Cùng là chuyện liên quan tới người dân qua cánh cửa ngân hàng nhưng dư luận băn khoăn khi gửi tiền tiết kiệm, khoản gửi vào bằng căn hộ theo giá thị trường tại thời điểm đó nhưng khi lấy ra chỉ bằng... cân thịt cũng so với vật giá hiện tại. Có thể theo quy định qua những đợt đổi tiền, trượt giá... đã sinh ra chuyện “căn hộ bằng cân thịt” và ngân hàng cũng thấy điều này nhưng lực bất tòng tâm. Kết cục là người dân ngại gửi tiết kiệm, ngân hàng không huy động được vốn để đóng góp vào sự phát triển đất nước.
Thế nhưng cũng qua cửa ngân hàng, 20 hộ dân ở Đại Nài (TP. Hà Tĩnh) cũng bất ngờ không kém trường hợp trên theo chiều ngược lại. Đó là giấy đòi nợ quá hạn của ngân hàng với thông báo có nội dung nợ 6.000 đồng, sau 10 năm quá hạn phải trả lãi hơn 75 triệu đồng. Tất nhiên vay thì phải trả cả gốc lẫn lãi, càng trả chậm thì lãi mẹ đẻ lãi con, nhưng ngân hàng cho vay không thông báo nhắc nhở để cùng người dân “quên” suốt 10 năm nay mới nhớ ra và chỉ biết làm việc theo đúng nguyên tắc và theo quy định của pháp luật?
Nghịch lý ở chỗ tiền gửi vào sau 20 năm coi như mất và tiền vay đem về nhà sau 10 năm thành món nợ khổng lồ với người dân. Nếu so thời giá hiện tại thì gửi sẽ biến căn hộ thành cân thịt và vay sẽ biến lạng thịt thành một phòng ở tự xây. Lý về phía nào cũng đúng với quy định, quy trình nhưng lại không đúng với thực tế, với lòng dân và lý của hai chiều gửi - vay đều tạo ra những bất công, thấm đẫm trong nước mắt và sự bất lực của người dân.
Vẫn chuyện tiền nong, lại có chuyện nhận lương hưu khiến dư luận khá ngỡ ngàng. Cô giáo Hiệu trưởng Trường Mầm non xã Trường Sơn, Nông Cống, Thanh Hóa Phạm Thị Sang sau 40 năm cống hiến cho sự nghiệp giáo dục, khi về hưu mới biết đồng lương hưu của mình chỉ 440.000 đồng/tháng. Lý do vì cô thuộc đối tượng “giáo viên mầm non” mãi về sau mới được đóng BHXH nên các cô không đủ 20 năm BHXH.
Lại vẫn là theo quy định nhưng không lẽ sau 40 năm dạy dỗ, chăm bẵm các cháu nhỏ đến khi về hưu, cô giáo bỗng trở thành diện nghèo hoặc cận nghèo. Ở góc độ cá nhân, đây lại là nghịch lý giữa thực tế và quy định, nghịch lý như chiếc gai cắm vào trái tim, rỉ máu. Nhìn rộng ra xã hội, cô giáo sau 40 năm cống hiến nhận lương hưu không đủ sống so với những biệt thự này phủ nọ của quan chức về hưu dù chỉ nhìn bên ngoài mà báo chí đăng tin đã thành một nghịch lý đến tức tưởi!
Những quy định, quy trình là cần thiết, song việc thực hiện những quy định, quy trình đó lại là điều cần thiết hơn. Bởi, mọi quy định hay văn bản quy phạm ban hành đều hướng tới người dân khi mà bản chất của xã hội ta là “của dân, do dân và vì dân”. Những bất cập, những phi lý có thể xảy ra do hoàn cảnh thay đổi, song cần phải sửa ngay chứ không thể chỉ viện dẫn đúng quy trình, đúng quy định để thanh minh, đổ thừa và sau đó, để nó tiếp tục tồn tại bất chấp thực tế, gây nên khó khăn cho dân, vô tình tạo ra sự bức bối, phẫn nộ của dân.
Trách nhiệm của người ra quy định, thực thi quy định cần biết chừng nào! Khi không còn nghịch lý trước thực tế, xã hội mới có thể ổn định và phát triển.
Lê Quý