71) gây ra, tác nhân này nguy hiểm nhât và dễ gây biến chứng não và tim dẫn tới tử vong cao và rất nhanh.
• 70% trẻ mắc bệnh là nhóm trẻ không đi học; số trẻ đi học thì bệnh cũng khởi phát từ nhà. Nguyên nhân vì khử khuẩn tại môi trường gia đình còn kém.
