Trong lĩnh vực vệ sinh môi trường, nước ta đã đạt được một số thành tựu vượt bậc. Tuy nhiên hiện nay, vẫn còn tồn tại sự khác biệt, khoảng cách giữa các nhóm dân cư, vùng, miền trong cả nước. Nhằm thực hiện các cam kết với cộng đồng quốc tế, thời gian tới, bên cạnh sự nỗ lực của ngành y tế, cần có sự phối hợp của các bộ, ban, ngành, các cấp chính quyền và sự tham gia hưởng ứng nhiệt tình của người dân trong lĩnh vực này.
Thực hiện cam kết Mục tiêu thiên niên kỷ số 7 (MDG7) về bảo đảm bền vững về môi trường, Chính phủ đã xây dựng Chương trình Mục tiêu Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Có thể nói, vệ sinh nông thôn là lĩnh vực trọng tâm, tại Việt Nam, Chính phủ đã ban hành Chiến lược Quốc gia về nước sạch và vệ sinh nông thôn đến năm 2020. Các mục tiêu của chương trình đề ra đến năm 2015 là: Về cấp nước, 85% số dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, trong đó 45% số dân sử dụng nước đạt QCVN02:2009/BYT (Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng nước sinh hoạt). Ðối với vệ sinh môi trường, có 65% số hộ gia đình có nhà vệ sinh phù hợp và 100% số trạm y tế xã, phường và trường học có nhà vệ sinh phù hợp. Tổng số vốn đầu tư của chương trình là 27 nghìn tỷ đồng, trong đó có 3 dự án là: dự án cấp nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường nông thôn; vệ sinh nông thôn và nâng cao năng lực, truyền thông, giám sát...
 Nước sạch về với bà con nông thôn Việt Nam. Ảnh: TM |
Để thực hiện mục tiêu nhân văn này, Chương trình Mục tiêu Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn đã được thực hiện qua 2 giai đoạn 1999 - 2005 và 2006 - 2010; hiện tại đang triển khai giai đoạn 2012 - 2015 (NTP3). Bộ Y tế, cơ quan đầu mối thực hiện hợp phần vệ sinh của NTP 3 tập trung phấn đấu đạt được các chỉ tiêu đến năm 2015 có 65% số hộ gia đình nông thôn có nhà tiêu hợp vệ sinh; 100% trạm y tế xã có đủ nước sạch và nhà tiêu hợp vệ sinh
Kết quả cho thấy, mức độ tiếp cận nước sạch cao nhất là ở khu vực đồng bằng sông Hồng và các vùng Ðông Nam bộ, tương đương với 99% và 98,4%. Trên phạm vi toàn quốc, có 93,8% số dân cư thành thị và 71,4% số dân nông thôn sử dụng nhà vệ sinh cải tiến. Tình trạng không có nhà vệ sinh chủ yếu xảy ra đối với người nghèo (22,9%) và các nhóm dân tộc thiểu số (27,5%)...
Nhằm duy trì những kết quả đã đạt được, khắc phục những khó khăn, thách thức và hoàn thành mục tiêu MDG7 trong thời gian tới, cần phải có sự phối hợp gắn kết chặt chẽ của ngành y tế với các bộ, ngành liên quan, rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về quản lý tài chính, kỹ thuật, chính sách để thực hiện có hiệu quả, đúng mục tiêu đã đề ra cũng như nâng cao hơn nữa trách nhiệm của các cấp chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể các cấp trong việc triển khai và thực hiện chương trình. Ðẩy mạnh sự hợp tác quốc tế nhằm trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ thông tin, chuyển giao công nghệ và huy động các nguồn vốn hỗ trợ. Tập trung tìm những giải pháp công nghệ, kỹ thuật phù hợp để đạt hiệu quả, nhất là đối với các vùng đặc biệt khó khăn, đồng thời phải căn cứ vào điều kiện tự nhiên, phong tục, tập quán của từng địa phương để đưa ra các mô hình nhà tiêu chi phí thấp và phù hợp với từng vùng, miền...
Phạm Nga