Thông tin này được Bộ Y tế đưa ra tại cuộc họp xin ý kiến các bộ, ngành liên quan, các hiệp hội, doanh nghiệp về các nội dung liên quan đến dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 38/2012/NĐ-CP tổ chức tại Bộ Y tế chiều ngày 19/9.
Doanh nghiệp được tự công bố các thực phẩm thông thường
Tại cuộc họp, bà Trần Việt Nga - Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (ATTP) cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại thông báo của Văn phòng Chính phủ về cuộc họp Ban Chỉ đạo liên ngành TW về ATVSTP và các cuộc họp liên quan cũng buổi đối thoại với doanh nghiệp ngày 8/9 mới đây, Bộ y tế đã chỉnh sửa lại dự thảo Nghị định 38. Theo đó, một số điểm mới nhất trong việc sửa đổi Nghị định 38 tính đến ngày 19/9 tập trung ở các lĩnh vực như: công bố hợp quy; vấn đề kiểm tra Nhà nước về ATTP đối với thực phẩm nhập khẩu.
Về lĩnh vực công bố hợp quy, bà Nga cho biết, đối với thực phẩm thường đã qua chế biến, bao gói sẵn; dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm, doanh nghiệp sẽ tự công bố, bao gồm cả công bố hợp quy và công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm và nộp bản tự công bố đến cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền (Sở Y tế). Theo đó, điểm đáng lưu tâm nhất và tạo điều kiện thông thoáng cho doanh nghiệp là “trong thời hạn 7 ngày làm việc, cơ quan quản lý nhà nước có trách nhiệm xem xét hồ sơ, nếu không có ý kiến bằng văn bản, doanh nghiệp được quyền sản xuất, kinh doanh thực phẩm theo những nội dung đã công bố. Trong trường hợp hồ sơ không đúng quy định, cơ quan quản lý nhà nước có văn bản yêu cầu doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung”. Tuy nhiên, bà Nga cũng nêu rõ, doanh nghiệp chỉ được phép sản xuất, kinh doanh thực phẩm đúng với nội dung mà cơ quan quản lý nhà nước đã yêu cầu sửa đổi, bổ sung.
Công bố thực phẩm sẽ được phân cấp triệt để cho địa phương.
Cũng theo Cục ATTP, hiện nay có thực trạng nhiều doanh nghiệp khi nhận được công văn yêu cầu sửa đổi bổ sung của Cục nhưng không làm đầy đủ các yêu cầu cần phải sửa đổi, bổ sung, do đó Cục phải gửi văn bản nhiều lần để đôn đốc. Thậm chí có tình trạng doanh nghiệp bỏ dở cả năm không cung cấp thông tin bổ sung, sửa đổi, tuy nhiên lại có phản ánh là cơ quan quản lý cố tình gây “khó dễ”. Do đó, tại dự thảo sửa đổi này, ban soạn thảo đã nêu rõ: Trong thời hạn 60 ngày kể từ khi có công văn yêu cầu sửa đổi, bổ sung nếu tổ chức, cá nhân không sửa đổi, bổ sung thì cơ quan quản lý sẽ hủy hồ sơ công bố…
Đối với thực phẩm chức năng, phụ gia thực phẩm/chất hỗ trợ chế biến thực phẩm và các sản phẩm thực phẩm có công bố tác dụng đến sức khỏe, cơ quan tiếp nhận hồ sơ là Bộ Y tế. Thời gian thẩm xét hồ sơ của các thực phẩm này là 30 ngày. Trong trường hợp yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ thì sau 10 ngày làm việc kể từ khi tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ sửa đổi, bổ sung, cơ quan quản lý nhà nước thẩm định hồ sơ và trả lời bằng văn bản.
Trả lời băn khoăn của nhiều doanh nghiệp tại cuộc họp về việc đâu là điểm mới của dự thảo lần này so với Nghị định 38, bà Trần Việt Nga khẳng định, điểm mới nhất là doanh nghiệp tự công bố mà không cần chờ giấy tiếp nhận công bố của cơ quan tiếp nhận. Bỏ bớt các thành phần hồ sơ như kế hoạch giám sát định kỳ, mẫu sản phẩm hoàn chỉnh đối với sản phẩm lần đầu tiên nhập khẩu vào Việt Nam, đồng thời bỏ bớt hình thức cấp lại nếu không có bất kỳ sự thay đổi nào. Bên cạnh đó là sự phân cấp triệt để cho địa phương trong vấn để công bố.
Nhiều trường hợp miễn kiểm tra Nhà nước đối với thực phẩm nhập khẩu
Ban soạn thảo cũng cho biết, để tạo điều kiện cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, tại dự thảo lần này, Ban soạn thảo đã bổ sung thêm các trường hợp miễn kiểm tra Nhà nước về ATTP đối với nhập khẩu. Theo đó, sản phẩm nhập khẩu chỉ để phục vụ sản xuất, gia công hàng xuất khẩu ra nước ngoài, không bán cho các cơ sở khác và sản phẩm sau khi sản xuất không tiêu thụ tại thị trường trong nước. Thực phẩm tạm nhập khẩu để bán tại các cửa hàng miễn thuế; thực phẩm chuyển khẩu, tạp nhập, tái xuất, thực phẩm là quà tặng, biếu trong định mức được miễn thuế nhập khẩu và sản phẩm đạt yêu cầu nhập khẩu sau 3 lần kiểm tra liên tiếp trong vòng 12 tháng theo phương thức kiểm tra giảm…
Liên quan đến nhiều đề xuất của nhiều doanh nghiệp và hiệp hội cho rằng nên giảm thời gian thẩm xét của hồ sơ công bố các thực phẩm chức năng, phụ gia thực phẩm/ chất hỗ trợ chế biến thực phẩm và các sản phẩm thực phẩm có công bố tác dụng đến sức khỏe từ 30 ngày xuống 20 ngày. Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường nêu rõ, tinh thần của Ban soạn thảo là tiếp thu và lắng nghe ý kiến của các doanh nghiệp, hiệp hội, tuy nhiên, trước mắt Ban soạn thảo vẫn bảo lưu phương án thời gian 30 ngày. “Về vấn đề này, chúng tôi sẽ lập hội đồng để xem xét cụ thể, nếu giảm được tối đa thời gian thì sẽ giảm, tuy nhiên, cũng cần phải thấy rằng chúng ta cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp nhưng những vấn đề liên quan mật thiết đến sức khỏe người dân thì cần cẩn trọng. Cái gì cải cách được, rút ngắn được sẽ cố gắng đến mức tối đa, còn cái gì liên quan đến hành chính nhưng là cần thiết để bảo vệ sức khỏe người dân thì không thể làm vội, đơn giản được”- Thứ trưởng Trương Quốc Cường nói.
Theo Thứ trưởng Cường, không phải sản phẩm nào cũng cần công bố, tuy nhiên nếu để đơn vị chịu trách nhiệm thì rất rủi ro cho người dân bởi chúng ta có thị trường lớn, ý thức của người dân về ATTP chưa cao, trong khi lực lượng thanh tra chuyên ngành về ATTP còn hạn chế. Do đó, chúng tôi lo ngại nếu chỉ hậu kiểm, phát hiện có vấn đề thì thực phẩm đã “vào bụng” hết rồi thì rất gay, cho nên vẫn có những sản phẩm chỉ cần hậu kiểm nhưng vẫn có những sản phẩm có cả hậu kiểm.