Những vấn đề liên quan mật thiết đến đời sống của người dân như Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế sẽ được áp dụng ngay từ ngày 1/1/2015; Bộ Y tế sẽ có những biện pháp mạnh tay và quyết liệt như thế nào để đảm bảo VSATTP trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới cho người dân… là nội dung chính được PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến - Bộ trưởng Bộ Y tế giải đáp trong Chương trình “Dân hỏi, Bộ trưởng trả lời” tối 28/12.
PV: Thưa Bộ trưởng, Luật BHYT mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2015 và điểm đổi mới đặc biệt quan trọng của Luật chính là bỏ chế độ đồng chi trả cho người nghèo và giảm chi trả cho người cận nghèo, hay là việc thông tuyến kỹ thuật đối với các tuyến xã, huyện hay BHYT sẽ là bắt buộc. Bộ Y tế đã có những sự chuẩn bị triển khai Luật như thế nào để đáp ứng mong mỏi của người dân?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Để thực hiện Luật, trước hết phải ban hành các văn bản dưới luật. Sau khi Luật BHYT sửa đổi, bổ sung ra đời, các văn bản dưới luật như một số nghị định, thông tư cơ bản đã được ban hành đầy đủ.
Bộ Y tế đã phối hợp với các bộ, ngành liên quan và chính quyền các địa phương tổ chức tập huấn và tuyên truyền cho các đối tượng như cấp ủy, lãnh đạo ở các địa phương, các cán bộ y tế ở các BV. Bộ triển khai tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông đại chúng, công tác này cần làm lâu dài, quyết liệt hơn để người dân thấy được quyền lợi, trách nhiệm và tính ưu việt mà Đảng, Nhà nước đã dành cho người dân, đặc biệt là người dân vùng khó khăn.
Bộ cũng đã tổ chức các đoàn kiểm tra tại các địa phương về công tác chuẩn bị thực hiện Luật, trong đó, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam sẽ phối hợp kiểm tra khoảng 20 tỉnh, thành phố, đặc biệt là 10 tỉnh, thành phố có tỷ lệ người dân tham gia BHYT dưới 60%; Đồng thời, chúng tôi đã tham mưu để Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị tăng cường công tác bảo hiểm để tiến tới BHYT toàn dân và một việc nữa hết sức quan trọng với ngành y tế là để thu hút người dân tham gia BHYT, ngành y tế đã và đang nỗ lực phối hợp với các bộ, ngành, chính quyền các cấp triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, cải cách thủ tục hành chính, tăng cường sự hài lòng của người dân.
Thứ nhất, về giảm tải BV, thời gian qua, thực hiện đề án giảm tải BV, bước đầu đã có kết quả chuyển biến rõ rệt, số giường bệnh bình quân thực kê đã tăng lên 28,4/10.000 dân so với tỷ lệ 24,2 giường bệnh/10.000 dân năm 2012; sắp tới đây, Bộ Y tế sẽ công bố một số BV TW không còn tình trạng nằm ghép như BV Nhi TW, BV Tai mũi họng, BV Răng hàm mặt, BV Mắt TW, BV K cơ sở 2…
Mặt khác, ngành y tế cũng quyết liệt chỉ đạo ngành dọc giảm bớt các thủ tục hành chính khi người dân tham gia KCB BHYT. Hiện nay, thời gian chờ đợi khám trung bình đã giảm 50 phút và đặc biệt chú trọng đến thái độ ứng xử của nhân viên y tế để làm hài lòng người bệnh. Tiếp đó, Bộ Y tế đã thành lập đường dây nóng trong toàn quốc nhằm kịp thời giải quyết những thắc mắc, vướng mắc của người dân khi đi KCB. Trong thời gian qua, toàn ngành đã xử lý khoảng gần 150 cán bộ y tế có biểu hiện sai phạm về thái độ, đạo đức nghề nghiệp bao gồm các hình thức như cách chức, nghỉ việc, cảnh cáo, khiển trách, chuyển công tác và trừ tiền thưởng… nhằm răn đe và loại trừ các cán bộ vi phạm.
Điểm nổi bật nhất trong Luật BHYT mới mang tính chất tương đối hội nhập quốc tế và tương đối đột phá, thể hiện ở chỗ: BHYT bắt buộc, tham gia BHYT theo hộ gia đình và tăng quyền lợi cho người tham gia BHYT như người nghèo, thân nhân của liệt sĩ… không phải đồng chi trả; những người bị tai nạn thương tích, tai nạn giao thông cũng được BHYT chi trả; người cận nghèo chỉ phải chi trả 5% thay vì 20% như trước đó…; Ngoài ra, Luật BHYT mới cũng cho phép thông tuyến có thể thông tuyến kỹ thuật đối với tuyến xã, huyện trong địa bàn tỉnh. Đối với người nghèo, sống ở vùng đặc biệt khó khăn, vùng biên giới hải đảo, khi thông tuyến, kể cả tuyến tỉnh, tuyến TW không phải đồng chi trả. Bên cạnh đó, tại các địa phương có kết dư BHYT sẽ dành 20% trong số kết dư đó để phát triển BHYT và đầu tư cơ sở vật chất cho hoạt động KCB.
PV: Trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới, Bộ trưởng sẽ có những chỉ đạo như thế nào để kiểm soát tình hình VSATTP, đảm bảo sức khỏe cho người dân?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Ban Chỉ đạo liên ngành TW về ATVSTP có sự phối hợp rất chặt chẽ giữa Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương, Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan, chính quyền địa phương có sự phối hợp rất chặt chẽ, đã xây dựng kế hoạch đảm bảo ATTP trong dịp Tết như tổ chức tuyên truyền rộng rãi và tập huấn cho các đối tượng sản xuất, kinh doanh thực phẩm; yêu cầu họ tuân theo Luật và các quy định hiện hành vì pháp luật là thượng tôn và sức khỏe của người dân là trên hết. Trong các dịp Tết trước, chúng tôi tổ chức rất nhiều đoàn thanh, kiểm tra về ATTP. Ví dụ vào dịp Tết năm ngoái, ở cấp TW, tỉnh, huyện, xã đã tổ chức khoảng 130.000 lượt kiểm tra từ TW đến xã, lấy hơn 130 ngàn mẫu để thử và kiểm tra mức độ vi phạm ATTP. Khi phát hiện vi phạm, các cơ sở vi phạm sẽ bị xử lý rất nghiêm với mức phạt tiền tối đa lên tới 100 - 200 triệu đồng, số tiền phạt gấp 7 lần giá trị hàng hóa…; rút giấy phép hoạt động, giấy phép lưu hành sản phẩm.
Tiếp đó, chúng tôi tăng cường lực lượng thanh tra ATTP các cấp để xử phạt và tăng số mẫu để kiểm tra.
PV: Bộ trưởng đã có những chỉ đạo quyết liệt như thế nào đối với các thực phẩm tiềm ẩn các nguy cơ gây hại cho sức khỏe để người dân ăn Tết được an tâm hơn, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Tôi nghĩ, những lo lắng của người dân về ATTP là rất chính đáng. Để tăng cường hơn nữa việc đảm bảo ATTP trong dịp Tết cho người dân, Ban Chỉ đạo liên ngành sẽ phát động tháng ATTP đối với dịp Tết Nguyên đán và tổ chức kiểm tra quyết liệt hơn với số đoàn nhiều hơn, số mẫu kiểm tra cũng tăng hơn 10%. Đặc biệt, đối với những tỉnh, thành phố lớn, tỉnh biên giới có hoạt động xuất nhập khẩu thực phẩm nhiều sẽ tăng thêm các đoàn thanh, kiểm tra; song song với tăng mức xử phạt, đặc biệt là ở tuyến xã. Trước đây, ở tuyến xã, khi vi phạm chỉ nhắc nhở nhưng nay sẽ xử phạt nghiêm. Đồng thời, chúng tôi cũng đẩy mạnh việc thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng rộng rãi về sản phẩm, nhà sản xuất vi phạm VSATTP để người dân không sử dụng các sản phẩm đó.
Về phía người dân cũng nên chọn những sản phẩm có địa chỉ, nguồn gốc rõ ràng, có bao bì dán nhãn rõ ràng, không nên mua những sản phẩm không rõ xuất xứ nguồn gốc vì giá rẻ… vì sẽ dễ gây nguy cơ ngộ độc thực phẩm, làm ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.
Về lâu dài, Bộ Y tế đã trình Chính phủ ban hành Đề án tăng cường đội ngũ thanh tra y tế, trong đó có thanh tra ATTP và xây dựng thêm lực lượng cộng tác viên ATTP. Lực lượng thanh tra này được thành lập không chỉ ở quận, huyện mà còn ở xã, phường để có thể kiểm tra sâu sát, xử phạt nghiêm minh đối với các vi phạm. Với các biện pháp như trên, Bộ Y tế tin rằng công tác VSATTP sẽ từng bước được cải thiện.
PV: Nhân dịp năm mới đang đến, Bộ trưởng có lời nhắn nhủ gì đến người dân?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Chúng tôi luôn mong muốn nhiều nhất là người dân có nhiều sức khỏe, hưởng cái Tết an toàn, đặc biệt là VSATTP. Ngành y tế mong muốn người dân cùng đồng lòng với ngành để ngành cố gắng hơn nữa, phục vụ tốt hơn nữa nhu cầu ngày càng cao trong chăm sóc sức khỏe của người dân.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!
Nguyễn Nam (lược ghi)
