Bệnh nhân của tôi là một người đàn ông đã ngoài 40 tuổi. Anh đến khám bệnh vì ho kéo dài, ăn kém, đau tức ngực, gầy sút nhanh. Đi cùng anh là một người phụ nữ với vẻ mặt đầy lo lắng. Tôi đã không sai khi nghĩ rằng đó là vợ anh.
Qua hỏi han, thăm khám, tôi đã chuyển anh đến chương trình chống lao tỉnh với chẩn đoán nghi ngờ lao phổi.
Khoảng 10 ngày sau, có một người phụ nữ tìm gặp tôi, không phải để khám bệnh mà để muốn nói chuyện. Tôi ngờ ngợ đã gặp chị ta. Thì ra đó là vợ của người đàn ông kể trên. Tuy khá bận rộn, nhưng tôi vẫn vui lòng tiếp chuyện chị.
Rượu tàn phá sức khỏe, hủy hoại cuộc đời con người nếu lạm dụng nó.
Chị kể rằng, chồng mình qua chụp phim phổi và thử đờm đã được xác định mắc lao phổi. Qua điều trị, bệnh đã thấy thuyên giảm. Nhưng chuyện chị ta muốn nói không phải là chuyện đấy, mà là chuyện chồng chị đã nghiện rượu nhiều năm nay. Chồng chị là một người đàn ông hiền lành, chăm chỉ làm việc, biết thương yêu vợ con. Thế mà không hiểu tại sao, anh chỉ có một tật xấu là hay uống rượu. Sáng uống, trưa uống, tối uống. Tóm lại, một ngày ít nhất anh phải uống rượu một lần. Tuy rằng anh không mấy khi uống đến say xỉn, nhưng sau một thời gian dài như thế, ai cũng bảo anh đã nghiện rượu. Mặc cho anh vẫn chăm chỉ làm việc, vẫn thương yêu vợ con, chưa có biểu hiện xấu nào khác, nhưng vợ con anh có cảm giác buồn và xấu hổ với việc nghiện rượu của anh. Đã biết bao nhiêu lần bố mẹ, vợ con, anh chị em rồi bạn bè khuyên can anh bỏ rượu, song chỉ được vài ba ngày, rồi đâu lại vào đấy. Chán, chả ai muốn nói nữa. Anh cứ hồn nhiên uống rượu, hồn nhiên làm việc (anh vốn dĩ chăm chỉ từ bé). Chị đã khổ vì tật nghiện rượu của chồng, nay anh lại mắc bệnh lao, không biết rồi sẽ phải sống ra sao đây? Kể đến đây, mắt chị đã rơm rớm. Không biết an ủi chị thế nào, tôi bèn hỏi ngay: “Thế từ khi biết mình bị lao phổi, phải uống thuốc điều trị, anh có uống rượu không?”. Gương mặt chị có vẻ tươi lên một tí, trả lời: “Dạ thưa bác sĩ, không”. Tôi chợt lóe lên một tia hy vọng. Vừa là trách nhiệm, vừa là thấy chị tin tưởng mình mà tìm đến, tôi muốn giúp anh bỏ rượu: “Hôm nào chị đưa chồng chị đến đây, tôi sẽ nói chuyện với anh”.
Rất sớm, hai vợ chồng chị đã tìm đến tôi. Nhìn vẻ mặt hiền lành có vẻ thật thà chất phác của anh, tôi hỏi: “Tại sao anh lại thích uống rượu thế?”. Anh trả lời: “Đầu tiên cũng chỉ là uống chén rượu vui vẻ với bạn bè, rồi nghiện lúc nào không hay”. “Anh có biết uống rượu có hại thế nào không?” - “Dạ, em biết. Dạo gần đây em cứ thấy người hay mền mệt, nhưng thèm rượu nên em vẫn uống”. “Anh có biết tại sao anh bị lao phổi không?” - “Dạ, em không”. Tôi nói: “Một trong những lí do khiến anh bị mắc lao đó là tật nghiện rượu của anh. Nghiện rượu làm sức khỏe của anh yếu đi, làm anh cứ thấy mền mệt. Khi mền mệt kéo dài, có thể hiểu rằng anh đang giảm sức đề kháng. Khi anh giảm sức đề kháng, nhân cơ hội đó, vi khuẩn lao sẵn có trong cơ thể anh, gây cho anh bị lao phổi”. Nghe đến đây, anh có vẻ hối tiếc, lo lắng. Vợ anh cũng vậy. Tôi bèn nói tiếp: “Bây giờ, việc của anh là phải uống thuốc điều trị lao đúng, đủ, đều như bác sĩ điều trị căn dặn. Ngoài ra, cần yên tâm, vui vẻ, ăn uống tẩm bổ và đặc biệt là không uống rượu. Vì rằng khi anh uống thuốc điều trị lao thì gan của anh đã phải làm việc rất vất vả. Nếu anh uống rượu nữa thì gan sẽ quá tải, vì phải thải bỏ những chất độc hại của rượu, rất dễ dẫn đến suy gan”.
Vì muốn giúp anh bỏ rượu, mà cũng là giúp cho việc điều trị lao đạt hiệu quả tốt, tôi đề nghị trong thời gian điều trị tuyệt đối anh không được uống rượu, bia. Sau đó, theo tôi, anh nên bỏ luôn rượu bia. Như thế, sức khỏe của anh chắc chắn sẽ tốt hơn. Tôi còn dặn thêm: “Nếu có khó khăn hay thắc mắc gì cứ điện thoại hỏi, tôi sẽ giúp đỡ”.
Cho đến một hôm, tôi nhận được một cuộc gọi với số điện thoại lạ. Đầu dây bên kia giới thiệu ngay đã từng là bệnh nhân của tôi với căn bệnh lao phổi, đã khỏi bệnh từ lâu, anh ta hiện vẫn khỏe, đặc biệt đã cai hẳn được tật nghiện rượu. Trong khoảng thời gian từ đấy đến nay anh đã chứng kiến 2 người hàng xóm chết: 1 người bị ung thư gan, 1 người bị tai nạn giao thông, đều ở tuổi xấp xỉ 50 và đã nghiện rượu nhiều năm. Có một câu anh nói làm tôi phải suy nghĩ: “Nếu ngày đó em mà không gặp được bác sĩ, em mà không cai được rượu thì biết đâu em cũng bị ung thư rồi cũng nên. Cảm ơn bác sĩ, may mà em bị mắc lao”.
Theo tôi, anh cai được rượu chính là ở nghị lực của anh, bên cạnh có sự thương yêu giúp đỡ của người vợ. Còn “may mà em bị mắc lao” chỉ là yếu tố thuận lợi mà thôi.