Ổn và bất ổn

Nếu có một cuộc bình chọn về khả năng cập nhật trào lưu thế giới thì có lẽ giới trẻ Việt sẽ giành được vị trí đáng ngưỡng mộ. Nhờ sự hỗ trợ của công nghệ, người trẻ càng chứng tỏ sự năng động, sáng tạo và độc đáo của họ, điều này thể hiện rõ nhất ở mảng văn hóa nghệ thuật. Tuy nhiên, “vui có chừng, dừng đúng mức”... cũng chưa bao giờ là lời nhắc nhở thừa.

Còn nhớ sức lan tỏa mãnh liệt của điệu nhảy ngựa làm “rung chuyển” cả thế giới xuất phát từ MV Gangnam Style của Psy, nghệ sĩ được giới hâm mộ đặt nickname là “chàng béo” của Kpop. Khỏi phải nói, giới trẻ Việt hồ hởi với điệu nhảy này như thế nào khi mà hầu hết các nghệ sĩ tên tuổi trên thế giới cũng vui vẻ “bắt chước”, ngay cả Tổng thống Mỹ Obama cũng nhảy Gangnam Style để ăn mừng sự kiện tái đắc cử của mình.

Lý giải về sức lan tỏa đáng kinh ngạc của điệu nhảy mô phỏng thao tác cưỡi ngựa, những nhà phân tích trong giới giải trí cho rằng, đây là một điệu nhảy “không tuổi”, có khả năng thu hút sự chú ý từ trẻ đến già. Thế nhưng, nhận định ấy dường như chưa đủ khi mà Psy - người nghệ sĩ đưa điệu nhảy này đến với công chúng, chỉ chưa đầy nửa năm đã chẳng những phá kỷ lục mà còn khiến thế giới phải choáng váng với lượt truy cập tăng lên từng giây từng phút. Người hâm mộ còn nói, Psy sinh ra để làm “vua youtube”. Nhưng Psy không chỉ thành hiện tượng internet, hiện tượng youtube mà còn là một hiện tượng văn hóa toàn cầu và điệu nhảy của Psy không chỉ là một điệu nhảy độc, lạ mà đã trở thành điệu nhảy của hòa bình.

Khi lan tỏa đến Việt Nam, điệu nhảy hòa bình đã mang đến niềm vui cho hàng triệu người. Rất nhiều sự kiện văn hóa cần sự hỗ trợ của cộng đồng, điệu nhảy Gangnam Style đã đóng vai trò cầu nối. Chính yếu tố vui nhộn, lạ mà quen, đơn giản mà độc đáo, giới trẻ tiếp nhận từ Gangnam Style với những ý nghĩa mới khi hòa mình cùng điệu nhảy: Đó là sự thoải mái, hài hước; thể hiện sự tự tin cần thiết để khẳng định giá trị bản thân hay kết nối với mọi người trong không gian mở. Điều đáng mừng là Gangnam Style đã được giới trẻ Việt Nam tiếp nhận với giá trị tinh thần, giải trí lành mạnh, vui tươi. Hơn hết, đó còn là thông điệp thể hiện sự năng động, sẵn sàng hội nhập của những người trẻ. Nhưng sau cơn sốt Gangnam Style, một điệu nhảy khác cũng nổi lên nhưng lại có “diễn biến” khác.

Không thể phủ nhận sức hút của điệu nhảy Harlem Shake. Nổi lên sau Gangnam Style nhưng nhờ phong cách riêng nên Harlem Shake không thể đánh đồng với “đàn anh” của mình.

Tại Việt Nam, cơn sốt Harlem Shake cũng được giới trẻ hưởng ứng rất nhiệt tình. Mới chỉ nổi lên được 1 tuần nhưng đã có thêm rất nhiều clip cover với các ý tưởng độc đáo, sáng tạo của giới trẻ Việt. Đúng như ưu điểm của điệu nhảy Harlem Shake, tất cả các bản “bắt chước” của teen Việt đều đã thể hiện được chất tự do, phóng khoáng, vui nhộn và không gò bó.

Thời điểm “hưng thịnh” nhất của Harlem Shake tại Việt Nam có lẽ là khoảng giữa năm 2013, khi mà đi đâu người ta cũng nghe thấy nhạc của nó, không chỉ người trẻ mà người lớn tuổi cũng “hùa theo” trào lưu này, không ít dân văn phòng rủ nhau nhảy Harlem Shake, tự biên tự diễn thành video clip rồi tung lên mạng. Mầm mống nguy hại cũng nhen nhóm từ đây khi mà hình ảnh những người “không còn trẻ” uốn éo theo nhạc với những động tác và tư thế khiến người xem cảm thấy khó chấp nhận. Trong số đó, nhiều clip xuất hiện với rất nhiều động tác cực kỳ nhạy cảm, những phản ứng trái chiều về trào lưu này tại Việt Nam trở nên gay gắt hơn bao giờ hết. Tiếp đó là những bản Harlem Shake được chủ nhân gắn mác 18 nhưng lại “hồn nhiên” chia sẻ trên mạng, khiến các bậc phụ huynh đau đầu khi phải tìm “kế” cách ly con cái mình với internet.

Dù “hiếu khách” đến mấy nhưng văn hóa Việt cũng không dễ chấp nhận những trào lưu bị cho là “bất ổn”. Khác với Gangnam Style, Harlem Shake không phải là một điệu nhảy phù hợp với số đông, thậm chí giới trẻ cũng chưa dễ dàng tiếp nhận nó, Harlem Shake chỉ phù hợp với số ít thích sự khác biệt, tuy nhiên, đó phải là những người ý thức được ranh giới của sự thiện cảm và phản cảm.          

Việt Sơn