Người thầy thuốc già ở xóm bách niên

Ðó là một thôn với số người cao tuổi lên tới gần 300 người, người trên 90 tuổi đã gần 100 người. Nhiều người bảo số người cao tuổi ở đây nhiều đến thế là vì cuộc sống thanh bình, đầy cây trái ở chốn này và vì con người nơi đây luôn hiền hòa, sống một cuộc sống bình dị, không bon chen vụ lợi cá nhân. Trong đó có một lão lương y đã 73 tuổi vẫn ngày ngày cắp túi thuốc đi khắp làng làm thuốc chữa bệnh cho bà con.

Lão thầy thuốc của làng

Nghe tôi hỏi thăm, anh Nguyễn Văn Hải (trú thôn Đại Bình, Nông Sơn, Quảng Nam) vồn vã giới thiệu về lão thầy thuốc già với vẻ rất ngưỡng mộ, tự hào: “Đó là tấm gương sáng của làng chúng tôi đấy! Ông đã làm được nhiều điều khiến ai cũng phải nể phục!” đấy là lời nhận xét của một người dân bình thường về lão thầy thuốc Nguyễn Lạn của làng mình.

Không gian của làng Đại Bình là một yếu tố giúp người dân ở đây sống lâu.

Vào nhà ông, ngôi nhà nhỏ bé nằm ở giữa làng rộn tiếng cười đùa của lũ trẻ xung quanh. Ông ngồi thanh thản bên hiên nhà đợi người nhà nấu nước lá mang lên đãi khách. Ông sinh trưởng trong một gia đình nghèo của làng Đại Bình hiền hòa bên dòng sông Thu Bồn quanh năm xanh biếc. Trong câu chuyện thân tình, ông cởi mở như tính cách của người Đại Bình vốn thế. Thuở nhỏ, ông đã mang một ước vọng lớn lao đó là được học tập và mang những tri thức thời đại về thay đổi cuộc sống người dân nơi này. Dù gia đình nghèo khó nhưng ông học rất giỏi, sau khi tốt nghiệp Trường y dược học (Cán sự y tế) tại Sài Gòn năm 1973, ông đã quyết tâm mang cái thuốc về chăm sóc sức khỏe cho bà con mình. Bởi hơn ai hết, ông hiểu được những thiệt thòi của người dân nơi miền núi.

Sau 1975, ông về quê hương, lúc đó vừa kết thúc chiến tranh nên nhân viên y tế thiếu thốn, việc chăm sóc sức khỏe cho người dân được chính quyền cách mạng rất quan tâm nhưng vì thiếu nhân lực nên ông phải kiêm công việc của nhiều thôn làng khác nhau. “Ngày ấy, người dân ở đây còn thiếu thốn lắm, tôi cùng các anh em nhân viên y tế phụ trách cả một vùng rộng phải căng sức ra để đến được các thôn cấp phát thuốc, khám chữa bệnh cho người dân!”, ông tâm sự. Là một thầy thuốc, ông ý thức được trách nhiệm của mình là phải tận tâm chữa bệnh cứu người. Đã có hàng trăm trường hợp bệnh nhân được ông sơ cứu kịp thời rồi chuyển lên tuyến trên mà người bệnh được cứu sống. Trò chuyện với tôi, ông vẫn nhớ như in những ca cấp cứu mà ông đã giành lấy sự sống ngay trong tay thần chết.Điển hình, vào một buổi tối năm 2001, một bệnh nhân tên Huỳnh Khương (72 tuổi) uống rượu say bị cơn tăng huyết áp, người nhà đã tưởng ông tử vong nhưng khi ông đến kiểm tra thì bệnh nhân này chỉ rơi vào trạng thái bất tỉnh. Trong tình huống khẩn cấp ấy, ông cùng người nhà bệnh nhân đã ngay lập tức vượt núi băng rừng ngay giữa đêm khuya đến trung tâm y tế huyện để thực hiện các biện pháp cấp cứu nhằm giành lại sự sống cho bệnh nhân. Đến bây giờ, ông Huỳnh Khương vẫn rất khỏe mạnh và luôn coi người thầy thuốc già này là người bạn tri kỷ của mình.

Ông kể, có lần ông nhiễm bệnh nặng, trong lúc đi khám cho người bệnh về thì khuỵu xuống giữa đường, người làng vội đưa ông đi cấp cứu rồi chuyển xuống Đà Nẵng nằm viện điều trị đúng 21 ngày. Ngày ông từ bệnh viện về, người dân trong làng đón ông ngay từ đầu đường vào làng với những cái bắt tay, những lời hỏi thăm đầy tình cảm. Ông thấy cảm kích vô cùng, lại càng tin tưởng vào việc mình làm nhiều hơn.

Tấm lòng lão thầy thuốc của làng

Sau thời gian 47 năm công tác, ông nghỉ hưu về lại sống cuộc sống thanh tịnh của xóm làng. Nghỉ việc ở cơ quan, nhưng khi về với bà con, ông lại thêm lần nữa sử dụng chuyên môn của mình vào công tác cứu người chữa bệnh. Dù tuổi cao, đường sá đi lại khó khăn, nhưng ông không quản ngày đêm mưa nắng đi đến các thôn làng xa xôi để khám chữa bệnh cho bà con.

Bao nhiêu năm qua, ông đã cứu chữa cho hàng ngàn người đau ốm qua cơn nguy kịch, dù chỉ là một y sĩ nghỉ hưu, nhưng mấy chục năm qua, biết bao nhiêu người dân đau ốm hay rơi vào hoàn cảnh thập tử nhất sinh đã được ông cứu chữa kịp thời, thoát khỏi cái chết. Trưởng thôn Đại Bình - Trần Kim Hùng góp chuyện: “Ông Lạn là người rất tận tình với bệnh nhân. Tháng nào ông cũng ghé thăm người dân trong các thôn mấy lần. Mỗi khi thấy bóng ông từ đằng xa, lũ trẻ vui vẻ ra đón chào, quây quần bên ông để nhờ ông hướng dẫn cách phòng chống các loại bệnh ở người. Không nề hà, ai hỏi gì ông cũng sẵn sàng trả lời, chuyện trò vui vẻ với mọi người. Chúng tôi gọi ông là “thầy thuốc của làng” bởi dù nhà nào xa và đường đi khó đến mấy, mỗi khi bà con cần ông cũng sẵn sàng tới tận nơi dù có phải băng rừng, vượt suối!”...

Tâm sự với tôi, ông chia sẻ: “Mình cứu họ là trách nhiệm thôi, không có tiền bạc gì đâu. Người dân mình vẫn còn nghèo lắm, không có tiền, phải giúp họ thôi, “Lương y như từ mẫu” mà. Mình phải giúp mọi người cho đến khi mình chết thì thôi!” ông nói.

Không chỉ tham gia chữa bệnh cứu người, ông còn tích cực tham gia các hoạt động tuyên truyền bảo vệ sức khỏe cho người dân trong vùng. Đã gần 15 năm nghỉ hưu, gần nửa thế kỷ gắn bó với nghề y nhưng chưa lúc nào ông thấy mệt mỏi hay chùn bước, bởi ông tin những việc mình làm sẽ đóng góp một phần nhỏ bảo vệ sức khỏe cho nhân dân, xây dựng quê hương, xóm làng ngày càng văn minh hơn! Cứ thế, ngày ngày ông lại cùng túi thuốc và chiếc xe đạp đã gắn với mình mấy chục năm trời rong ruổi trong những con ngõ ngập màu xanh của chè tàu, của cây trái để đến chăm sóc sức khỏe cho những người bệnh. Ông lấy đó làm niềm vui cuộc sống của mình. Bao nhiêu năm làm nghề trị bệnh cứu người, ông chưa có một ngày ngơi nghỉ. Trò chuyện với tôi, lão thầy thuốc già không nhắc gì đến nỗi vất vả của nghề hay những hy sinh để toàn tâm toàn ý cho công việc, ông coi đó là trách nhiệm phải làm, tự nhiên như lẽ sống. Thấy tôi hào hứng đếm những bằng khen, huy chương ghi nhận những đóng góp của ông trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, ông cười hiền hậu: “Phần thưởng ý nghĩa nhất với tôi chính là lòng tin yêu, quý trọng của bà con mình! Tôi chẳng mong gì hơn nữa!”.

Lão thầy thuốc Nguyễn Lạn (phải) và những người bạn của mình.

Làng của người cao tuổi

Một điều vô cùng thú vị là ngôi làng này có 1.208 nhân khẩu thì có tới hơn 300 người thuộc hàng lão, trong đó 79 người đã trên 90 tuổi. Theo lý giải của ông Lạn thì đa số cư dân ở đây đều làm nghề nông. Vì vậy, khẩu phần ăn hằng ngày của họ chủ yếu là thực vật. Có lẽ, yếu tố thực phẩm cũng phần nào đóng góp vào tuổi thọ kéo dài của những cụ già cao tuổi. Đặc biệt có nhiều cụ dù đã ở cái tuổi gần đất xa trời, nhưng hằng ngày vẫn rèn luyện sức khỏe bằng cách xách nước tưới rau, trồng hoa màu theo vụ mùa.

Một điều đặc biệt là mặc dù chỉ cách một con sông, nhưng phía bên kia là Trung Phước thì bom đạn liên tục nổ ra, bên này làng Đại Bình lại tuyệt nhiên không có một viên đạn nào lạc tới. Cuộc sống của người dân cứ bình yên như khi vừa mới lập làng. Làng Đại Bình lại là chốn cây trái Nam Bộ giữa lòng miền Trung. Với đặc thù của một làng Nam Bộ với hàng chè tàu làm hàng rào, cây trái lúc lỉu trên cành, chim muôn ca hát líu lo suốt ngày tháng, người dân sống hiền hòa và gắn mình với thiên nhiên không tách rời. Nhìn chung, mỗi cụ ông, cụ bà ở làng sống lâu đều có một cách sinh hoạt khác nhau, nhưng điểm chung giữa họ là đời sống sinh hoạt đơn giản, hoạt động nhiều cũng như chế độ ăn uống hợp lý, đó chính là chiếc chìa khóa dẫn tới bí quyết sống lâu của họ.

Cứ thế, làng Đại Bình và lão thầy thuốc già cứ sống chan hòa cùng những lão nông tri điền khác ở vùng đất yên bình này. Chiều chiều, sau những giờ phút đi quanh làng chăm sóc sức khỏe cho người dân, ông Lạn lại trở về vui thú điền viên cùng những bạn già trong vùng cây cối xanh mát của làng. Cuộc sống bình yên viên mãn đến lạ thường.