1. Mực ống khổng lồ chết hàng loạt tại Chile
Ngày 15 tháng Giêng 2016, hàng ngàn con mực ống khổng lồ (Dosidicus gigas) đã phơi mình trên bãi biển thuộc vùng đảo Santa Maria, ngoài khơi bờ biển thuộc địa phận tỉnh Arauco (Chile). Theo số liệu báo cáo, ước khoảng trên 10.000 con, phần lớn là loại mực không lồ đã chết và "phơi đỏ' bãi biển của hòn đảo nhỏ này. Ngay sau khi xảy ra sự kiện trên, Cục Nghề cá và Nuôi trồng thủy sản Chile (Sernapesca) đã vào cuộc, thu thập mẫu mực chết, mẫu nước để phân tích tại các trung tâm chuyên ngành nuôi trồng mực. Cho đến nay Sernapesca vẫn không thể chưa xác định nguyên nhân cụ thể và cũng không loại trừ hiện tượng El Nino, ô nhiễm, nhiệt độ nước biển tăng cao. Hiện tượng sò và cá chết vào thời điểm này (mùa hè ở Nam bán cầu) tại vùng bờ biển Santa Maria là phổ biến nhưng mực ống khổng lồ chết hàng loạt như trên là điều hiếm thấy.
Trong trường hợp không có đủ số liệu cụ thể , thì không thể loại trừ nhiệt độ tăng của nước biển ở khu vực Thái Bình Dương liên quan đến El Nino, xảy ra trong giai đoạn 2015-2016 với tần suất cực mạnh và kéo dài có thể là nguyên nhân tiềm ẩn.
Mực ống khổng lồ chết hàng loạt tại đảo Santa Maria, Chile
2. 12 con cá nhà táng chết tại Hà Lan và Đức
Vụ 12 con cá nhà táng chết tại đảo Texel, Hà Lan và hai đảo Wangerooge và Helgoland của Đức hôm 17 tháng Giêng được xem là thảm hoạ môi trường tồi tệ nhất tại khu vực Bắc Âu những tháng đầu năm 2016. Nỗ lực giải cứu đã được thực hiện ngay song do đêm tối, thời tiết xấu, trọng lượng cá khổng lồ, dài tới 20 mét và nặng hơn 50 tấn nên công việc không tiến triển được nhanh.
Theo ông Marian Bestelink, phát ngôn viên của Bộ Kinh tế Hà Lan, hiện tượng cá nhà táng chết hàng loạt, nhất là trong đêm là rất lạ. Nước biển tại vùng Biển Bắc tương đối nông nên khả năng phát huy hệ thống sonar của cá nhà táng bị hạn chế, chính điều này có thể làm cho chúng kiệt sức và trôi dạt vào bờ. Chuyên gia sinh học biển Thilo Maack, ở nhóm môi trường Greenpeace cũng cho hay, cá nhà táng rất dễ mắc sai lầm, chúng không đi qua vùng biển Scotland mà đi tắt vào Biển Bắc, điều này đã dẫn đến tai họa, đây là lần đầu tiên cá nhà tán bị mắc cạn ở vùng biển của Đức.Trước khi đưa chúng đi chôn, điều đầu tiên người ta phải làm là mổ xác để hạn chế sự cố nổ do tích tụ chất khí trong cơ thể, do độ ẩm và nhiệt độ tăng cao.
Xác cá nhà táng chết tại đảo Texel Hà Lan
3. Hàng tấn cá chết dạt vào bờ do thủy triều đỏ ở Florida, Mỹ
Trong những tuần cuối tháng Giêng đầu tháng 2/2016, hiện tượng thủy triều đỏ đã xuất hiện tại vùng biển ngoài khơi TP Panama và nhiều vùng khác ở Florida, Mỹ đã làm cho cá chết hàng loạt, nhất là tại Cảng Destin. Người ta đã thu được hàng chục tấn cá chết trôi dạt lên bờ. Cơ quan môi trường Florida (FWC) ra thông báo khẳng định, thủy triều đỏ chính là thủ phạm gây cá chết hàng loạt. Điều này được dựa vào nồng độ của 6 mẫu nước dọc theo bờ biển Bay County, và hình ảnh vệ tinh cho thấy thủy triều đỏ ở gần bờ tại các hạt như Walton, Gulf và Okaloosa.
Cá chết hàng loạt là do các vấn đề liên quan đến hô hấp, đặc biệt là tại các khu vực như Bay Gulf, Walton, Okaloosa, và Hạt Santa Rosa. Từ lâu, người dân ở đây ít nghe thấy nói về hiện tượng cá chết hàng loạt vì thủy triều đỏ, nhưng bây giờ sự thật đã diễn ra. FWC khuyến cáo, những người mắc bệnh đường hô hấp mãn tính như hen suyễn hoặc COPD, thì nên tránh ra bãi biển trong lúc cá chết hàng loạt.
4. Cá chết hàng loạt do cyanobacteria ở Uruguay.
Các chuyên gia ở Ban Nghiên cứu nguồn thủy sản Quốc gia Uruguay (DINARA) vừa tiến hành phân tích nước, xác định nguyên nhân cá chết hàng loạt tại thành phố biển Montevideo, đặc biệt tại khu vực bãi biển Ramirez và Malvin hôm 11/2/2016, và phát hiện thấy sự hiện diện của vi khuẩn gây bệnh. Theo báo cáo của DINARA thì cá trích dày mình (Shad), có nguồn gốc từ các sông nước ngọt Uruguay chiếm phần lớn trong số cá bị chết nói trên. Trước đó, hồi tháng 12/2015 đã xuất hiện hiện tượng nói trên, nhưng chủ yếu là cá lớn tại bờ biển Montevideo và Canelones, nhất là cá Lacha, loại có có giá trị thương mại thấp.
Trong nghiên cứu của mình, DINARA đã tìm thấy khuẩn cyanobacteria và camalotes có trong nguồn nước, màu nước thường xuyên thay đổi tại các bãi biển của khu vực nói trên và kéo dài về phía Tây. Xuất hiện các đốm nước màu xanh lá cây tại bãi biển Ramirez, Pocitos và Malvin. Nguyên nhân khuẩn cyanobacteria và camalotes bùng nổ là do nhiệt độ tăng, cộng với sự pha lẫn của nguồn nước ngọt. Hiện tượng tảo nở hoa là thuật ngữ nói về hiện tượng nhân rộng và tích lũy tảo sống tự do trong các nguồn nước nuôi trồng thủy sản, hoặc của thực vật phù du. Các yếu tố giúp tăng trưởng khuẩn cyanobacterium còn do nguồn nước có nồng độ các dinh dưỡng tăng cao, chủ yếu là nitơ và phốt pho. Nguồn gốc chủ yếu là nước thải sinh hoạt và công nghiệp chưa qua xử lý giàu nitơ và phốt pho, tông thẳng ra sông và biển. Ngoài ra còn phải kể đến sự đóng góp của quá trình rửa trôi nguồn đất, do nạn phá rừng, sử dụng phân bón hoá chất và hoá chất phụ gia chăn nuôi thải ngấm vào môi trường.
Cá chết hàng loạt vì khuẩn tại bãi biển Montevideo)
5. Cá chết hàng loạt trải dài trên 60 km ở vùng biển Broome (Australia)
Theo trang tin Thecelestialconvergence, trung tuần tháng 3/2016 có hơn 17.000 động vật biển thuộc 37 loài như cá tuyết, cá rô biển, cá hồi, rùa, mực ống...và các loại động vật biển khác chết dọc theo 60km đường biển gần Broome, phía tây Australia, mà người ta tình nghi có yếu tố môi trường tác động.
Theo phát ngôn của Bộ Thủy sản Australia, cá chết chủ yếu là loại có kích thước nhỏ, dưới 3% cá lớn có kích thước trên 30cm trở lên. Nhiệt độ nước biển tại khu vực này cao hơn nhiệt độ nước bình thường, thời tiết ấm áp và gió mạnh đã góp phần tạo ra những bất lợi làm cá chết.
Theo ông Peter Godfrey, chuyên gia quản lý thủy sản của khu vực này thì đây là hiện tượng bất thường chưa từng xảy ra. Thỉnh thoảng có hiện tượng cá chết nhưng chỉ xảy ra ở khu vực cửa sông, còn ở biển thì chưa thấy bao giờ, kể cả cá nổi lẫn cá đáy, vì vậy không chắc chắn về nguyên nhân. Hiện Bộ thuỷ sản đã lấy mẫu nước, mẫu cá chết và các bằng chứng khác để gửi đến Perth phân tích. Bước đầu cho thấy không có yếu tố chất độc, ô nhiễm. Rất có thể là do yếu tố môi trường, như nhiệt độ nước ấm lên. Nếu đúng như vậy, thì khi tảo bùng nổ có thể ảnh hưởng đến nguồn nước, nhưng mọi thứ mới chỉ là phỏng đoán, kết quả cụ thể còn chờ phân tích.
Trong khi chờ kết quả, các nhà khoa học khuyến cáo người dân nên tránh ăn hoặc tiếp xúc cá chết, không sử dụng cá chết làm thực phẩm, thức ăn chăn nuôi hoặc chế biến làm phân bón....
Cá chết trải dài hàng km trên bãi biển Kimberley )
