Bệnh “tê tê, say say” hay còn gọi là hội chứng viêm đa dây thần kinh có liên quan đến thiếu vitamin nhóm B xuất hiện tại tỉnh Hòa Bình từ năm 2000. Theo thống kê của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Hòa Bình, từ năm 2000 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã ghi nhận trên 1.200 ca ở 4 huyện là Kim Bôi, Lạc Sơn, Lương Sơn và Yên Thủy, trong đó có 6 trường hợp đã tử vong. Hiện nay, để phòng ngừa bệnh “tê tê, say say” có thể quay trở lại bất kỳ lúc nào, ngành y tế Hòa Bình đã, đang thực thi các hoạt động giám sát chặt chẽ.
Còn nhớ, giai đoạn 2000 - 2002, bệnh “tê tê, say say” khởi đầu ở huyện Kim Bôi Hòa Bình với 576 người mắc. Đến năm 2005 bệnh đã giảm hẳn với 12 trường hợp mắc bệnh trong vòng 3 năm do có nguồn kinh phí của các dự án trong và ngoài nước hỗ trợ. Ông Vũ Quốc Hải, Trưởng khoa Kiểm soát dịch bệnh thuộc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Hòa Bình cho biết, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng bệnh nhân mắc hội chứng viêm đa dây thần kinh có thời điểm tăng là do nguồn kinh phí hỗ trợ của các dự án không còn, khâu tuyên truyền đến người dân còn yếu. Mặt khác, đây là căn bệnh chưa xác định được là bệnh lây hay không, nên chưa có phác đồ điều trị cụ thể. Hiện nguồn kinh phí chính được trích từ một phần ngân sách của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh và Ủy ban nhân dân huyện Lạc Sơn cũng chỉ đủ thuốc men cho những trường hợp mắc bệnh nặng.
Tại xã Bình Chân, huyện Lạc Sơn, bệnh “tê tê, say say” hiện không còn được coi là bệnh “lạ” đối với bà con. Tuy nhiên, nếu chỉ lơi là trong khâu truyền thông thì nguy cơ quay trở lại của “tê tê, say say” sẽ là hiện hữu. Chị Bùi Thị Khương, Trạm trưởng Trạm y tế xã Bình Chân đã từng trăn trở, chẳng hiểu vì sao mà bệnh “tê tê, say say” lại bùng phát ở xã nhanh và có nhiều người mắc bệnh vậy. Bệnh này lại không như các bệnh khác, người dân nơi đây chỉ biết cách chống, chứ chẳng biết phòng ra sao. Từ năm 2006 đến nay, trên địa bàn xã Bình Chân đã ghi nhận 127 ca mắc bệnh, riêng năm 2012 là 24 ca. Ở huyện Lạc Sơn có nhiều người dân mắc bệnh không dám đi làm ăn xa vì sợ khi phát bệnh không kịp thời cứu chữa sẽ nguy hiểm đến tính mạng. Đã có trường hợp, đang đi làm ruộng phát bệnh phải nằm ngay tại bờ, may có người nhìn thấy, kịp thời đưa đến trạm y tế xã mới thoát khỏi “lưỡi hái tử thần”. Vì vậy, những gia đình có người mắc bệnh này đều thuộc diện hộ nghèo, nay càng khó khăn vì không thể yên tâm đi làm kinh tế.
Hiện nay, để phòng ngừa và chủ động phòng chống bệnh “tê tê, say say”, Sở Y tế và Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Hòa Bình đã kiến nghị với cơ quan chức năng của tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền, mua thuốc cung cấp cho người dân. Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Hòa Bình khuyến cáo người dân khi thấy có triệu chứng tê bì chân tay hãy đến ngay cơ sở y tế nơi gần nhất hoặc áp dụng các bài thuốc dân gian như đun lá rừng xoa đều lên các ngón chân, ngón tay; uống nước ấm; ủ chăn bông giữ thân nhiệt cho cơ thể.
Nguyễn Quốc Trị