Nỗi niềm diễn viên đóng thế

Xuất hiện trong những đoạn ngắn có tính chất nguy hiểm của phim - đó chính là các cascadeur (diễn viên đóng thế). Tuy nhiên, diễn viên đóng thế ở nước ta vẫn chưa được công nhận là một nghề, chưa có tổ chức, đơn vị chuyên nghiệp dưới sự quản lý của cơ quan chuyên trách để hưởng quyền lợi chính đáng. Trong khi đó,  sau những thước phim bắt mắt mà khán giả được thưởng thức, diễn viên đóng thế luôn phải đối mặt rủi ro, tai nạn...

Tai nạn rình rập

Ở Việt Nam, nổi tiếng nhất trong nghề diễn viên đóng thế chính là Quốc Thịnh. Trải qua nhiều năm thế vai cho diễn viên trong không ít bộ phim, Quốc Thịnh dày dạn kinh nghiệm, song có thời điểm anh cũng thoát chết trong gang tấc. Khoảng 20 năm trước, Quốc Thịnh nhận đóng thế cho diễn viên Lý Hùng trong phim Hồng Hải Tặc. Nam diễn viên đóng thế phải thực hiện một cảnh bay người xuống thác với độ cao 60m. Cảnh này đã phải quay đi quay lại nhiều lần. Rồi có một lần, Quốc Thịnh đang đu thì dây bị đứt, may sao anh nhanh nhẹn lao sang, bám được vào sợi dây dành cho diễn viên ở bên cạnh nên thoát khỏi lưỡi hái tử thần.

Phi Ngọc Ánh (ngoài cùng bên trái) từng bị thương nặng khi đóng thế trong phim Tiger Team.

Một nữ diễn viên đóng thế nổi tiếng, từng tham gia khá nhiều bộ phim được chú ý, đó là Kim Dung. Theo chia sẻ của nữ diễn viên, khi đóng thế cho trong phim Vòng tay ấm có cảnh Kim Dung phải nhảy cầu cách mặt nước 5m, nhưng Kim Dung vẫn thực hiện dù... không hề biết bơi. Đối với phim Cơm tấm tình yêu, trong cảnh đánh nhau với bạn, lúc diễn cằm Kim Dung bị cắm xuống đất khiến cô bị rách cằm phải đi bệnh viện khâu lại. Bên cạnh đó, nhiều người trong nghề cũng từng rất hoảng hốt khi biết đến tai nạn của nữ diễn viên đóng thế Phi Ngọc Ánh trong bộ phim Gai hồng. Tham gia phim này, Phi Ngọc Ánh liều lĩnh đến mức nhảy từ tầng 3 xuống đất và ngay sau đó cô bị gãy xương vai. Khi bình phục trở lại, tham gia phim Tiger Dream, Phi Ngọc Ánh lại bị rách bàn tay vì đu dây từ mái nhà cách mặt đất 15m mà không có thiết bị bảo hộ, bị bạn diễn cầm bình hoa lớn đập vào đầu làm ngất lịm, bị đấm thẳng vào mắt...

Và nhiều trăn trở

Nguy hiểm đến tính mạng khi thực hiện những cảnh quay là vậy, song nhiều người vẫn quyết theo nghề diễn viên đóng thế, trong khi đó nghề này được giới trong nghề cho biết thu nhập không cao. Một đạo diễn từng nhiều lần thuê diễn viên đóng thế tham gia phim cho hay, cát-xê mà diễn viên đóng thế biết nhào lộn, đánh đấm cơ bản thường được trả với mức 300.000 - 400.000 đồng/phân đoạn. Một diễn viên khác cũng tiết lộ, nếu thực hiện cảnh quay  đóng thế làm ngọn đuốc sống thì thù lao vào khoảng 2 triệu đồng. Tháng nào “đói” đạo diễn mời đóng phim thì cascadeur thu nhập chỉ từ 1 - 2 triệu. Chính điều này dẫn đến việc một số người phải làm nghề tay trái để đảm bảo cuộc sống thường ngày, đồng thời có động lực để theo đuổi niềm đam mê đóng thế.

Trường hợp của Nguyễn Doãn Thọ - nam diễn viên đóng thế sinh năm 1990, người Hà Nội là biểu hiện cho tình yêu nghề. Anh cho biết đã làm diễn viên đóng thế vài năm trở lại đây, từng tham gia phim Tể tướng Lưu Nhân Chú, vào cảnh hai bên phải giao đấu trên ngựa, anh bị bạn diễn chém vào tay, máu chảy rất nhiều, song Thọ quyết không bỏ nghề. Nguyễn Doãn Thọ chia sẻ: Những lúc không đóng phim, Thọ làm nghề thợ mộc. Bên cạnh đó, để duy trì niềm đam mê thì Phi Ngọc Ánh cũng có thời điểm lấn sân làm MC, người mẫu ảnh; Kim Dung tham gia đóng MV cho ca sĩ...

Được biết, thời gian qua, một số đạo diễn khi thuê diễn viên đóng thế có mua bảo hiểm theo cách làm của nhiều quốc gia có nền điện ảnh phát triển để phòng khi xảy ra tai nạn, diễn viên đóng thế được trả tiền bồi thường đích đáng. Tiêu biểu phim Truy sát, toàn bộ diễn viên tham gia được nhà sản xuất mua bảo hiểm trị giá 50.000USD (tương đương hơn 1 tỷ đồng). Tuy nhiên, điều giới làm nghề diễn viên đóng thế lâu nay luôn trăn trở, đó là ở nước ta chưa ai công nhận đây là một nghề, đồng thời chưa có hội nghề nghiệp để bảo vệ quyền lợi cho diễn viên đóng thế. Thực tế, vài năm trước, giới diễn viên đóng thế tại TP. Hồ Chí Minh từng có ý định thành lập Chi hội Cascadeur trực thuộc Hội Điện ảnh nhưng bất thành, sau đó mọi người tự thành lập câu lạc bộ cascadeur hoặc hoạt động đơn lẻ. Điều đáng suy ngẫm hơn nữa, có chuyên gia từng phân tích, bên cạnh sự nguy hiểm khi vào các cảnh quay, những quyền lợi khác của diễn viên đóng thế như giải thưởng hàng năm của Hội nghề nghiệp không có. Nếu không có chi hội, diễn viên đóng thế không được công nhận lao động bằng các giải thưởng.

Quỳnh Hoa