Trong thời gian qua xảy ra nhiều vụ việc một số đối tượng mạo danh cán bộ của cơ quan Đảng, Nhà nước, lãnh đạo cơ quan Trung ương và địa phương, mạo danh thân nhân của các lãnh đạo để thực hiện các hành vi trục lợi. Điều đáng nói, tội phạm mạo danh đang có diễn biến phức tạp và thủ đoạn ngày càng tinh vi gây nhiễu loạn xã hội; ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín cán bộ, cơ quan công quyền; còn người dân thì rơi vào cảnh tiền mất tật mang.
Muôn kiểu mạo danh
Mới đây nhất, vào ngày 26/6, Tòa án nhân dân TP. Hà Nội đã xét xử Hà Anh Tuấn (33 tuổi, quê Phú Thọ) và Trần Mai Thanh (62 tuổi, trú tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo bản án sơ thẩm, nắm được thông tin Công ty Cổ phần đầu tư và xây dựng - HUD1 triển khai đầu tư hàng loạt lô đất liền kề tại dự án Khu đô thị mới Vân Canh - Hoài Đức và dự án Khu đô thị Việt Hưng - Long Biên, Tuấn đã lên kế hoạch làm giả văn bản, tài liệu để chiếm đoạt tài sản. Sau đó, Tuấn tự nhận mình là cháu của sếp trong Tổng công ty quản lý bay Việt Nam, được giao nhiệm vụ chuyển hóa các lô đất ưu đãi ở dự án Vân Canh và Việt Hưng cho những ai có nhu cầu. Tin lời Tuấn, hàng chục người đã “đặt cọc” mua đất và đứng ra làm đầu mối mua đất liền kề dự án để hưởng giá chênh lệch. Từ năm 2009 - 2011, Tuấn và Thanh đã dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt của 31 người với tổng số tiền hơn 25,3 tỷ đồng. Tòa đã tuyên phạt Tuấn tù chung thân, Thanh 20 năm tù tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Cũng liên quan đến hành vi mạo danh để trục lợi, lừa đảo, ngày 6/5, Cục Cảnh sát truy nã tội phạm (Bộ Công an) đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ và công an các tỉnh Bình Dương, Hà Tĩnh, bắt giữ thành công đối tượng Nguyễn Thiên Hưởng (SN 1951), còn gọi là Bảy “cụt”, Bảy “lửa”, trú tại phường Đông Vĩnh, TP. Vinh (Nghệ An) theo Quyết định truy nã số 04 ngày 1/4/2015 của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hà Tĩnh. Theo tài liệu của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hà Tĩnh, khoảng cuối năm 2013, tại Hà Tĩnh xuất hiện một đối tượng tên là Bảy “cụt”, tự xưng là trung tướng đang công tác tại Tổng cục II, cố vấn Bộ Chính trị, hai lần được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND để thực hiện hành vi lừa đảo trên nhiều địa bàn. Cùng tham gia các phi vụ lừa đảo với Hưởng là đối tượng Trần Văn Nhứt, tự xưng mình là đại tá, công tác tại Tổng cục V - Bộ Công an, trợ lý cho Bảy “cụt”. Qua điều tra ban đầu, cơ quan CSĐT làm rõ Nguyễn Thiên Hưởng và Trần Văn Nhứt đã thực hiện trót lọt 12 phi vụ lừa đảo, chiếm đoạt hơn 12 tỷ đồng.
Trước đó, Công an quận Hoàng Mai (Hà Nội) cũng đã triệt phá chuyên án bắt giữ 2 đối tượng mạo danh cán bộ Văn phòng Chính phủ để lừa đảo chạy dự án.
Xử lý hành vi “mạo danh VIP” nhũng nhiễu, phạm pháp
Theo Thượng tá Nguyễn Xuân Hùng, Văn phòng cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP. Hà Nội cho biết, việc các đối tượng mạo danh cán bộ Nhà nước đi lừa đảo liên tiếp bị phát hiện thời gian qua có nhiều nguyên nhân. Nguyên nhân thứ nhất là do cơ chế “xin - cho” của chúng ta vẫn còn, nhất là trong các lĩnh vực: công tác cán bộ, hoạt động kinh tế, sản xuất... của các cơ quan Nhà nước, lực lượng vũ trang. Nguyên nhân thứ hai là tâm lý nể nang của một số cán bộ, công chức Nhà nước. Vì thế, khi các đối tượng xưng là con, cháu ông này, vợ ông kia thì người ta nể nang với hy vọng sau này có thể nhờ vả những lãnh đạo đó. Nguyên nhân thứ ba là nhận thức, hiểu biết pháp luật của người dân vẫn còn hạn chế, một số người do thiếu hiểu biết, thấy người ta hứa hẹn xin cho vào công an, vào các cơ quan như Văn phòng Chính phủ,... thì lập tức tin ngay. Nhiều người vẫn ảo tưởng, có thể dùng tiền để có thể chạy được những việc như vậy và đây chính là mảnh đất màu mỡ cho những kẻ lừa đảo thực hiện. Thêm vấn đề nữa là nhiều cán bộ, công chức có vi phạm trong quá trình công tác nên khi thấy các đối tượng xưng là thanh tra, là công an... thì lại sợ hãi, “có tật giật mình” nên phải có những hành động như mua chuộc, đút lót tiền hoặc đồng ý với những điều kiện này kia. Đây cũng có thể coi là nguyên nhân khá quan trọng để dẫn tới những sự việc đáng tiếc thời gian qua.
Trước thực trạng các đối tượng mạo danh cán bộ đang có những diễn biến phức tạp, để chủ động phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn, Bộ Công an đã yêu cầu công an các đơn vị, địa phương quán triệt, chủ động triển khai các biện pháp để phát hiện và có biện pháp ngăn chặn những trường hợp mạo danh các đồng chí lãnh đạo, thân nhân các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các cơ quan Trung ương và địa phương. Kiểm tra, làm rõ các hành vi vi phạm, trường hợp có căn cứ xác định hành vi phạm tội thì khởi tố, điều tra, xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật để răn đe và phòng ngừa chung.
Có thể thấy rằng, việc lực lượng chức năng bóc gỡ những đường dây, ổ nhóm tội phạm mạo danh chính là hồi chuông cảnh báo đến những ai đang ảo tưởng vào việc chạy chọt để đạt được mục đích. Đặc biệt, người dân cần nhìn nhận việc chạy chọt cũng là hành động tiếp tay cho cơ chế xin cho tồn tại và tạo cơ hội cho loại tội phạm mạo danh hoạt động lừa đảo.
Tuấn Phong
