Ngày 11/12/2013, tay đua người Argentina Adolfo Cambiaso đã giành chức Quán quân trong cuộc đua Argentina Nation Open ẵm về 9 kỷ lục trong đó có 2 kỷ lục là nhờ một con ngựa nhân bản có tên Show Me, sản phẩm đầu tiên kiểu này có trên thế giới tham gia trường đua, mở ra triển vọng mới trong lĩnh vực vực thể thao của nhân loại trong tương lai không xa.
Cuộc tranh cãi xung quanh phát minh sáng chói của TK 21
Từ lâu, chăn nuôi ngựa phục vụ thể thao là nghề “một vốn bốn lời” với những sản phẩm đắt hơn vàng, vừa đẹp về hình thức lại lập được kỷ lục cao trên trường đua, giá cao ngất ngưởng như con ngựa có tên Green Monkey giá tới 16 triệu USD được bán công khai qua cuộc đấu giá Fasig Tipton Calder tổ chức tại Florida, Mỹ năm 2006. Tuy nhiên, nhờ tiến bộ trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, đặc biệt là công nghệ nhân bản vô tính mà người ta cho ra đời những giống ngựa mới hay còn gọi là siêu ngựa, có khả năng thi đấu, đánh bại những con ngựa truyền thống, tuy nhiên, những sản phẩm nhân bản còn rất trẻ, chưa đạt độ thuần nên vẫn chưa phát huy hết công suất.
Mặc dù công nghệ nhân bản đang vấp phải những tranh cãi, song phải thừa nhận đây là một trong những phát minh sáng chói của nhân loại cuối thế kỷ XX đầu XXI. Năm 2008, Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ (FDA) cho biết, thực phẩm từ các loại động vật nhân bản được xem là an toàn cho con người, tuy nhiên, sản phẩm ngựa nhân bản đến nay vẫn còn nhiều tranh cãi. Ví dụ, năm 2010, Anh cho rằng động vật nhân bản không an toàn thậm chí ngay cả người Mỹ cũng chưa hợp thức hóa vấn đề này, không cho phép ngựa nhân bản tham gia trường đua, thậm chí còn cấm nhân bản, do đó những câu lạc bộ như Jocky Club của Mỹ lại phải đăng ký đua ngựa ở các nước khác tại Bắc Mỹ.
Hiện nay, khoa học đã cho ra đời nhiều sản phẩm ngựa nhân bản. Ngựa nhân bản đầu tiên có tên Prometea ra đời năm 2003, trung tuần tháng 3/2005, các nhà khoa học Mỹ đã phối hợp với các nhà khoa học Pháp cho ra đời con ngựa nhân bản thứ ba có tên là Paris Texas, bằng cách sử dụng tế bào da của một con ngựa quý châu Âu. Quá trình nhân bản được thực hiện trong vòng 4 tháng, 6 phôi được ra đời nhưng chỉ có 1 thành công nhờ sự mang thai hộ của ngựa cái có tên Greta. Trước ngựa Paris Texas, các nhà khoa học Pháp còn cho ra đời con ngựa nhân bản có tên Pieraz (chào đời ngày 25/2/2005), nặng 41kg, được ra đời từ con ngựa đua truyền thống nhưng bị thiến nên người ta phải dùng tới công nghệ nhân bản để duy trì nòi giống.
Ngựa nhân bản sẽ có mặt tại Olympic trong tương lai
Theo tờ Economist của Anh, tại Thế vận hội Mùa hè London 2012, Liên đoàn Đua ngựa Thế giới (FEI) đã gỡ bỏ lệnh cấm ngựa nhân bản tham gia thi đấu. Quyết định này mở ra một triển vọng mới trong ngành chăn nuôi “sản xuất ngựa đua” trên quy mô toàn cầu. Tuy nhiên, việc này không đơn giản bởi công nghệ nhân bản không rẻ như nhiều người nghĩ và cũng không hề có sự bảo lãnh như những công nghệ khác, thậm chí ngay cả việc bảo lãnh tính năng trên trường đua so với ngựa gốc cũng chưa có ai giám làm. Kể từ khi ngựa nhân bản đầu tiên ra đời năm 2003, số lượng ngựa nhân bản vẫn còn rất hiếm, mới chỉ dùng cho mục đích chăn nuôi đơn thuần chứ chưa có sản phẩm dùng cho mục đích đua, chi phí cho mỗi dự án nhân bản cũng phải mất hàng trăm ngàn đô-la Mỹ, riêng việc thụ thai trong ống nghiệm cũng phải tốn hàng chục ngàn đô-la, nhất là khi phải chọn những giống ngựa đua “đẳng cấp cao” hay ngựa mang thai hộ cũng là những khoản chi phí tốn kém.
Theo ông Graeme Cook, Giám đốc Thú y của FEI thì việc nhân bản vô tính hiện tại là để bảo tồn vật liệu di truyền nên việc nhân bản tạo ra ngựa đua không hề dễ. Năm 2007, FEI ban hành lệnh cấm ngựa nhân bản thi đấu là vì nó đi ngược lại với tiêu chí “Fair play” của Thế vận hội và có tính đến việc “đội giá” của thị trường. Đúng như dự đoán, khi ban hành lệnh cấm nói trên, giá ngựa nhân bản đã giảm mạnh. Gần đây, sau khi phát hiện thấy ngựa nhân bản có tới 98% hệ di truyền giống với vật gốc nên nó đã được chấp nhận, tuy nhiên, 2% còn lại cũng không đơn giản, buộc người ta phải quan tâm đến nuôi dưỡng và huấn luyện. Với việc gỡ bỏ lệnh cấm nói trên, FEI hy vọng đến năm 2020 mới có những sản phẩm đầu tiên tham gia thi đấu. Mặc dù FEI đã gỡ bỏ cấm việc Hiệp hội đua ngựa Mỹ (APHA) vẫn chưa bỏ lệnh cấm này.
Cũng theo FEI, trung bình mỗi năm có khoảng 300 con ngựa tham gia thi đấu Olympic và chính những con ngựa nhân bản này phải cạnh tranh với đồng loại và đây là quyết định đúng đắn giúp cho ngành công nghiệp nhân bản tiến hóa, tiến sát hơn với vấn đề đạo đức mà dư luận hiện đang tranh cãi.
(Theo PS, 12/2013)
Nam Bắc Giang