Trò chuyện, tâm sự, trao đổi… là nhu cầu tất yếu của mỗi người trong cuộc sống hằng ngày. Tuy nhiên, có những trường hợp vì khuôn mặt luôn có “màu đỏ” khiến họ mất tự tin trong giao tiếp và thu mình. Vậy đâu là nguyên nhân của hiện tượng đỏ mặt này? Do tâm lý hay do bệnh lý về trứng cá, mụn, giãn mạch hay một lý do khác?
 Tổn thương mụn trứng cá trên mặt. |
Các thể bệnh rosacea
Rosacea giãn mạch:
Đặc trưng bởi bừng đỏ, ban đỏ cố định vùng mặt trung tâm. Giãn mạch thường gặp, nhưng không phải là triệu chứng cần thiết cho chẩn đoán bệnh.
Rosacea sẩn, mụn mủ:
Đặc trưng bởi ban đỏ cố định vùng mặt trung tâm. Kèm theo có các sẩn xuất hiện thoáng qua, mụn mủ hoặc cả hai ở vị trí trung tâm của mặt. Có thể gặp cảm giác dát bỏng, nhức như kim châm.
Rosacea phì đại (phymatous rosacea):
Rosacea phì đại đặc trưng bởi các lỗ chân lông giãn to, da dày, bề mặt da trở nên không đều hoặc dạng nhiều múi, tạo thành nhiều rãnh, nổi cao và lõm xuống. Mức độ của thể rosacea phì đại cũng có thể nhẹ, trung bình hoặc nặng. Rosacea phì đại thường gặp ở vùng mũi (rhinophyma), nhưng có thể xuất hiện ở cằm (gnathophyma), trán (metophyma), mí mắt (plepharophyma) và tai (otophyma). Ở phụ nữ, rosacea thường không xuất hiện thể phì đại, nhưng có thể xuất hiện đặc trưng tăng tiết bã nhờn, tăng kích thước tuyến với biểu hiện của lỗ chân lông giãn rộng. Nang lông trở nên rộng rõ rệt ở vùng da phì đại và giãn mạch có thể gặp. Về giải phẫu bệnh, rosacea phì đại với đặc trưng tăng sợi chun, tăng xơ, thâm nhiễm các tế bào ở trung bì, quá sản tuyến bã, phì đại các ống tuyến bã.
Rosacea mắt:
Đặc trưng tổn thương ở mắt với biểu hiện mắt đỏ ngầu hoặc luôn ướt (sung huyết kết mạc), cảm giác vật lạ trong mắt, dát bỏng hoặc nhức như kim châm, khô mắt, ngứa, nhạy cảm ánh sáng, giảm thị lực, giãn mạch ở vùng kết mạc và bờ mi mắt hoặc dát đỏ vùng bờ mi hoặc quanh mắt. Viêm kết mạc, viêm bờ mi và xuất hiện bờ mi mắt không đều.
 Sử dụng tia laser điều trị bệnh về da. |
Mụn trứng cá và rosacea có gì khác nhau?
Trứng cá và rosacea là hai trong các bệnh da hay gặp nhất. Chúng có những đặc điểm chung như tổn thương sẩn, mụn mủ ở mặt và chính lý do này dẫn đến sự chẩn đoán nhầm. Tuy nhiên, có một số biểu hiện lâm sàng khác biệt giữa 2 bệnh này. Bệnh nhân trứng cá thường có da bóng mỡ và có các tổn thương mụn. Trong thể nặng, bệnh nhân gặp tổn thương mụn bọc, nang và nốt có thể để sẹo. Tổn thương hay gặp ở vùng ngực, lưng và vùng trên cánh tay và mặt; Bệnh thường gặp ở tuổi thiếu niên. Trong khi đó, rosacea thường gặp sau ở tuổi 30 và hay gặp nhất là từ 40 đến 50 tuổi. Tổn thương thường tập trung ở vùng giữa của mặt, mặc dù các vị trí khác như lưng, ngực và da đầu có thể gặp nhưng hiếm hơn. Tổn thương mụn hiếm gặp và ít khi để lại sẹo. Tuy nhiên thường kèm các biểu hiện khác như ban đỏ lan tỏa, bừng mặt và đỏ tía. Các tổn thương khác như giãn mạch, phì đại xơ, liên quan tổn thương vùng mặt có thể gặp.
Cách loại trừ rosecea
Đối với mỗi thể của rosecea đều có những biện pháp điều trị khác nhau. Tùy từng mức độ và giai đoạn của bệnh mà đáp ứng của những phương pháp này với tổn thương da cũng khác nhau. Riêng đối với thể rosecea phì đại thì các phương pháp điều trị đều gặp khó khăn, tuy nhiên có thể sử dụng vitamin A acid kéo dài, bào da bằng laser CO2 có kết quả tốt, đặc biệt thể khu trú ở mũi.