 |
| Tổng thống Mỹ Barack Obama và người đồng cấp Nga Vladimir Putin trò chuyện bên lề hội nghị G20 năm 2015. (Ảnh: Reuters) |
Theo hai tác giả, Nga từ lâu đã tìm cách kiểm soát sự tiếp cận Biển Đen từ phía Địa Trung Hải. Đây không phải là một lựa chọn, do Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát Eo biển Bosporus. Tiếp đó là các quyền căn cứ hải quân của Nga ở cảng Tartus, Syria, bởi Moscow có thể sẽ để mất nếu ông Assad bị hạ bệ.
Tuy nhiên, kỳ vọng của Nga không dừng lại ở Syria. Nước này lâu nay vẫn "chơi đẹp" với các nhà lãnh đạo Iran, ngay cả trước khi phương Tây quyết định dỡ bỏ cấm vận với Tehran theo thỏa thuận hạt nhân mới ký. Iran lại là một nước đối trọng với Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên của liên minh quân sự NATO.
Nga cũng đang tranh thủ kết thân với Ảrập Xêút, nước đang cảm thấy bị Mỹ bỏ rơi sau khi Washington ký thỏa thuận hạt nhân và dỡ bỏ cấm vận đối với Iran.
Nga từ lâu còn lo lắng bất an trước sức hút của Liên minh châu Âu, đặc biệt là với Ukraina. Putin và các đồng minh của ông đã nổi giận với các đòn cấm vận mà Nga phải hứng chịu sau khi sáp nhập bán đảo Crưm khỏi miền đông Ukraina.
Các nỗ lực của phương Tây, đặc biệt là Mỹ, nhằm kiểm soát khủng hoảng ở Syria và các sự kiện trong khu vực không mang lại kết quả ngay từ đầu.
Sự ủng hộ Mỹ dành cho "các cánh quân nổi dậy ôn hòa" phản đối chế độ Assad trở nên vô hiệu, bởi vì các lực lượng này chưa bao giờ nhận được hỗ trợ cả về quân sự lẫn ngoại giao ở mức họ cần để chiến đấu chống ông Assad. Giờ đây, họ đã "biến mất", hoặc như chưa từng tồn tại, hoặc hòa vào các nhóm cực đoan như Mặt trận al-Nusra và Nhà nước Hồi giáo (IS).
Quan sát các sự kiện diễn ra, người ta có thể đi đến kết luận rằng, chính quyền Tổng thống Barack Obama đang dần buông tương lai của Syria vào tay Moscow, bởi Mỹ tin rằng đó là lựa chọn tốt nhất hiện có. Nhưng rõ ràng điều này sẽ làm xói mòn vai trò và ảnh hưởng của Mỹ, chưa kể danh tiếng của tất cả những nước tham gia vào liên minh chống IS.
*Derek Burney là Đại sứ Canada tại Mỹ trong giai đoạn 1989-1993. Fen Osler Hampson là Giám đốc An ninh toàn cầu thuộc Trung tâm về Đổi mới Quản trị quốc tế.