Ông là một trong những cây bút hàng đầu về phong cách hiện thực kỳ ảo, và là một trong những nhà văn nổi tiếng nhất trong mọi thời đại của châu Mĩ-Latinh. Những tiểu thuyết của ông tràn ngập những con người, những sự kiện phi thường và kỳ diệu, trải rộng trong nhiều đề tài: về tình yêu và tình dục, về chính trị và chiến tranh, về khát khao và cái chết. Mọi thứ ông viết đều bắt đầu từ những điều ông cảm nhận và quan sát từ khi ông còn là cậu bé chưa tròn 8 tuổi.
Ngọn nguồn cảm xúc từ thủa ấu thơ
Garcia Marquez sinh năm 1927 tại Aracataca, Colombia, nơi đã hứng chịu những nỗi đau và biến động lớn khi công ty hoa quả Mỹ đến kinh doanh nơi đây. Trong một cuộc phỏng vấn, ông nói: “Có một sự phân thân bên trong con người tôi, một phần…là thế giới của ông nội tôi – một thế giới của hiện thực khắc nghiệt, nơi có những cuộc nội chiến mà ông tôi luôn kể khi ông còn là đại tá trong quân đội, và nửa kia, là thế giới của bà nội tôi, nơi đầy ắp những điều kỳ ảo, những thứ hoàn toàn thoát ly khỏi thực tế.”
Có rất nhiều những chi tiết trong tiểu thuyết của ông bắt nguồn từ các câu chuyện ông bà nhà văn kể lại từ khi ông còn nhỏ.
“Trăm năm cô đơn” là một tác phẩm đỉnh cao với tầm vóc vượt ra khỏi phạm vi biên giới của một quốc gia, đã được dịch ra trên 30 ngôn ngữ và in hàng triệu bản trên toàn thế giới. Nhà viết tiểu sử Ilan Stavans khẳng định: “Cuốn sách gần như đạt đến sự hoàn hảo! Trước đó Marquez không được ai biết đến, sau khi xuất bản cuốn sách, ông trở thành một trong những nhà văn vĩ đại nhất của thế kỉ 20.”
Tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà văn Garcia Marquez
Người viết tiểu sử Gerald Martin phân tích: “Trăm năm cô đơn” ra đời vào một thời điểm hoàn hảo. Bạn phải sống vào thập niên 60, phải sống trong không khí của The Beatles, của cách mạng Thế giới Thứ 3, thời kỳ của phiêu diêu, rất nhiều thứ riêng khác, để có thể hiểu những dấu ấn đặc biệt từ ngay trang đầu tiên của cuốn tiểu thuyết. Bạn sẽ thấy dường như đây chính là thứ mà tất cả mọi người đang tìm đọc cho tới khi cầm nó trên tay. Nó ẩn chứa những tư tưởng lớn”.
Phần mở đầu của tiểu thuyết "Trăm năm cô đơn"
“Rất nhiều năm sau này, trước đội hành hình, đại tá Aurêlianô Buênđya đã nhớ lại buổi chiều xa xưa ấy, cái buổi chiều cha chàng dẫn chàng đi xem nước đá. Thời ấy Macônđô là một làng gồm vài chục nóc nhà tranh vách đất dựng bên bờ con sông nước trong như pha lê, ào ào chảy qua những tảng đá nhẵn thín, trắng bong, to như những quả trứng thời tiền sử. Thế giới lúc ấy còn ở buổi hồng hoang, chưa có tên gọi các đồ vật và để gọi chúng cần phải dùng ngón tay chỉ đích vào từng cái một.”
Tiếng nói của người dân châu Mĩ-Latinh
Garcia Marquez đã trở thành một phần không thể thiếu của nền văn học châu Mĩ-Latinh trong những thập niên 60-70, cùng với các nhà văn xuất sắc khác như, nhà văn Mexico, Carlos Fuentes và nhà văn Peru, Mario Vargas Llosa, những người cùng thể hiện mạnh mẽ quan điểm chính trị của mình trên văn học.
Chân dung nhà văn Garcia Marquez
Garcia Marquez chia sẻ: “Tôi viết hầu hết về những hiện thực tôi biết, về cuộc sống ở châu Mĩ-Latinh. Bất cứ sự lý giải nào về thực tế trong văn học là từ điểm nhìn chính trị. Tôi không thể tách rời ý thức hệ của mình khỏi chính trị khi tôi giải thích về sách của tôi. Đó là 2 thứ không thể tách rời.”
Ông đã vinh dự nhận giải Nobel Văn học năm 1982 cho sự nghiệp sáng tác của mình, với phong cách được đánh giá là: “những yếu tố kỳ ảo và hiện thực hòa trộn với nhau phong phú và đa dạng, tạo nên một thế giới tưởng tượng hư ảo, phản ánh cuộc sống và những xung đột sâu sắc về lục địa châu Mĩ-Latinh”.
Trong tác phẩm “Trăm năm cô đơn”, thông qua hình ảnh nỗi cô đơn của cả một dòng họ, Garcia Marquez đã mang đến một thông điệp dành cho người dân châu Mĩ-Latinh: hãy đoàn kết để thoát khỏi cái nghèo nàn lạc hậu, đoàn kết để "sáng tạo ra một thiên huyền thoại khác hẳn. Một huyền thoại mới, hấp dẫn của cuộc sống, nơi không ai bị kẻ khác định đoạt số phận mình ngay cả cái cách thức chết, nơi tình yêu có lối thoát và hạnh phúc là cái có khả năng thực sự, và nơi những dòng họ bị kết án Trăm năm cô đơn cuối cùng và mãi mãi sẽ có vận may lần thứ hai để tái sinh trên mặt đất này".
Thúy Nga (Theo Npr)
