Trong khi công tác phòng ngừa cúm A/H7N9 đang diễn ra quyết liệt thì ở đồng bằng sông Cửu Long, cúm A/H5N1 có nguy cơ bùng phát trở lại. Tại tỉnh Đồng Tháp, đã có 1 trường hợp bệnh nhi tử vong do cúm gia cầm. Dù ngành chức năng đã nghiêm túc thực hiện các biện pháp tiêu độc, khử khuẩn nhưng nguy cơ dịch bệnh lan rộng vẫn có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Ca bệnh diễn biến phức tạp
Ngày 9/4, Sở Y tế tỉnh Đồng Tháp đã chính thức xác nhận trường hợp bé Nguyễn Duy Hoàng Huy, 4 tuổi ở xã Tân Hội Trung, huyện Cao Lãnh tử vong do nhiễm cúm A/H5N1. Bệnh của cháu Huy khởi phát vào ngày 23/3/2013 với triệu chứng sốt, ho, nôn ói, gia đình có mua thuốc tự điều trị. Đến ngày 26/3, bệnh nhân đến Trạm y tế xã Tân Hội Trung khám với chẩn đoán là nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính và được điều trị ngoại trú tại nhà. Ngày 27/3, bệnh nhân đến trạm y tế tái khám và được y tế xã chuyển lên BVĐK huyện Cao Lãnh điều trị nhưng người nhà đưa cháu đến khám bác sĩ tư và bệnh không giảm. Đến ngày 30/3, người nhà phải đưa cháu vào BVĐK huyện Cao Lãnh. Sau đó, bệnh nhân được chuyển đến BVĐK tỉnh Đồng Tháp lúc 10 giờ 45 phút ngày 1/4 và được chẩn đoán: suy hô hấp/viêm phổi rất nặng. Sau thời gian điều trị, bệnh diễn tiến nặng dần. Chẩn đoán cuối cùng của BVĐK tỉnh Đồng Tháp là: suy hô hấp cấp nặng/viêm phổi rất nặng - nhiễm khuẩn huyết, tiên lượng tử vong. Người nhà xin bệnh nhân về lúc 10 giờ ngày 4/4 và tử vong ngay sau đó khoảng 1 giờ. Theo tìm hiểu của phóng viên, gia đình bệnh nhân có mua gà về làm thịt ăn cả nhà. Ông ngoại bé Huy cho biết, sau khi ăn thịt gà, một ngày sau, bé có dấu hiệu khó thở. "Gia đình tôi thì cũng đơn chiếc, cháu nó bị bệnh hôm thứ 7 thì đến thứ 2 mới đưa cháu vào bệnh viện. Đưa vô mấy ngày thì cháu nó bệnh chết luôn", ông ngoại cháu Hoàng Huy nghẹn ngào.
 Cấp cứu bệnh nhân nhiễm cúm A/H5N1. Ảnh: TM |
Giám sát chặt người thân và người tiếp xúc với bệnh nhân
Ngay sau khi xảy ra trường hợp tử vong do nhiễm cúm A/H5N1, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch cúm gia cầm huyện Cao Lãnh họp khẩn cấp triển khai các biện pháp phòng chống dịch. Đã lập danh sách theo dõi 8 thành viên trong gia đình ông Nguyễn Văn Phú (ông ngoại bệnh nhân) và lấy 7 mẫu ngoáy họng; phát thuốc tamiflu cho 4 người uống và giao Trạm y tế xã giám sát. Lập danh sách và theo dõi tình trạng sức khỏe của 10 người tiếp xúc (8 thành viên trong gia đình và 2 bác sĩ khám cho bệnh nhân); đồng thời giám sát, phát hiện các ca nghi ngờ khu vực dân cư Chợ ấp 1, xã Tân Hội Trung trong vòng 21 ngày. Thông báo và tuyên truyền sâu rộng để nhân dân bình tĩnh, phối hợp tốt với cơ quan chức năng để xử lý môi trường và tham gia phòng bệnh theo hướng dẫn của ngành y tế và thú y.
Trung tâm y tế huyện Cao Lãnh đã phối hợp với xã Tân Hội Trung tiến hành phun cloramin B 5% trong nhà bệnh nhân và các hộ xung quanh bán kính 300m, phun hóa chất tẩy uế môi trường xung quanh... đồng thời chuyển 1 trẻ 14 tuổi (cậu của bệnh nhân ở chung nhà) có dấu hiệu viêm hô hấp cấp về BVĐK tỉnh để cách ly và theo dõi điều trị. Tiếp tục xử lý môi trường ở trạm y tế, Trường THCS Tân Hội Trung (nơi cậu của bệnh nhân 14 tuổi đang học)... Tiến hành kiểm soát chợ xã Tân Hội Trung, lấy 11 mẫu gia cầm gửi cơ quan thú y vùng VII xét nghiệm; đồng thời tiến hành tiêu hủy số gia cầm nguy cơ cao trong khu vực vùng dịch gồm 110 con gia cầm của 12 hộ và tiếp tục tiêu hủy số gia cầm còn sót lại bán kính 300m. Ngày 7/4, Chi cục Thú y tỉnh Đồng Tháp đã có kết quả xét nghiệm và xác nhận dương tính với cúm A/H5N1 trên gia cầm ở khu vực nhà người bán gà cho gia đình bệnh nhân làm thịt ăn tại ấp 6, xã Tân Hội Trung và đã tiến hành tiêu hủy ngay số gia cầm, tiêu độc, sát khuẩn khu vực dịch, bệnh. Rất may, ngày 8/4, Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh thông báo tất cả các mẫu người tiếp xúc được điều tra đều có kết quả âm tính với H5N1.
Lo ngại dịch cúm gia cầm sẽ lây lan sang các địa bàn
Trao đổi với phóng viên báo SK&ĐS chiều 10/4, ông Đoàn Tấn Bửu, Phó Giám đốc Sở Y tế Đồng Tháp cho biết, ngay sau khi công bố bệnh nhân tử vong do cúm A/H5N1, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch đã tổ chức cuộc họp khẩn giữa y tế tỉnh với các ngành trong tỉnh về phía địa phương, các ban chỉ đạo của huyện Cao Lãnh cũng đã họp rà soát lại kế hoạch, bố trí cán bộ ứng trực và tăng cường giám sát tại địa bàn, trong đó tập trung vào nhóm đối tượng nguy cơ cao như người thân trong gia đình và những người đã từng tiếp xúc với cháu bé không may tử vong. Hiện nay, song song với tăng cường giám sát các ca bệnh (nếu có), triển khai đồng loạt các biện pháp phun khử trùng tiêu độc, ngành y tế Đồng Tháp cũng tập trung vào công tác truyền thông để người dân bình tĩnh không hoang mang lo lắng, biết cách tự phòng tránh và nhận biết các biểu hiện của viêm đường hô hấp cấp. Theo thông báo của Chi cục Thú y Đồng Tháp, hiện nay, khoảng 5-10% đàn gia cầm ở một số địa phương trong tỉnh có chứa virut cúm. Nếu không có biện pháp ngăn chặn quyết liệt, chủ động chiều hướng lây bệnh sẽ rất phức tạp, không chỉ ở huyện Cao Lãnh mà nguy cơ lan sang các địa bàn lân cận. Theo ông Bửu, vào năm 2005, trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp cũng đã xảy ra cúm A/H5N1 làm 2 người tử vong.
Hiện nay, công tác phòng chống cúm A/H5N1 đang được tỉnh Đồng Tháp triển khai đến các địa phương. Tuy nhiên, vấn đề đáng lo ngại hiện nay là tình trạng buôn bán gia cầm nhỏ lẻ ở các chợ. Trong cuộc kiểm tra mới đây tại các chợ trên địa bàn, ngành chức năng đã phát hiện 24/72 mẫu gia cầm dương tính với cúm A/H5N1.
Huỳnh Nhân - Vũ Dũng