Châu Âu không còn là cái nôi sinh ra những họa sĩ thời tiền sử. Cách đây 40 nghìn năm, châu Á cũng đã có “danh họa” biết trang trí trên vách đá hang động bằng những tác phẩm hội họa. Phát hiện gần đây đã làm đảo lộn suy nghĩ vẫn cho rằng nghệ thuật tranh hang động xuất hiện đầu tiên tại miền Tây Âu.
Trong khi nghiên cứu các hang động đá vôi tại Maros, trên đảo Sulawesi, Indonesia, một nhóm các nhà khoa học Australia và Indonesia đã xác định được hình một bàn tay người, được vẽ bằng kỹ thuật trổ có cách đây ít nhất 39.900 năm. Một tác phẩm khác thể hiện rất chân thực một con lợn kiểu như lợn lòi có chân và đuôi được vẽ bằng bột màu đỏ ở trong cùng một hang. Tác phẩm này cũng có tuổi đời ít nhất 35.400 năm. Người ta biết được đây là hình một con lợn lòi cái vì nó không có răng nanh dài và cong như con đực vốn có. Niên đại thời gian trên cho thấy đây là một trong những nét vẽ tượng hình đầu tiên trên thế giới.
Cách đây 40 nghìn năm, châu Á cũng đã có danh họa.
Các nhà khoa học vừa công bố nghiên cứu của mình trên tạp chí khoa học Anh Nature. Để có được kết quả trên, các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp đo niên đại Uranium-thorium. Một trong những tác giả của công trình nghiên cứu trên, ông Maxime Aubert thuộc Đại học Australia Griffith nhấn mạnh: “Người ta vẫn cho rằng châu Âu là trung tâm của sự bùng nổ sáng tạo của nhân loại, đặc biệt là loại hình nghệ thuật hang động có từ cách đây khoảng 40 nghìn năm. Nhưng kết quả đo niên đại của nghệ thuật vách đá tại Sulawesi cho thấy gần như cùng lúc, bên đầu kia thế giới, con người đã thực hiện được những bức vẽ động vật ấn tượng không kém với những hình vẽ trên hang động phát hiện được ở Pháp, Tây Ban Nha trong Kỷ Băng Hà. Nằm ở phía Nam đảo Sulawesi, các hang động đá vôi có hình trang trí ở Maros được biết đến từ những năm 1950. Nhưng lâu nay người ta vẫn tin là các bức họa ở đó chỉ có khoảng dưới 10 nghìn năm tuổi. Do quá trình phong hóa nhanh trong vùng nhiệt đới này nên người ta vẫn nghĩ chúng không thể có niên đại cổ xưa lắm. Thực tế, những hình vẽ hang đá ở đây không được bảo tồn tốt như ở châu Âu, thậm chí còn đang xuống cấp rất nhanh.
Trong hang đá, nước chứa khoáng chất chảy trên vách đá ở nhiều nơi đã biến thành các lớp canxit (oxít canxi) có chứa những dấu tích uranium. Quá trình phân rã nguyên tử uranium diễn ra như một chiếc đồng hồ, cho phép ghi lại được niên đại của quá trình kết hạch đá vôi. Nhà nghiên cứu Thomas Suntkna - Giám đốc Đại học Australia Wollongong khẳng định: “Nghệ thuật hang động là một trong những chỉ dấu đầu tiên về khả năng trừu tượng của trí tuệ, điểm khởi đầu của con người như chúng ta ngày nay. Từ giờ trở đi, người châu Âu không còn có thể nhận họ là những người đầu tiên phát triển trí tuệ trừu tượng. Họ phải chia sẻ khả năng này, ít nhất với những cư dân tiền sử Indonesia”.
Tác phẩm nghệ thuật đầu tiên được biết đến trên thế giới là bức vẽ một chiếc đĩa đỏ phát hiện trong hang El Castillo ở phía Bắc Tây Ban Nha, được xác định có niên đại ít nhất 40.800 năm. Cũng tại di chỉ khảo cổ này một hình bàn tay trổ khắc được tìm thấy có niên đại ít nhất 37.300 năm. Hội họa tượng hình cổ xưa nhất châu Âu là hình con tê giác tìm thấy trên vách hang Chauvet của Pháp có từ khoảng cách đây 35.300 đến 38.800 năm.
Ở châu Âu, Florence ngàn năm tuổi là cái nôi của phong trào Phục Hưng phát triển rực rỡ về hội họa và kiến trúc. Florence sở hữu những công trình vĩ đại như thư viện Laurentian uy nghiêm, quảng trường Doumo, giáo đường Santa Maria del Fiore đồ sộ, bảo tàng Uffizi, cầu Vecchio, nhà vườn Michelangelo tuyệt đẹp.Florence đã từng là Thủ đô của Italy từ năm 1865 đến 1871 trước khi Thủ đô được dời về Rome. Ngày nay, trung tâm của thành phố với nhiều nét kiến trúc từ thời trung cổ như đường sá nhỏ hẹp được lát đá, những ngôi nhà nhỏ xinh xắn được lợp ngói đỏ còn giữ được khá nguyên vẹn. Florence sở hữu gần một nửa số công trình kiến trúc cổ và các tác phẩm nghệ thuật của Italy: từ quảng trường Piazza San Giovanni - trung tâm tôn giáo tiêu biểu nhất của thành phố với cụm ba công trình kiến trúc tôn giáo đỉnh cao là Nhà thờ lớn Santa Maria del Fiore; Tháp chuông Giotto’s Campanile; Nhà rửa tội Baptistery.
(Theo AFP)
Lê Sơn
