Họa sĩ của những thân cây
Chúng tôi biết đến anh trong một lần tình cờ trong hội chợ triển lãm sinh vật cảnh cách đây vài năm diễn ra tại Hà Nội bởi tác phẩm Dấu ấn thời gian mà người nghệ sĩ này thổi hồn vào cây sanh mang đi triển lãm. Thời bấy giờ, trong giới chơi cây sành sỏi, tác phẩm của anh được đánh giá là độc nhất, vô nhị trong làng cây thế. Thời điểm đó, trị giá của tác phẩm Dấu ấn thời gian lên đến vài tỷ đồng.
“Những ngày đầu bước vào nghề chơi cây cảnh mới thấy nó không chỉ đơn thuần là một thú chơi. Nhưng càng chơi, càng bị cuốn hút đến kỳ lạ. Mỗi khi mệt mỏi, chỉ cần ra ngắm cây hoặc ra tạo dáng, chỉnh sửa chúng dường như mọi mệt mỏi tan biến đâu mất”, anh Cường chia sẻ.
Anh cho biết, những người mang trong mình tính nghệ sĩ vốn đã trầm tư, ít ồn ào rồi, nhưng càng chơi say sưa với cây, tâm tính lại càng trầm lắng hơn. Để sáng tác một bức hội họa, có lẽ chỉ vài giờ đồng hồ hoặc vài ngày thôi. Nhưng đối với cây thì có khi cả vài năm, thậm chí vài chục năm trời.
Nhớ lại những ngày mới bước chân vào nghề cây cảnh, anh Cường cho biết, thời ấy phải đi thuê mặt bằng ở Hà Nội để thỏa chí đam mê của mình. Tuy nhiên, giá thuê đất ngày càng cao, rồi đất giữa lòng Thủ đô cứ mỗi ngày lại bị thu hẹp lại bởi các nhà cao tầng mọc lên san sát. “Hàng chục lần phải chuyển từ chỗ thuê này sang chỗ thuê khác vì chủ đất tăng giá hoặc không cho thuê nữa, anh đã từng ước ao có một mảnh đất trong tay để hàng ngày vẽ tranh và vui thú với cây cảnh. “Thế rồi ngày Hà Tây sát nhập về Hà Nội, hai xã thuộc Hòa Bình cũng sát nhập về. Anh vay mượn bạn bè mua một mảnh đất nay thuộc xã Tiến Xuân (Thạch Thất - Hà Nội) và dọn tất cả những cây cảnh của mình đã có về”, anh Cường cho biết.
Có không gian bởi thiên nhiên ưu đãi, anh bắt đầu dồn hết tâm sức của mình vào với cây. Có những ngày làm việc đến cả quên ăn, quên ngủ và cũng có những thời điểm quên mất mình còn một nghề nữa là nghề vẽ tranh. “Cái thú chơi cây cảnh nó thế đấy các chú ạ”, vừa nâng chén trà, anh Cường vừa thổ lộ.
Thầy giáo, họa sĩ Đặng Xuân Cường nắn nót từng chi tiết cho tác phẩm “Nghênh phong”.
Những kiệt tác có một không hai
Chỉ tay vào một gốc cây sung trong góc vườn, anh Cường chia sẻ, chỉ độ dăm năm nữa thôi cây này sẽ trở thành một kiệt tác đấy. Rồi anh lý giải, riêng bộ gốc của nó đã có tuổi đời đến cả hàng trăm năm rồi, không chỉ thân cây nhiều tuổi, dáng cây và quả cũng đã có sẵn. Giờ là lúc sẽ phải uốn nắn sao đó cho nó thành một tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
Nói về gốc sung này, anh Cường còn cho biết, nó có duyên tiền định thì phải. Bởi theo anh, trước khi một tác phẩm của anh được bán lại cho một người khác, người này đã nhiều ngày liền “ăn dầm ở dề” để mua bằng được một tác phẩm của anh thì cũng trao đổi lại cho anh gốc sung này. “Cái quý của người chơi cây không còn ở việc giao dịch bằng những đồng tiền vật chất. Nó vượt xa hơn bởi những tác phẩm của mình sẽ đến được với những người biết trân trọng và đặc biệt sau đó họ biết chăm sóc và nuôi dưỡng nó”, anh Cường cho biết thêm.
Nhớ lại câu chuyện những ngày đầu mới bước chân vào chơi cây, người nghệ sĩ này chia sẻ: Trong quá trình chăm sóc, cắt tỉa, tạo dáng... cho cây, không phải lúc nào cũng thuận chèo, mát mái. Có lần, khi đã “gột” được một tay (một cành - PV) rồi, vài ngày sau thì bị sâu ăn mất. Lại mất một thời gian khá dài để cho cành nảy mầm và chăm chúng lại từ đầu.
Cũng theo chia sẻ từ người cha của những cây cảnh tiền tỷ này, việc tạo dáng cây quan trọng nhất là phải biết cắt bỏ cành này hay nhân cành khác lên. “Phải biết cắt cành vào đúng thời điểm, đúng cành và ngược lại cũng phải biết nâng niu từng mầm chồi để nhân chúng lên ở một thế khác”, anh Cường nói.
Trong triển lãm sinh vật cảnh vừa qua diễn ra tại Hưng Yên, giới chơi cây cảnh trong cả nước đổ về khá bất ngờ với tác phẩm Huyền Phượng Vũ mà anh Cường mang đến với hội chợ. Giới chơi cây đánh giá tác phẩm này của anh chưa sánh với tác phẩm trước đó như Mâm xôi, con gà; Dấu ấn thời gian...nhưng đã đạt tới mức nghệ thuật đỉnh cao của làng cây cảnh.
Trước khi tiễn chúng tôi, bằng một tấm ảnh chụp chung bên gốc sung anh đang tạo dáng, anh hẹn chỉ độ vài năm nữa, khi tác phẩm hoàn thành sẽ có cuộc hội ngộ để chiêm ngưỡng. “Sẽ là một tác phẩm nghệ thuật đỉnh cao nữa từ cây này”, anh Cường chắc nịch!