Trong năm nay, các độc giả cũng đã thể hiện sự quan tâm đến nhiều chủ đề sức khỏe nhau - từ chế độ ăn uống và dinh dưỡng đến những tiến bộ trong điều trị cho các bệnh thoái hóa thần kinh và ung thư.
Dưới đây là những nghiên cứu được trang Medical News Today đánh giá là có ảnh hưởng nhất trong năm 2018.
Sự trỗi dậy của kiểu ăn kiêng nhịn ăn không liên tục
Các chủ đề liên quan đến chế độ ăn và dinh dưỡng nằm trong số những chủ đề được tìm kiếm nhiều nhất trên Internet năm 2018.
Đặc biệt, mọi người đã thể hiện sự quan tâm rất lớn đến nghiên cứu về những lợi ích của chế độ ăn 16:8.
Đây là một kiểu ăn kiêng nhịn ăn không liên tục, trong đó bạn được tự do ăn mọi thứ mình muốn trong 8 tiếng đồng hồ nhưng sau đó không được ăn gì trong 16 tiếng đồng hồ tiếp theo.
Trong một nghiên cứu trên tạp chí Nutrition and Healthy Aging hồi tháng 6, các nhà khoa học từ Đại học Illinois tại Chicago đã xác nhận rằng phương pháp này có hiệu quả trong việc giúp những người bị béo phì giảm cân.
Những người tham gia nghiên cứu theo chế độ ăn này trong 12 tuần, đã giảm 3% tổng trọng lượng cơ thể khi kết thúc nghiên cứu.
Ngoài ra, ăn kiêng kiểu 16:8 giúp duy trì huyết áp thấp hơn. Điều này rất quan trọng, vì béo phì là một yếu tố nguy cơ chính gây tăng huyết áp, có thể dẫn đến các vấn đề tim mạch nghiêm trọng hơn.
Một nghiên cứu khác, được đăng trên tạp chí Obesity vào tháng 5, gợi ý rằng nhịn ăn không liên tục thực sự có thể mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác. Các tác giả nghiên cứu thuộc Đại học Y Florida ở Gainesville, nói rằng kiểu ăn kiêng này hoạt động bằng cách "bật công tắc trao đổi chất".
Thời gian nhịn ăn thúc đẩy cơ thể bắt đầu đốt cháy chất béo, thay vì đường, để chuyển hóa chúng thành năng lượng cần thiết. Đó là lý do khiến việc nhịn ăn không liên tục có hiệu quả giảm cân như vậy.
Tuy nhiên, các tác giả cũng phỏng đoán rằng các quá trình trao đổi chất được thiết lập theo chuyển động của những kiểu ăn kiêng này cũng có thể làm tăng tuổi thọ, bảo vệ chức năng nhận thức và giảm viêm.
Những cám dỗ nguy hiểm cần tránh
Khi những ngày lễ tết đang đến rất gần, chúng ta có thể bị cám dỗ đến những thú vui “tội lỗi” khác nhau. "Rốt cuộc, thì cũng chỉ vài ngày thôi mà", chúng tôi tự nhủ, "mình sẽ trở lại ngay nếp cũ sau bữa tiệc đêm giao thừa."
Điều đáng nói là, nhiều nghiên cứu hàng đầu trong năm nay đã chỉ ra rằng một số những cám dỗ này có thể gây hại đến sức khỏe như thế nào.
Ví dụ, một nghiên cứu trên tạp chí Addiction thấy rằng uống rượu có thể gây nhiều tác hại hơn cả sử dụng các chất kích thích gây tranh cãi khác - đặc biệt là cần sa.
"Tuy cần sa gây ra những hậu quả tiêu cực, nó chắc chắn không gần bằng với hậu quả của rượu", Kent Hutchison, tác giả nghiên cứu cảnh báo.
trong não) và cũng gây tổn thương chất trắng (có chứa sợi trục hoặc kết nối giữa các tế bào não cho phép chúng truyền thông tin).
Thuốc lá điện tử cũng nhận được rất nhiều sự chú ý trong năm nay, xoay quanh cuộc tranh luận về việc liệu chúng có gây hại cho sức khỏe hơn là hữu ích hay không.
Khi lần đầu tiên có mặt, các nhà sản xuất và những người ủng hộ ca ngợi thuốc lá điện tử là một cách dễ dàng, an toàn để cai nghiện thuốc lá.
Tuy nhiên, cùng lúc đó, nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chất lỏng trong thuốc lá điện tử có chứa các chất độc hại, cũng dẫn đến sự hình thành hơi độc.
Năm nay, Viện Hàn lâm Khoa học, Công nghệ và Y học Quốc gia Mỹ đã công bố một báo cáo chi tiết xem xét hàng trăm bài báo khoa học phân tích lợi ích và nguy cơ của thuốc lá điện tử.
Báo cáo lưu ý rằng có bằng chứng mạnh cho thấy thuốc lá điện tử có chứa các chất độc hại, cũng như "bằng chứng thuyết phục rằng cho thấy việc thay thế hoàn toàn thuốc lá điện tử cho thuốc lá cháy làm giảm sự tiếp xúc của người dùng với nhiều chất độc và chất gây ung thư có trong thuốc lá cháy".
Tuy nhiên, bất chấp một số lợi ích liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử so với sử dụng thuốc lá thông thường, báo cáo cũng cho thấy những người thường xuyên sử dụng các thiết bị điện tử này cũng phơi nhiễm với nicotin nhiều những người hút thuốc lá thông thường.
Lượng nicotin này làm tăng nhịp tim của người dùng. Ngoài ra, các chất độc hại được giải phóng trong hơi thuốc lá điện tử có thể gây tổn hại ADN, có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh, bao gồm các dạng ung thư khác nhau.
Những nhận định này có thể giáng một đòn mạnh lên các nhà sản xuất thuốc lá điện tử, mà theo tin tức gần đây, vừa đi đến một thỏa thuận lớn và gây tranh cãi với một số công ty thuốc lá thông thường hàng đầu.
Có gì trong các nghiên cứu ung thư?
Năm nay, khoảng 9,6 triệu người chết vì các nguyên nhân liên quan đến ung thư, theo dữ liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Điều này khiến nghiên cứu ung thư trở thành một trong những lĩnh vực ưu tiên hàng đầu trên toàn thế giới.
Khi nói đến ung thư, những trở ngại có mặt ngay từ lúc bắt đầu. Chẩn đoán bất kỳ loại ung thư nào cũng có thể là một quá trình lâu dài và khó khăn, có thể làm chậm việc kê đơn điều trị thích hợp.
Do đó, chẩn đoán nhanh và chính xác có thể giúp đẩy nhanh quá trình điều trị và cải thiện kết quả.
Để đạt được mục tiêu này, các nhà nghiên cứu từ Trường Y Đại học Johns Hopkins ở Baltimore đã phát triển một xét nghiệm máu hoàn toàn mới có tên là CancerSEEK. Quá trình nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Science.
Theo các tác giả, xét nghiệm có độ nhạy cao và có thể phát hiện 8 loại ung thư - vú, phổi, đại trực tràng, buồng trứng, gan, dạ dày, tụy và thực quản - với mức độ chính xác từ trung bình đến cao.
Xét nghiệm là chính xác nhất khi phát hiện ung thư buồng trứng, có thể giúp chẩn đoán với độ chính xác 98%.
Các tác giả giải thích rằng xét nghiệm máu mới này xác định các chỉ dấu sinh học ung thư đặc hiệu, chẳng hạn như cho biết các đột biến gen và sự hiện diện của các protein liên quan đến các loại ung thư khác nhau.
Một nghiên cứu khác trong năm nay tập trung vào việc tìm ra những cách tốt hơn để ngăn chặn ung thư tiến triển. Nghiên cứu từ Trường Y Đại học Stanford ở California – công bố trên tờ Science Translational Medicine - đã thử nghiệm một loại thuốc tiêm mới tiêu diệt ung thư trên chuột.
Các tác giả cho biết chỉ cần một mũi tiêm để tăng cường hoạt động của tế bào miễn dịch đặc hiệu và loại bỏ khối u ung thư rắn.
"Cách tiếp cận của chúng tôi là tiêm một lần với một lượng rất nhỏ hai tác nhân để kích thích các tế bào miễn dịch chỉ trong khối u", TS. Ronald Levy, tác giả nghiên cứu giải thích.
"Cách tiếp cận này bỏ qua sự cần thiết phải xác định đích miễn dịch đặc hiệu của khối u và không dòi hỏi phải hoạt hóa toàn bộ hệ miễn dịch hoặc tùy chỉnh các tế bào miễn dịch của bệnh nhân", TS. Ronald Levy giải thích.
Thuốc tiêm có thể được sử dụng để chống lại nhiều loại ung thư khác nhau. Cho đến nay, nó đã cho thấy triển vọng trong điều trị ung thư vú, đại tràng và ung thư da.
Sử dụng thuốc cũ theo những cách mới
Một xu hướng nghiên cứu nữa trong năm 2018 là đánh giá lại các thuốc cũ hoặc các phương pháp điều trị đã biết để xem liệu có thể sử dụng chúng cho những mục đích mới hay không.
Một ví dụ là baking soda (thuốc muối), vốn dĩ thường được sử dụng để làm dịu chứng ợ nóng.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Journal of Immunology năm nay cho thấy loại phụ gia trong nhà bếp này thực sự có thể giúp điều trị viêm khớp.
Các nhà nghiên cứu - từ Trường Y Georgia, Đại học Augusta - đã báo cáo rằng uống dung dịch baking soda có thể bảo vệ chống lại viêm khớp dạng thấp và các bệnh viêm khác.
Lý do là baking soda ảnh hưởng đến các tế bào trung biểu mô – lớp tế bào bao phủ các cơ quan khác nhau - của lách khiến chúng không "phản ứng thái quá" với thực phẩm nặng và coi chúng là mối đe dọa của nhiễm trùng.
Giải pháp này dường như cũng tác động đến hoạt động của các tế bào miễn dịch khác nhau ở lách, thận và máu ngoại vi, dẫn đến giảm các tế bào trợ viêm và tăng các tế bào chống viêm.
Những nghiên cứu khác được công bố vào năm 2018 cho thấy một loạt các thuốc quen thuộc thực sự có thể giúp cải thiện những tình trạng bệnh mà ban đầu chúng không có ý định điều trị.
Một số nghiên cứu đã kết luận rằng thuốc hiện đang được sử dụng để điều trị virus herpes simplex có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, một tình trạng thoái hóa thần kinh phổ biến thường bắt đầu biểu hiện sau 65 tuổi.
Nghiên cứu lớn nhất trong số này thấy rằng việc sử dụng tích cực liệu pháp này có thể làm giảm 10 lần nguy cơ sa sút trí tuệ.
Một số bổ sung chế độ ăn uống cũng nhận được sự chú ý tích cực trong năm nay. Một ví dụ là nicotinamide riboside, một chất bổ sung vitamin B-3, mà một số nhà sản xuất sử dụng như một thành phần trong sữa protein và bánh dinh dưỡng.
Theo một nghiên cứu nhỏ trên tạp chí Nature Communications, bổ sung nicotinamide riboside có thể có tác dụng tốt đối với huyết áp, bảo vệ sức khỏe động mạch khi chúng ta già đi.