Thức ăn nhiễm khuẩn, chứa nhiều kim loại nặng, thuốc trừ sâu hay thuốc kháng sinh... là những gì mà người tiêu dùng đang ăn vào hàng ngày từ những sản phẩm chế biến sẵn hoặc đông lạnh được du nhập từ nhiều nước trên thế giới, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Nguyên nhân chính bắt nguồn từ toàn cầu hóa.
Các tập đoàn chế biến thực phẩm lại rất mập mờ về nguồn gốc xuất xứ các thành phần chế biến khiến người dân không khỏi hoài nghi về độ an toàn của thực phẩm được bày bán trong các siêu thị lớn tại châu Âu và Mỹ, vốn dĩ đa phần được nhập khẩu từ Trung Quốc.
 Dâu tây Trung Quốc nhiễm thuốc trừ sâu nhưng vẫn được gắn nhãn “hữu cơ”. |
Nhiều loại thực phẩm sản xuất từ Trung Quốc có nguy cơ chứa hóa chất độc hại và khả năng bị làm giả, có đến 51% quy trình chế biến và đóng gói thực phẩm ở nước này không đảm bảo yêu cầu về an toàn thực phẩm. Cơ quan chức năng Trung Quốc và các nước đã phát hiện hàng loạt vụ thực phẩm nhiễm độc: chất methonyl (thuốc trừ sâu) trong 18 loại trà; chất formaldehyt để giữ tươi rau; chất nitrat natri, ure và hormon tăng trưởng trong đậu đũa, giá sống; hóa chất và phụ gia độc hại để làm huyết vịt giả; hàm lượng chì cao trong tảo Spirulina, hoa quả sấy khô và ô mai; mỡ động vật và rác thải nhà bếp dùng để tái chế dầu ăn; gelatin công nghiệp để chế biến tai lợn giả; đặc biệt sử dụng thi thể thai nhi, bé sơ sinh, nhau thai để sản xuất “thuốc thịt người”,...
Thực phẩm nhiễm độc phổ biến ở Trung Quốc đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân Trung Quốc và người dân các nước tiêu thụ thực phẩm có xuất xứ từ Trung Quốc.
Tờ L’Express cảnh báo, chính thái độ tiêu dùng vô trách nhiệm của người tiêu thụ nên mới dẫn đến việc ăn nhầm phải những thức ăn độc hại, chứa nhiều vi khuẩn lây bệnh nghiêm trọng như nhiễm virut viêm gan A do ăn dâu tây đông lạnh nhập từ Trung Quốc, Brazil. Hay các loại rau củ nhiễm kim loại nặng như gạo nhiễm chất cadmium của Trung Quốc, nước sốt ớt cay nhiễm chì của Mexico.
EU đã chi 70.000 euro để làm một đoạn phim hướng dẫn người dân cảnh giác khi mua sắm để tránh gặp phải hàng hóa Trung Quốc kém chất lượng. Đồng thời, trong giai đoạn 2013 - 2015, EU sẽ tổ chức một chiến dịch để kiểm soát chất lượng hàng xuất nhập khẩu, đặc biệt hàng xuất xứ Trung Quốc. EU cùng với Chính phủ Mỹ đã một lần “cấm cửa” thực phẩm gắn mác Trung Quốc sau khi các cơ quan chức năng phát hiện hệ thống tiêu chuẩn hữu cơ của Trung Quốc rất lỏng lẻo.
Sản phẩm dâu Goji là một ví dụ. Đây là một loại dâu màu đỏ, trái nhỏ và vẫn được người Trung Quốc làm thuốc để tăng cường chức năng gan, thận hoặc làm thuốc bổ mắt. Sản phẩm này từng được xuất tới 30 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có Mỹ và Canada. Thế nhưng từ năm 2011, cả Mỹ và EU đã thắt chặt việc nhập khẩu sản phẩm này do bị phát hiện có hàm lượng thuốc trừ sâu cao trong khi vẫn được gắn nhãn “hữu cơ”, vốn chỉ dành cho sản phẩm không sử dụng hóa chất. Ngoài dâu Goji, chính quyền Mỹ cũng cấm nhập nhiều loại sản phẩm gắn nhãn “hữu cơ” từ Trung Quốc khác như nhân sâm, nấm linh chi, gừng tươi, hạt kê...
Không chỉ người tiêu dùng ở các nước phương Tây tỏ ra e ngại với hàng hóa Trung Quốc mà ngay ở các quốc gia châu Á, thậm chí là châu Phi, tâm lý tẩy chay sản phẩm của Trung Quốc cũng lan nhanh. Ngay từ năm 2008, có đến 75,9% người dân Nhật Bản được hãng tin Kyodo khảo sát khẳng định “từ nay sẽ không sử dụng các sản phẩm của Trung Quốc” sau vụ bê bối ngộ độc thực phẩm liên quan đến bánh bao tại nước này khiến 10 người phải nhập viện. Khảo sát cũng cho thấy, 69% người Nhật được hỏi trả lời “hết sức” lo lắng về thực phẩm từ Trung Quốc và 25,2% cho biết họ lo ngại ở mức “nhất định”.
Tại tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), các trại nuôi cá, các tiêu chí về an toàn thực phẩm luôn bị coi nhẹ hơn là lợi nhuận. Trong khi đó, các mặt hàng của họ đều được tìm thấy trên các gian hàng đông lạnh tại châu Âu và Hoa Kỳ. Để có thể thâm nhập vào các thị trường trên, nhiều doanh nghiệp chế biến tại khu vực này đã không ngần ngại gian lận giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm được biết đến dưới cái tên CIQ. Họ có thể bán các sản phẩm của mình dưới một tên doanh nghiệp khác đã được cấp giấy CIQ, đổi lại phải chi một khoản hoa hồng cho các doanh nghiệp này.
(Theo Kyodo, USA today)
Hương Hà