NSƯT Thu Huyền: Duyên phận nghiệp chèo

Vai diễn Thị Màu - Chuyện bây giờ mới kể

Người Hà Nội, sinh năm 1975 trong gia đình không ai làm nghệ thuật nhưng từ 13 tuổi, Thu Huyền đã “bén duyên” với sân khấu chèo. Thuở bé, Thu Huyền đã yêu mến sân khấu chèo với các vai diễn như: Diễm Lộc diễn Xúy Vân, Quốc Chiêm diễn Pơ Liêm, Thanh Trầm diễn Thị Màu... Bên cạnh đó, Thu Huyền còn thường xuyên được mẹ cho đi sinh hoạt các lớp ca hát ở Cung thiếu nhi Hà Nội, khi 13 tuổi nghe tin Đoàn Chèo Hà Nội (Nhà hát Chèo Hà Nội hiện nay - PV) tuyển sinh, lúc này Đoàn Chèo Hà Nội đang tạo tiếng vang với vở Nàng Sita, Thu Huyền ngày ấy đã thần tượng và ao ước mình được như nàng Sita nên cô đã thi và trúng tuyển vào Đoàn Chèo Hà Nội.

NSƯT Thu Huyền.

Ngoài các vai diễn như Ngọc Hân công chúa, nàng Sita, Thị Phương... thì vai Thị Màu (vở Quan âm Thị Kính ) có thể xem là vai diễn để đời và làm nên tên tuổi của NSƯT Thu Huyền bây giờ. Ít ai biết, để có được vai diễn thành công Thị Màu thì NSƯT Thu Huyền cũng trải qua quá trình luyện hết sức khó khăn. Theo NSƯT Thu Huyền, tất cả các sinh viên học nghệ thuật chèo đều có các tiết học vai mẫu và Thị Màu là vai diễn đầu tiên mà các nghệ sĩ bước chân vào nghệ thuật chèo đều phải học. “Vai diễn này hội tụ đủ các yếu tố của  người nghệ sĩ kịch hát: vừa phải có vũ đạo múa, phải có diễn xuất trong vai diễn và dĩ nhiên phải biết hát. Thị Màu là một cô gái rất trẻ trung, làm sao để diễn ra điều đó. Và cái lẳng lơ của Thị Màu cũng không phải lẳng lơ của một phụ nữ từng trải mà cái lẳng lơ ở đây thuộc về bản năng của cô gái mới lớn: ngây thơ, dễ thương. Bản thân tôi chỉ học để làm tròn vai diễn đó cũng đã cố gắng hết sức” - NSƯT Thu Huyền chia sẻ. Tới hôm nay NSƯT Thu Huyền mới bật mí về vai diễn Thị Màu, đó là nữ nghệ sĩ gặp khó khăn bởi chiều cao có 1m52. Khi học vai Thị Màu, đồng nghiệp có thể múa bình thường do chiều cao đủ tiêu chuẩn nhưng riêng Thu Huyền thấp nên vừa múa vừa phải kiễng chân trong suốt cả vở diễn dài đến hai tiếng đồng hồ.

Kỷ niệm với vai Thị Màu của NSƯT Thu Huyền thì nhiều, bởi chị cho biết đó là vai diễn đã diễn ở nhiều nơi, cả trong nước và nước ngoài. Nhưng nữ nghệ sĩ nhớ nhất là lần diễn trích đoạn Thị Màu lên chùa tham dự cuộc thi Tài năng sân khấu trẻ toàn quốc năm 1998 tại Đà Nẵng. “Mỗi lần tôi cất tiếng hát, trong hội trường lại rộn lên tiếng vỗ tay và khi kết thúc, tiếng vỗ tay kéo dài khá lâu, nhiều người lên tặng hoa, chúc mừng” - NSƯT Thu Huyền nhớ lại. Hội diễn năm đó Thu Huyền đã đoạt giải Nhất và chị xem đó là dấu mốc khích lệ để không ngừng nỗ lực, cống hiến hết mình cho nghệ thuật sân khấu chèo.

Để thế hệ trẻ đến với nghệ thuật chèo

Theo NSƯT Thu Huyền, ngày nay có rất nhiều các loại hình nghệ thuật mới xuất hiện, tình yêu dành cho nghệ thuật sân khấu truyền thống như chèo của thế hệ trẻ cũng nguội dần theo thời gian. Làm thế nào để khán giả yêu chèo và đưa khán giả đến với nghệ thuật chèo là vô cùng khó khăn, đó cũng là băn khoăn của nữ nghệ sĩ này và cũng là nỗi niềm của tất cả nghệ sĩ làm chèo.

Để chèo được “sống” và gần gũi hơn với giới trẻ, thời gian vừa qua, với tư cách là Trưởng đoàn 2 - Nhà hát Chèo Hà Nội, NSƯT Thu Huyền cùng các đồng nghiệp đã mở ra chương trình “Đưa nghệ thuật chèo đến các trường học trên địa bàn Hà Nội”. Mỗi chương trình đều phù hợp với lứa tuổi của các em học sinh nhằm giới thiệu nghệ thuật chèo đến với lớp nhỏ. Qua đó xây dựng được lớp khán giả nhỏ tuổi và dần dần hình thành lớp khán giả này sẽ là người giới thiệu về chèo. Những năm qua, NSƯT Thu Huyền và Nhà hát Chèo Hà Nội đã tổ chức gần 300 buổi biểu diễn thuộc chương trình nói trên và đáng mừng, đi đến đâu cũng được các em chào đón. Bên cạnh đó, qua các chương trình Sân khấu học đường, tức là dạy các em học sinh cấp 2 diễn chèo, Nhà hát Chèo Hà Nội mong có thể tìm được những mầm non nghệ thuật trong môi trường giáo dục.

NSƯT Thu Huyền cho biết, hiện nay bất cứ ai muốn tìm hiểu về nghệ thuật chèo đều rất dễ dàng. Bởi băng đĩa cũng như các hiệu sách có bán nhiều loại sách giới thiệu về nghệ thuật chèo. Hoặc mọi người có thể tìm hiểu nghệ thuật chèo trong Trường đại học Sân khấu điện ảnh, Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam. “Cái quan trọng nhất là các bạn có tình yêu đối với chèo. Nếu khó khăn quá thì các bạn trẻ có thể đến với nhà hát chèo Hà Nội, các nghệ sĩ lúc nào cũng rất sẵn sàng đón tiếp và giới thiệu nghệ thuật chèo cho tất cả” - NSƯT Thu Huyền chia sẻ.

Mai Phạm