Phải nói ngay rằng đây là những dạng tội phạm mới bởi nó đánh thẳng vào dạ dày con người, gây ra nhiều hệ lụy nan y, thậm chí có thể gây trúng độc. Dưới đây là những vụ gian lận thực phẩm đinh đám nhất trong những năm gần đây vừa được công bố trên tạp chí Môi trường (NNC) của Mỹ số ra đầu tháng 5/2013 vừa qua.
Thịt ngựa dán mác thịt bò
Vụ thịt ngựa giả thịt bò diễn ra trung tuần tháng 4 vừa qua được xem là vụ bê bối đạo đức lớn nhất tại châu Âu. Theo số liệu điều tra của Liên minh châu Âu (EU), có gần 5% sản phẩm thịt bò tại khu vực này, chủ yếu là Anh, Thụy Điển, Pháp, Hà Lan và Ireland có lẫn thịt ngựa. Thậm chí, thông tin đôi khi rất “nhiễu” làm cho người tiêu dùng không biết đâu mà lần. Ví dụ, các loại thực phẩm đóng hộp của Thụy Điển nhãn hiệu Findus lại là thịt bò của Pháp chứ không phải thịt ngựa Rumani như ghi trên nhãn mác. Hậu quả, hãng chế biến thực phẩm Lasagna và một số hãng khác đã bị thu hồi giấy phép kinh doanh. Theo Cơ quan Tiêu chuẩn thực phẩm của Anh (FSA) thì hành động “treo đầu bò bán thị ngựa” này là một hành vi “cố ý vi phạm pháp luật, lừa dối người tiêu dùng, gây ô nhiễm hệ thống thực phẩm”. Theo kết quả điều tra của Cơ quan An toàn thực phẩm Ireland (FSAID) có tới 29% sản phẩm của Tesco, hãng bán lẻ thực phẩm lớn nhất của Anh có chứa AND của ngựa. Tại Hà Lan, Công ty Setten của nước này đã bị tòa án tuyên bố phá sản, trước đó Setten cũng đã bị đình chỉ hoạt động vì tội trộn thịt ngựa vào thịt bò để trục lợi.
 Người tiêu dùng châu Âu “bị nhiễu” không phân biệt được đâu là thịt bò, thịt ngựa. |
Để hạn chế tình trạng làm ăn thiếu trung thực và bảo vệ người tiêu dùng. Mới đây, EU đã thông qua những quyết định bảo vệ người tiêu dùng. Theo đó, các sản phẩm sẽ được kiểm tra ngay từ nơi sản xuất, thiết lập hệ thống cảnh báo mức độ nguy hiểm thực phẩm giữa các thành viên EU và loại bỏ việc kiểm tra các sản phẩm ở biên giới. Ngoài ra, EU còn quy định rõ sản phẩm thực phẩm, đồ uống phải ghi rõ các nội dung theo quy định, không được bỏ sót bất cứ thông tin nào để giúp người tiêu dùng dễ nhận biết, lựa chọn khi mua và sử dụng.
Thịt chuột đội lốt thịt cừu ở Trung Quốc
Theo nguồn tin nước ngoài, Trung Quốc là quốc gia đạt nhiều kỷ lục đáng nể trong việc sản xuất thực phẩm nhân tạo. Điển hình như vụ bổ sung melamine vào sữa cho trẻ sơ sinh đã từng được dư luận nhắc đến, hay thực phẩm có chứa hàm lượng các kim loại nặng quá cao và gần đây xuất hiện những sản phẩm thực phẩm nhái giống đến mức không ngờ như gạo nhái, trứng nhái... Theo TânHoa xã, đầu tháng 5/2013, các cơ quan chức năng Trung Quốc đã phá tan một đường dây tội phạm, bắt giữ trên 900 người chuyên làm nghề mua bán, chế biến thịt chuột và các loại động vật nhỏ khác sau đó bổ sung vào thịt cừu, dán nhãn thịt cừu chính hiệu và đưa ra bán tại trị trường tỉnh Giang Tô và Thượng Hải. Sự việc này đã rõ ràng song nó vẫn tồn tại trong suốt thời gian dài mà không hề bị phát hiện. Liên quan đến vụ án nói trên, Bộ Công an Trung Quốc (MPS) cho biết, ngoài bắt giữ trên 900 người, thu trên 1 triệu USD, cảnh sát còn thu giữ trên 20.000 tấn thực phẩm giả. Thủ đoạn của những người này là dùng thịt chuột và các loại động vật nhỏ, sau đó dùng dịch lỏng, bột màu “gia công” đạt trình độ điêu luyện đến mức khách hàng không thể nhận biết được. Chính cảnh sát Thượng Hải cũng phải thừa nhận thịt cừu dởm này giống đến nỗi “khó tin”, nhưng khi tách mỡ và nạc riêng ra lại rất dễ, khác với thịt cừu thật vì rất khó lọc mỡ riêng, thịt riêng.
Trước sự kiện trên, đầu tháng 8/2012, Hiệp hội Bảo vệ động vật nhỏ Thượng Hải (SSAPA) đã thu thập được 13 mẫu thịt tại khu vực và đem phân tích, 3 mẫu trong số này là thịt mèo. Các lò mổ ở khu vực này đã thu mua mèo về làm thịt sau đó trộn với thịt cừu và đem bán cho người tiêu dùng với tên gọi là thịt cừu, được chế biến dưới nhiều dạng khác nhau nên người tiêu dùng bị nhiễu không phân biệt được.
Thịt cừu giả thịt bò ở Anh
Mới đây, Hội đồng thành phố Glasgow (GCC) (Anh) đã phát hiện thấy các lò giết mổ thực phẩm Halal, nơi áp dụng nguyên tắc chung liên quan đến thực phẩm Halal, tức là thực phẩm được phép theo quy định của người Hồi giáo. Tại đây, GCC phát hiện thấy các lò mổ này lại bán thịt bò thay cho thịt cừu, nghĩa là “treo đầu cừu bán thịt bò”, đi ngược lại với quy định kinh doanh thực phẩm Halal. Theo ông Robert Booth, Chủ tịch GCC thì thành phố này có 38 lò giết mổ thực phẩm Halal nhưng chỉ có 21 lò thực hiện đúng các quy định kinh doanh theo luật Hồi giáo, có hóa đơn rõ ràng và 18 cửa hàng thay vì bán thịt cừu lại trà trộn bán thịt bò, thậm chí có 1 cửa hàng còn thừa nhận sản phẩm của họ bán ra là toàn thịt bò.
Bán thịt cá heo nhiễm thủy ngân núp danh dưới mác cá voi
Theo nghiên cứu mang tên Mercury Rising do Phân ban Thanh tra môi trường (EIA) của Mỹ công bố mới đây cho biết, tại Nhật Bản, cá heo và thịt cá heo được bán công khai bất hợp pháp nhưng lại được phê duyệt là thịt cá voi vì thịt cá voi đắt hơn nhiều lần so với cá heo. Điều đáng nói là những loại thực phẩm này có hàm lượng thủy ngân tương đối cao. EIA đã tiến hành 4 cuộc điều tra về các loại sản phẩm cá voi được thương phẩm tại Nhật Bản. Kết quả, trong số 24 mẫu được thẩm định có 9 mẫu cá voi “nặc danh”. Theo nghiên cứu do các chuyên gia ở Đại học Hokkaido (Nhật Bản) thì mức độ thủy ngân trong cá voi và cá heo trong các mẫu này cao gấp 900 lần so với ngưỡng an toàn, cá biệt có 2 mẫu, hàm lượng thủy ngân tăng vọt trên 9.000 lần so với ngưỡng an toàn cho phép.
KHẮC NAM
(Theo NNC/AFP, 5/2013)