Nguyên nhân chủ yếu do ăn uống không phù hợp, lạm dụng vị mặn, khô, nóng, bổ béo khó tiêu hoặc chất kích thích như cà phê, thuốc lá, do học tập và làm việc căng thẳng, ít uống nước...
Để có sức khỏe tốt trong ngày hè, ngoài ăn cân đối chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin, khoáng chất, nên lựa chọn những món ăn bổ mát ngày hè nắng nóng dưới đây là rất cần thiết:
Nước mía: bổ mát, giàu dưỡng chất như chất đạm, béo, đường và nhiều nguyên tố vi lượng như canxi, phospho, sắt...; các vitamin B1, B2, vitamin C, D và nhiều enzym rất có lợi cho sức khỏe... Theo Đông y, nước mía đại bổ tỳ âm, dưỡng huyết, giáng hỏa, tiêu phiền, định tâm an thần, tăng cường trí nhớ... Uống nước mía bớt mệt mỏi, khoan khoái trong lòng, hạ hỏa giảm căng thẳng lo âu.
Đậu đen: có 24% protid, 1,7% chất béo, 53,3% glucid. Ngoài ra, đậu đen còn chứa các vitamin và khoáng chất như: canxi, phospho, sắt, caroten, B1, B2, PP, C. Theo Đông y, đậu đen có tác dụng thanh nhiệt dưỡng âm bổ huyết, hạ được khí nóng trong dạ dày, tiêu thức ăn... Ăn đậu đen giúp tâm thần yên ổn, bớt mệt mỏi, bớt căng thẳng thần kinh, tăng cường trí lực. Hạt đậu đen hầm nhừ ăn, hoặc nấu chè nấu cháo ăn đều tốt.
Đậu xanh có công năng thanh nhiệt dưỡng âm trừ phiền nhiệt, hạ khí, lợi ngũ tạng.
Đậu xanh: chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho sức khỏe. Theo Đông y, đậu xanh có công năng thanh nhiệt dưỡng âm trừ phiền nhiệt, hạ khí, lợi ngũ tạng. Đậu xanh nấu chè, nấu cháo cá, cháo thịt ăn đều tốt.
Dưa hấu: có 0,6g protein, 0,2g chất béo, 5,36g đường; chứa phospho, natri, kali, Cu, Fe, 2.000UI betacaroten, B1, B2, PP... Theo Đông y, dưa hấu thanh nhiệt, trừ phiền, giải nắng nóng. Dưa hấu có thể ăn tươi hoặc ép nước uống.
Cải xoong: rất giàu chất xơ, vitamin A, B1, B2, C và nhiều chất khoáng khác như sắt, canxi và axit folic... Theo Đông y, cải xoong có tác dụng kiện tỳ, mát gan, lợi mật, thông tiểu tiện... Cải xoong rất tốt cho người hư nhược mệt mỏi, ăn kém bụng đầy, chậm tiêu... Có nhiều cách chế biến cải xoong như nấu canh thịt hoặc cá hoặc xào thịt bò, thịt lợn...
Giá đậu xanh: giàu phospho, sắt; vitamin B1, B2; PP; B6; C; E. Theo Đông y, giá đậu bổ mát, thanh nhiệt sinh tân, chỉ khát, tiêu thực... Chữa chứng đau đầu chóng mặt, mệt mỏi giúp tăng cường trí não rất tốt. Giá đậu ăn sống hoặc xào thịt, nấu canh chua với cá, xay ép nước uống đều tốt.
Quả dâu ta: bổ tâm tỳ, giàu protein, axit amin thiết yếu. Giàu B1, B2, B3, B5, B6, C, E, A... và khoáng chất Fe, Ca, Zn. Theo Đông y, quả dâu tác dụng dưỡng huyết, ích gan thận, rất tốt với người mắc chứng tâm tỳ hư, mệt mỏi ăn ngủ kém; tăng cường trí nhớ... Quả dâu ăn tươi hoặc xay sinh tố uống đều tốt.