Không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe thể chất, tinh thần mất ngủ còn tác động tiêu cực tới trí tuệ. Chỉ sau một vài đêm trằn trọc nhiều người đã lâm vào cảnh lúc nhớ lúc quên. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn tới suy giảm trí nhớ và nguy cơ bệnh Alzheimer.
Vừa chợp mắt thì... trời sáng
Tá hỏa tỉnh dậy khi đã 8 giờ sáng, chị Hải Anh (32 tuổi, ngụ Ba Đình, Hà Nội) mới tất tả chuẩn bị vệ sinh buổi sáng để đi làm. Gần 9 giờ mới tới được cơ quan, chị phải vội vàng giải thích với các đồng nghiệp chung phòng là cả đêm qua trằn trọc không ngủ được vì lo cho đợt báo cáo sắp tới. Chị uể oải cho biết cả 2 tuần nay, đêm nào cũng ngủ không ngon giấc. Khi thì nằm mãi không sao chợp mắt, khi thì một đêm tỉnh dậy 2-3 lần. Còn đêm qua, chả hiểu sao vừa chợp mắt, tỉnh dậy thì đã thấy quá giờ đi làm...
Theo thống kê gần đây, tại các phòng khám thần kinh lớn tập trung tại TP.HCM và Hà Nội, số người đến đây vì mất ngủ đang ngày càng tăng. Có khoảng 1/3 số bệnh nhân đến khám vì bị mất ngủ với thời gian kéo dài trên 1 tháng. Người bị mất ngủ thường than phiền họ khó rơi vào giấc ngủ, nằm trằn trọc, suy nghĩ đủ thứ chuyện không ngủ được; dễ thức giấc, khó ngủ lại; thức dậy thường uể oải, chán nản...
Trước đây, mất ngủ thường gặp ở người trên 60 tuổi nhưng hiện nay lượng bệnh nhân dưới 40 tuổi ngày càng nhiều. Điều này là bởi cuộc sống càng hiện đại, áp lực “bủa vây”, chuyện nhà, chuyện công việc, các mối quan hệ, biến cố, suy giảm chức năng cơ thể…dễ khiến nhiều người mất ăn mất ngủ. Khi không được khắc phục kịp thời, một vài đêm trằn trọc sẽ chuyển thành mất ngủ mãn tính.
Vì mất ngủ, nhiều người rơi vào tình trạng mệt mỏi, cáu kỉnh, thường lo âu, nghi ngờ, chuyện bé xé ra to, vui buồn lẫn lộn. Người mất ngủ “khổ sở” vì trằn trọc thâu đêm còn kéo theo cả gia đình, người thân “chịu trận” khi các sinh hoạt bị xáo trộn gây nhiều phiền toái.
Não “rối loạn” vì mất ngủ triền miên
Nhận định về các yếu tố ảnh hưởng tới giấc ngủ,PGS.TS Vũ Anh Nhị, Chủ tịch Hội Thần kinh học TP.HCM cho hay những áp lực, lo lắng, lạm dụng rượu bia hay chức năng cơ thể suy giảm dễ khiến tình trạng mất ngủ xảy ra thường xuyên hơn. Khi mất ngủ kéo dài, não và cơ thểtăng tiêu thụ oxy và năng lượng sẽcàng thúc đẩy sản sinh vô số gốc tự do –“độc chất” sinh ra từ quá trình chuyển hóa của cơ thể và những ảnh hưởng tiêu cực từ cuộc sống hiện đại. Gốc tự do tấn công mạnh vào thành động mạch não, tạo điều kiện hình thành các mảng xơ vữa và cục huyết khối làm hẹp động mạch, cản trở máu vận chuyển oxy và dưỡng chất đến não. Từ đó, gây ra những rối loạn cho cơ thể, điển hình là mất ngủ. Gốc tự do còn tấn công làm thoái hóa tế bào thần kinh, khiến vùng chi phối giấc ngủ bị trục trặc, các truyền dẫn thần kinh bị gián đoạn gây khó ngủ, thao thức…
Không chỉ tác động đến đời sống tinh thần, thể chất với nhiều hệ lụy như béo phì, tiểu đường,tăng huyết áp... mất ngủ còn khiến não bộ - trung tâm điều khiển giấc ngủ bị “tổn hại” nghiêm trọng. Thay vì tận dụng thời gian để “giũ bỏ” độc chất, củng cố khả năng ghi nhớ dài hạn thì não lại rơi vào căng thẳng, rối loạn khi bị mất ngủ. Người bị mất ngủ thường hay quên, mất tập trung, chậm chạp trong sinh hoạt hằng ngày và giải quyết vấn đề kém…Trằn trọc triền miên còn thúc đẩy bệnh Alzheimer khởi phát, tiến triển nặng nề do mảng bám amyloid-beta – một độc tố quan trọng gây ra bệnh mất trí không được não dọn dẹp theo nghiên cứu được công bố trên chuyên san Neurobiology of Aging.
Chủ động chống gốc tự do, chăm sóc giấc ngủ
Một giấc ngủ ngon là giấc ngủ hoàn toàn tự nhiên hay còn gọi là “giấc ngủ sinh lý” và được đánh giá bởi nhiều tiêu chí như: dễ đi vào giấc ngủ, ngủ sâu giấc, sáng dậy tỉnh táo... PGS Vũ Anh Nhị khuyến cáo, không nên lạm dụng thuốc an thần, thuốc ngủ để “cưỡng ép”giấc ngủ, dễ gây hiệu ứng ngược cho sức khỏe với các tác dụng phụ. Ngoài ra, dùng trà, cà phê để đối phó với tình trạng đêm thao thức ngày gà gật chẳng những không giúp cơ thể tỉnh táo mà còn khiến những đêm khó ngủ trở thành “ác mộng” triền miên.
Để cải thiện mất ngủ và thức dậy sảng khoái trước hết, cố gắng loại bỏ những áp lực, muộn phiền ảnh hưởng đến giấc ngủ; nên đi ngủ và thức dậy đúng giờ; phòng ngủ luôn giữ thoáng và yên tĩnh; trước khi đi ngủ nên tắm nước ấm hoặc thư giãn tĩnh; không nên sử dụng phòng ngủ để làm việc khác như tập thể dục, xem tivi; không uống cà phê, rượu bia vào buổi tối; duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý và vận động như đi bộ, chơi cầu lông, bơi…giúp ích rất nhiều cho giấc ngủ.
Bên cạnh đó, cần loại bỏ gốc tự do, chăm sóc não để có giấc ngủ sâu. Tinh chất thiên nhiên từ Blueberry (sinh trưởng ở Bắc Mỹ) chứa các hoạt chất quý Anthocyanin, Pterostilbene có khả năng vượt qua hàng rào máu não, vừa trung hòa các gốc tự do trong lòng mạch máu vừa kích hoạt các men chống gốc tự do tự nhiên trong cơ thể. Từ đó, góp phần ngăn chặn sự hình thành xơ vữa, huyết khối,giúp máu vận chuyển oxy và dưỡng chất lên não thông thoáng trơn tru. Qua đó, chức năng truyền dẫn thần kinh được phục hồi và giấc ngủ được cải thiện.
Ngoài ra, tinh chất thiên nhiên từ Blueberry còn tăng cường dẫn truyền, kết nối các tế bào thần kinh, giúp ghi nhớ tốt, phòng ngừa nguy cơ sa sút trí tuệ, loại bỏ căng thẳng giúp tăng chất lượng cuộc sống.
Xem video lời khuyên chuyên gia giúp cải thiện giấc ngủ
An Nhiên