Hà Nội và tại nhiều địa phương ở những ngày đông giá rét, theo dự báo của Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn TW từ ngày 4/12, nhiệt độ sẽ giảm manh xuống dưới 20 độ, kèm theo mưa phùn, giá rét. Đối với trẻ nhỏ và người già việc chăm sóc sức khỏe trong thời tiết rét đậm, rét hại là quan trọng hơn bao giờ hết…
Tuy nhiên, ở Việt Nam, không chỉ vùng nông thôn, mà ngay ở thành thị, những quan điểm sai lầm khi chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi trong mùa đông đang là vấn đề khiến nhiều người phải quan tâm.
Chỉ sử dụng thiết bị sưởi ấm an toàn
Hiện tại nhiều gia đình vẫn còn sử dụng những thiết bị sưởi ấm là bếp lò, đốt than củi, thậm chí là than tổ ong. Đã có nhiều trường hợp bị tử vong một cách oan uổng chỉ vì sưởi ấm theo như các cách trên.
Theo TS Trương Đình Bắc – Phó Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), những thiết bị sưởi ấm phải đảm bảo an toàn tuyệt đối, và đặc biệt phải thận trọng với các thiết bị sưởi ấm bằng than tổ ong, củi bởi trong phòng kín sẽ gây nên hiện tượng đốt cháy không khí và rất nguy hiểm, thậm chí làm cả nhà tử vong.
Sưởi ấm bằng than tổ ong rất nguy hiểm đến sức khỏe
Than củi cháy trong điều kiện thiếu không khí sẽ tạo ra một loại khí cực độc là carbon monoxide (CO). Khí CO được tạo ra từ các nhiên liệu cháy không hoàn toàn, thường gặp là dùng các loại than để đun nấu, sưởi ấm, khói từ các vụ cháy nhà, khói xả từ máy phát điện, động cơ xe máy, ôtô, ở nơi thông khí kém như phòng đóng kín cửa, khu vực ít lưu thông khí, sử dụng lò nướng bằng khí đốt để sưởi...
Nạn nhân khi hít phải khí này nặng thì bị tử vong, nhẹ hơn thì để lại di chứng thần kinh - tâm thần.Khí CO là một chất khí không màu, không mùi và không gây kích thích cho nên khi bị ngộ độc, nạn nhân thường không biết. Cho đến khi nạn nhân nhận biết được mình bị nhiễm độc thì bản thân họ không còn khả năng gọi cấp cứu được nữa. Khí CO là chất gây ngạt toàn thân do nó tranh chấp với oxy gây giảm oxy máu ở tất cả các cơ quan của cơ thể. Vì thế, những cơ quan nào sử dụng nhiều oxy nhất sẽ bị tổn thương nặng nhất, theo đó, não và tim sẽ bị tổn thương nghiêm trọng.
Nạn nhân dễ tử vong nếu phát hiện và điều trị muộn hoặc có thể để lại di chứng thần kinh - tâm thần nặng nề. Các đối tượng: phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người có bệnh tim mạch, mạch máu não có nguy cơ bị ngộ độc nặng hơn.
TS Bắc cũng khuyến cáo, khi người nhà phát hiện ra nạn nhân bi nhiễm độc khí CO do sưởi ấm bằng than, củi cần khẩn trương làm những việc theo trình tự như sau: nhanh chóng mở rộng cửa, làm thoáng khí, đưa bệnh nhân ra khỏi nơi nhiễm độc càng nhanh càng tốt. Nếu bệnh nhân thở yếu hoặc ngừng thở, phải tiến hành ngay việc thổi ngạt bằng hô hấp nhân tạo miệng - miệng hay miệng - mũi. Nếu nạn nhân không còn tỉnh thì đặt bệnh nhân nằm nghiêng ở tư thế an toàn rồi vừa hà hơi thổi ngạt, vừa nhanh chóng chuyển đến bệnh viện.
Người già, trẻ em cần được giữ sức khỏe tốt nhất trong mùa đông
Cũng theo TS Trương Đình Bắc , việc bảo vệ sức khỏe cho người cao tuổi, trẻ nhỏ nhất là trong điều kiện thời tiết mùa đông là rất quan trọng. Việc này phải bắt đầu từ chế độ dinh dưỡng hàng ngày, cho đến những chế độ tập luyện.
TS Bắc cũng nêu ra thực trạng nhiều cụ ông, cụ bà khi có tuổi thường không ngủ được và dậy đi thể dục rất sớm. Đây tưởng chừng là cách rèn luyện sức khỏe tốt, nhưng đối với những người cao tuổi đây lại là vấn đề rất nguy hiểm. Thậm chí, có nhiều người bị tai biến đột quỵ ngay khi tỉnh dậy mà con cháu không biết, vì thế đối với người cao tuổi khi buổi sáng tỉnh dậy cần phải vận động ngay tại giường bằng cách xoa bóp các cơ, khớp, đi lại trong nhà cho “quen” đã rồi hãy ra ngoài tập thể dục. Tuy nhiên, trong điều kiện thời tiết quá lạnh, mưa phùn, người cao tuổi cũng không nên giữ thói quen luyện tập thể dục trong điều kiện đó ở ngoài trời vì rất dễ nguy hiểm đến tính mạng.
Trước khi ra ngoài vào buổi sáng mùa đông, người cao tuổi cần mặc ấm
Đối với trẻ em, TS Bắc cho hay, cha mẹ nên cho trẻ mặc ấm, bổ sung chất dinh dưỡng, chất xơ trong các bữa ăn hàng ngày, đặc biệt khi trẻ có biểu hiện ốm như ho, sốt không nên vội vàng đưa trẻ đến các bệnh viện tuyến trên vì lúc này sức đề kháng của trẻ yếu. Nếu cho trẻ đến bệnh viện tuyến trên đông bệnh nhân, càng có nhiều nguy cơ thêm vi khuẩn xâm nhập và lây lan vào cơ thể trẻ.
Cuối cùng, TS Bắc khuyến cáo, không khí mùa đông rất bẩn, bởi vậy vệ sinh phòng ở là vô cùng quan trọng. Do đó, khi điều kiện thời tiết ấm lên cần vệ sinh và mở cửa phòng ở cho thông thoáng.
