Nghệ thuật độc đáo nhưng chưa khởi sắc
Body painting là hình thức hội họa sử dụng cơ thể sống của con người để làm chất liệu thể hiện khả năng sáng tạo của người họa sĩ. Tại Việt Nam, body painting phổ biến nhất là vẽ trên cơ thể người mẫu nam lẫn nữ để tạo sự thu hút trong các sự kiện của các công ty, khách sạn, nhà hàng... nhằm quảng bá hình ảnh hoặc sản phẩm. Thời gian đầu, các người mẫu thường được phủ một lớp sơn bạc trên cơ thể và trang phục, tạo những tư thế độc đáo để thu hút sự chú ý của mọi người. Sau đó để sinh động hơn, các người mẫu được vẽ thêm những họa tiết, màu sắc kèm theo các loại trang sức, phụ kiện, phục trang để tạo hình nhân vật để tăng sự ấn tượng.
Gọi là body painting nhưng việc vẽ có thể chỉ một phần ở mặt, vai, lưng hay tay... của người mẫu. Thực tế cho thấy, người mẫu cho bộ môn này không cần chuyên nghiệp, có thể xuất thân từ nhiều ngành nghề khác nhau, miễn sao đủ đam mê và can đảm để họa sĩ thể hiện ý tưởng qua từng nét cọ, mảng màu lên cơ thể. Một tạo hình body painting được tạo ra khá vất vả và mất khá nhiều thời gian. Họa sĩ và người làm mẫu phải làm việc liên tục không ngơi nghỉ để có tác phẩm trong nhiều giờ. Sau khi hoàn tất các công đoạn, người mẫu như khoác lên người bộ quần áo nhiều màu sắc, mang một diện mạo hoàn toàn mới, qua đó truyền tải thông điệp tác phẩm của họa sĩ.
Vì nhiều lý do, nghệ thuật body painting ở nước ta chưa thật sự phát triển và lan tỏa.
Tại Việt Nam, chỉ một số họa sĩ Phương Vũ Mạnh, Ngô Lực, Đức Phạm, Mỹ Hạnh, Đăng Khoa, Miên Thảo, Thanh Trung đến với body painting và tạo được ấn tượng. Trong số này, Phương Vũ Mạnh là họa sĩ có nhiều cuộc trình diễn, tác phẩm body painting tạo sự chú ý nhất. Anh từng có cuộc trình diễn body painting tại Trung tâm Văn hóa Pháp và khu phố cổ Hà Nội. Đặc biệt, lần trình diễn body painting ở phố cổ Hà Nội, họa sĩ Phương Vũ Mạnh đã tạo nên một không gian nghệ thuật được kết hợp với các ngôn ngữ tạo hình: video art, sắp đặt, vẽ tranh body painting và âm thanh đương đại. Các người mẫu được vẽ trang trí lên người những hình ảnh và thông điệp của cuộc sống thể hiện những ước mơ, đam mê hoài bão, ngã rẽ, cuộc đấu tranh nội tâm vượt qua những cám dỗ hướng tới cái tốt đẹp trong mỗi con người. Nó như một tấm gương phản chiếu giữa phần “con” và phần “người” trong mỗi chúng ta.
Bên cạnh đó, họa sĩ Ngô Lực - một trong những người tiên phong đưa nghệ thuật body painting vào Việt Nam. Tốt nghiệp cả ba chuyên ngành mỹ thuật, kiến trúc, đạo diễn điện ảnh, họa sĩ Ngô Lực từng vẽ cho nhiều nghệ sĩ trong giới showbiz như diễn viên Minh Thư, Vân Trang, Jolie Phương Trinh, Anh Khoa và đã được mời tham gia nhiều dự án nghệ thuật cộng đồng được tổ chức ở nhiều nước trên thế giới. Ngô Lực cũng từng có những buổi trình diễn về body painting và anh thường vẽ trên người mẫu khỏa thân. Một số buổi trình diễn này của Ngô Lực nhận được sự cổ vũ của giới mộ điệu cũng như từ phía công chúng bởi tác phẩm body painting của anh đậm chất nghệ thuật, tôn vinh được vẻ đẹp hình thể của người mẫu và phong cách, sự sáng tạo của người họa sĩ.
Những rào cản
Mặc dù đã xuất hiện và tồn tại trong nghệ thuật hội họa Việt khoảng 20 năm nay, tuy nhiên body painting còn một số hạn chế, chưa phát triển như kỳ vọng. Báo giới trước đây từng tốn nhiều giấy mực với một số lùm xùm, điển hình là việc một nữ người mẫu từng tố họa sĩ Ngô Lực hiếp dâm, nhưng sau đó cơ quan công an vào cuộc xác định họa sĩ Ngô Lực không có hành vi này. Bên cạnh đó, theo họa sĩ Huỳnh Thanh Trung, body painting Việt bị kìm hãm vì chưa có trường lớp dạy chính quy, công khai về môn nghệ thuật này. Người làm body painting đa phần xuất thân từ nghề trang điểm, yêu thích loại hình nghệ thuật này rồi tự tìm tòi, học hỏi qua các đồng nghiệp, qua internet... rồi tự tập luyện và phát triển. Tác phẩm tạo ra chưa mang tính ứng dụng, thưởng lãm một cách phổ biến.
Ngoài ra, người mẫu trong body painting không như mẫu các loại hình khác khi phải chịu nhiều áp lực, họ phải chấp nhận khỏa thân cho mọi người nhìn ngắm mà đôi khi cái họ nhận về là sự chỉ trích, những lời thị phi, đồn đoán từ xã hội. Nhiều người cho rằng, việc không mảnh vải che thân để người khác nhìn ngắm, sáng tạo trên cơ thể là khó chấp nhận và trái với văn hóa Á Đông. Điều này khiến trong làng mẫu, không nhiều người sẵn sàng khỏa thân để họa sĩ vẽ lên cơ thể mình bởi không thể vượt qua áp lực và ánh nhìn soi mói. Chính vì thế, một số người mẫu khi thực hiện body painting thường có một lớp trang phục màu da ôm sát cơ thể hoặc mặc bikini để tránh yếu tố phản cảm nên họa sĩ gặp nhiều khó khăn trong việc thể hiện nét vẽ, ý tưởng tác phẩm...
Bên cạnh đó, cách đây vài năm, diễn viên Hồng Ánh, Phi Vân và người mẫu Đàm Thu Trang trong lần tham gia làm mẫu cho một dự án body painting cũng làm dậy sóng dư luận. Bởi các người mẫu này nude toàn phần, đa số ý kiến cho rằng chỉ dừng lại ở việc “khoe thân”, quảng bá, đánh bóng tên tuổi của người mẫu là chính chứ chưa mang tính nghệ thuật.