Trao đổi với báo chí tại cuộc họp công bố thông tin về Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm thất nghiệp và Bảo hiểm y tế (BHYT) quý 1/2017 vừa diễn ra tại cơ quan BHXH Việt Nam, ông Phạm Lương Sơn - Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, cơ quan này sẽ công bố đợt đầu khoảng 50 doanh nghiệp (DN) nợ BHXH. Đây là giải pháp để hạn chế tình trạng vi phạm quyền lợi BHXH của người lao động…
Được biết, đến nay, BHXH Việt Nam đã thống kê danh sách các đơn vị, DN nợ BHXH tới hết tháng 3/2017. Theo ông Phạm Lương Sơn, trong đợt đầu, BHXH Việt Nam sẽ lựa chọn công bố tên những doanh nghiệp ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng có số nợ BHXH từ 1 tỉ đồng trở lên, doanh nghiệp ở các địa phương có số nợ BHXH từ 300 triệu đồng trở lên. Cũng theo đại diện BHXH Việt Nam, việc công bố DN, đơn vị nợ BHXH sẽ được thực hiện đều đặn từ tháng 5/2017 trên website của BHXH Việt Nam cũng như nhiều phương tiện thông tin đại chúng.
Sẽ công bố khoảng 50 doanh nghiệp nợ BHXH. Ảnh: TM
Theo thông tin từ ông Nguyễn Trí Đại - Trưởng Ban Thu (BHXH Việt Nam), tính đến ngày 31/3, số nợ BHXH là 14.019 tỉ đồng, trong đó nợ BHXH là 10.001 tỉ đồng, nợ Bảo hiểm thất nghiệp là 552 tỉ đồng, nợ BHYT là 3.446 tỉ đồng.
“Với số nợ BHXH chiếm 5,7% kế hoạch thu, tương đương hơn 10.000 tỉ đồng, trong đó, 1.946 tỉ đồng nợ dưới 1 tháng, 4.899 tỉ đồng nợ từ 1-6 tháng, 3.647 tỉ đồng nợ dài hạn”, ông Nguyễn Trí Đại nói.
Được biết, thời gian qua, BHXH Việt Nam đã và đang triển khai nhiều giải pháp đôn đốc các DN nợ dưới 6 tháng. Với các DN trên 6 tháng, BHXH Việt Nam sẽ tiến hành thanh tra và xử phạt. Trường hợp vi phạm nghiêm trọng, BHXH Việt Nam chuyển hồ sơ sang các cơ quan chức năng để tiến hành khởi tố tội danh trốn đóng BHXH.
Thống kê của Ban Thu cho thấy, các doanh nghiệp giải thể, phá sản và chủ doanh nghiệp bỏ trốn đang nợ hơn 200 tỉ đồng. Trong khi đó, tình trạng nhiều doanh nghiệp có thời gian nợ BHXH dài tới hơn 100 tháng, số nợ từ vài tỉ tới hàng chục tỉ đồng. Thậm chí, số tiền nợ lãi do phát sinh còn lớn hơn cả số tiền nợ BHXH ban đầu.
Theo ông Nguyễn Trí Đại, BHXH Việt Nam và Bộ LĐ-TB&XH đang trình Chính phủ ban hành 1 Nghị định riêng về vấn đề này. Theo đó, cơ quan chức năng sẽ sử dụng nguồn kinh phí là tiền lãi phạt chậm đóng BHXH của các đơn vị để hỗ trợ quyền lợi BHXH của người lao động tại các doanh nghiệp phá sản hoặc chủ doanh nghiệp bỏ trốn.
Ý kiến về các phương án nêu trên, Bộ LĐ-TB&XH thấy rằng 3 phương án (phương án 1.2.3) đều khó thực hiện do phương án 1 khó khả thi trong bối cảnh khó khăn của ngân sách nhà nước; phương án 2 không đảm bảo nguyên tắc đóng hưởng; phương án 3 không đảm bảo quyền lợi người lao động. Dù ý kiến các bộ ngành còn khác nhau nhưng Bộ LĐ-TB&XH nghiêng về phương án 4, dùng tiền lãi thu được từ các DN chậm đóng BHXH để cấp bù cho phần nợ BHXH của DN giải thể, phá sản, chủ bỏ trốn còn nợ. Ưu điểm của phương án này là vừa đảm bảo được quyền lợi của người lao động, cũng không quá vi phạm nguyên tắc đóng hưởng của Luật Bảo hiểm xã hội.