Gần đây tôi thấy ông dùng thuốc nhuận tràng chứa natri photphat liên tục, có ngày dùng 2 lần mà trong hướng dẫn sử dụng thì có ghi dùng 1 lần. Mong bác sĩ giải thích giùm việc dùng thuốc nhuận tràng như vậy có gây hại gì không? Nếu có thì mức độ nguy hiểm đến đâu?
Nguyễn Thị Thoa (Hà Nội)
Natri photphat là một loại thuốc nhuận tràng có chứa muối, hoạt động bằng cách làm tăng lượng chất lỏng ở ruột non giúp cho việc dễ đẩy phân ra ngoài sau 30 phút đến 6 giờ đồng hồ.
Người cao tuổi do nhu động ruột kém nên dễ bị chứng táo bón, có trường hợp bị táo bón mạn tính. Khi bị táo bón, người cao tuổi thường có khynh hướng lạm dụng thuốc nhuận tràng. Thực ra, loại thuốc này chỉ có tác dụng ngắn hạn, không được dùng thuốc này với liều lượng nhiều hơn liều lượng được hướng dẫn, không được dùng thuốc này nhiều hơn 1 lần trong vòng 24 giờ hoặc lâu hơn 3 ngày mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
Nếu bố bạn dùng natri phosphat thường xuyên quá lâu, sẽ ảnh hưởng không tốt lên màng nhầy ruột, có thể gây ra tình trạng phụ thuộc thuốc nhuận tràng. Dùng thuốc dài ngày có thể dẫn đến đại tràng mất trương lực, không hoạt động và chứng giảm kali máu. Người bệnh có thể còn bị đau quặn bụng và tiêu chảy. Vì vậy, không nên dùng thuốc quá 3 ngày, trừ khi có hướng dẫn của bác sĩ.
Trường hợp của bố bạn, dùng tới 2 lần/ngày là quá liều, không chỉ dẫn đến mất nước nặng mà còn làm thay đổi nồng độ các chất điện giải trong máu và có hại cho các cơ quan trong cơ thể. Đặc biệt cần ngưng sử dụng natri phosphat và liên hệ sớm với bác sĩ nếu không thể đi ngoài ra phân trong vòng 6 giờ sau khi dùng thuốc và nếu gặp các triệu chứng mất nước, bị chảy máu trực tràng hoặc gặp phải một vấn đề y khoa nghiêm trọng.
Bạn nên đưa bố đi khám chuyên khoa tiêu hóa để có hướng dẫn cụ thể nhằm khắc phục chứng táo bón và không nên để người cao tuổi tự ý dùng thuốc, rất nguy hiểm.
DS. Hà Lê