Tuần trước, con trai tôi 12 tuổi bị hóc xương gà, gia đình rất lúng túng không biết cấp cứu ra sao, phải chở đi bệnh viện điều trị, may mà cháu đã qua khỏi. Xin bác sĩ hướng dẫn cách sơ cứu?
Trần Thị Thêm (themtran378@ymail.com)
Khi bị hóc xương hay nuốt phải dị vật nhỏ nói chung, thông thường các dị vật này sẽ đi từ miệng, qua đường tiêu hóa rồi thải ra ngoài theo phân. Trường hợp nuốt phải dị vật to, hoặc có góc, cạnh, nó có thể vướng và nằm tại thực quản. Khi đó cần phải loại bỏ dị vật. Nếu dị vật có đầu nhọn có thể xuyên thủng thực quản và gây thêm những tổn thương cho các cơ quan khác. Dị vật như cục pin, đồng hồ nhỏ, phím máy tính: nên được loại bỏ càng sớm càng tốt để tránh nhiễm khuẩn. Đối với dị vật gây tắc nghẽn đường thở, Hội Chữ thập đỏ Hoa Kỳ hướng dẫn sơ cứu 5 và 5 như sau: Dùng bàn tay vỗ mạnh 5 cái vào phần lưng giữa hai vai nạn nhân. Tiếp theo, ép mạnh bụng 5 lần (như nghiệm pháp Heimlich). Làm luân phiên liên tục giữa vỗ 5 cái vào lưng, rồi lại ép 5 cái vào bụng cho đến khi không còn tắc nghẽn đường thở.
Làm nghiệm pháp Heimlich: Người cấp cứu đứng phía sau nạn nhân. Dùng hai tay vòng quanh eo nạn nhân. Giữ người bệnh ngả nhẹ ra phía trước. Dùng một tay làm nắm đấm. Đặt nắm đấm ngay phía trên rốn. Dùng tay còn lại đặt trên nắm đấm, sau đó ép nhanh, mạnh lên phía trên - giống như nhấc bổng nạn nhân lên. Làm liên tục 5 lần như vậy khi thấy cần thiết. Nếu nạn nhân vẫn chưa hết tắc đường thở, lặp lại chu trình 5 và 5. Nạn nhân có thể tự làm nghiệm pháp Heimlich: Đặt nắm đấm ngay phía trên rốn, dùng tay kia áp chắc lên nắm đấm, sau đó ép mạnh ngược lên trên. Làm liên tục 5 lần.
BS. Nguyễn Bằng Việt