Bài 1: Lợi ích lớn từ những mũi vaccin
Sau hơn 20 năm đi vào cuộc sống, tiêm chủng mở rộng (TCMR) đã và đang làm thay đổi rõ rệt mô hình bệnh tật ở Việt Nam, nhiều bệnh dịch nguy hiểm đã được thanh toán và loại trừ. Đây cũng là chương trình y tế quốc gia thành công nhất trong suốt những năm qua. Để giúp cộng đồng có những hiểu biết cần thiết về tiêm chủng, chúng tôi xin đăng tải những thông tin quan trọng nhất về hoạt động này.
Sự cần thiết của việc tiêm chủng cho trẻ em
- Trẻ nhỏ có thể mắc một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: lao, viêm não Nhật Bản B, bạch hầu, uốn ván, ho gà, sởi, viêm gan B, quai bị, Rubella...
- Trẻ chưa có đủ sức đề kháng với bệnh tật nên nếu mắc các bệnh truyền nhiễm này thì sẽ rất nặng, có thể để lại di chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến tương lai sau này hoặc tử vong.
- Các bệnh này có thể phòng được bằng cách tiêm chủng vaccin cho trẻ.
- Tiêm chủng là cho trẻ tiêm hoặc uống một sinh phẩm mà người ta gọi là vaccin, để cơ thể trẻ tạo ra kháng thể chống lại vi khuẩn gây bệnh nhằm chủ động phòng bệnh.
Tiêm chủng mở rộng
- TCMR là tiêm chủng các loại vaccin miễn phí.
- Đối tượng của tiêm chủng là trẻ em, không phân biệt giàu nghèo, dân tộc, màu da.
- Những bệnh có thể phòng được bằng vaccin trong chương trình TCMR ở hầu hết các nước: bạch hầu, sởi, ho gà, bại liệt, uốn ván, lao, viêm gan B, viêm não Nhật Bản, quai bị, tả, thương hàn...
- Ở Việt Nam, từ năm 1985, công tác TCMR đã được triển khai trên toàn quốc. Vaccin phòng 6 bệnh là: lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, sởi. Từ năm 1997, ở những vùng nguy cơ mắc bệnh cao, triển khai thêm các vaccin viêm gan B, viêm não Nhật Bản B, tả và thương hàn. Từ năm 2003 đến nay, vaccin viêm gan B được triển khai trong toàn quốc.
Lợi ích của TCMR
Lợi ích cho trẻ và gia đình:
- Phòng ngừa được các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ em.
- Chi phí cho việc dùng vaccin rẻ hơn rất nhiều so với chi phí để chữa bệnh của gia đình.
- Tiêm chủng là phương pháp rẻ tiền, an toàn và hiệu quả nhất để phòng bệnh cho trẻ em.
- Vaccin dùng trong chương trình TCMR không phải trả tiền.
Lợi ích cho cộng đồng, xã hội/đất nước:
- Các bệnh truyền nhiễm là những bệnh phổ biến ở nước ta và là nguyên nhân gây tử vong cao ở Việt Nam trước khi chương trình TCMR triển khai.
- Chương trình TCMR đã làm giảm tỷ lệ mắc và chết các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ em. Hàng triệu trẻ em không bị mắc các bệnh truyền nhiễm phổ biến và hàng trăm nghìn trẻ em không bị chết hoặc tàn phế vì các bệnh này.
Các thành quả của công tác TCMR tại Việt Nam
- Tỷ lệ mắc các bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ em như sởi, ho gà, bạch hầu đã giảm rõ rệt. Năm 2007 so với năm 1985 (năm bắt đầu triển khai TCMR), tỷ lệ trẻ mắc ho gà giảm 345 lần, bạch hầu giảm 98 lần, uốn ván sơ sinh giảm 64 lần, sởi giảm 6.855 lần.
Việt Nam đã và đang thực hiện được cam kết quốc tế:
- Thanh toán bệnh bại liệt vào năm 2000.
- Loại trừ uốn ván sơ sinh năm 2005.
- Đang nỗ lực loại trừ bệnh sởi vào năm 2010.
Chương trình Tiêm chủng mở rộng Quốc giaViện Vệ sinh dịch tễ Trung ương