Chỉ với một quyển sổ, cây bút và một tấm thẻ không rõ ràng, không ít kẻ xấu đã núp bóng từ thiện, hành nghề bán tăm và một số vật dụng khác được cho là do người khuyết tật, trẻ em nghèo làm ra nhằm kêu gọi sự chia sẻ của cộng đồng. Đáng lo ngại hơn khi ngoài những thủ đoạn chèo kéo để bán hàng, các đối tượng này còn tập hợp thành băng nhóm, sẵn sàng chửi bới, đe dọa, thậm chí hành hung nếu như người dân không ủng hộ số tiền như mong muốn.
Trục lợi không nhỏ từ việc làm từ thiện rởm
Mới đây nhất, vào trưa ngày 16/1, tổ công tác Đội Cảnh sát hình sự - Công an quận Nam Từ Liêm đã bắt quả tang ổ nhóm khi đang có hành vi ép mua tăm đối với một số nạn nhân. Danh tính nhóm đối tượng này được làm rõ gồm: Phạm Thị Hoa (SN 1985, trú tại xã Hồng Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội); Phạm Thị Thu (SN 1992), Phạm Thị Phương (SN 1996), Nguyễn Thị Hà (SN 1984) - đều trú tại xã Lê Thanh, huyện Mỹ Đức, Hà Nội. Cơ quan công an cho biết, người tổ chức cho nhóm bán tăm “từ thiện” trên là Phạm Thị Hoa. Cụ thể, Hoa là người đi mua tăm, túi nilon tại khu vực chợ Đồng Xuân, sau đó mang về nhà, chia thành từng gói nhỏ. Để có được nhãn mác “tăm từ thiện”, Hoa đã photocopy màu nhãn mác tăm của một số cơ sở từ thiện thật. Sau khi hoàn chỉnh “hàng”, Hoa phân phối cho mỗi người trong nhóm và đến khu vực Bến xe Mỹ Đình để hoạt động. Nếu bị hại đồng ý mua tăm sẽ được các đối tượng cho xem sổ ghi danh sách những người đã “ủng hộ” trước đó với các mức từ 30.000 - 50.000 đồng, thậm chí có trường hợp phải nộp đến 100.000 đồng. Đưa ít hơn số tiền này, bị hại lập tức sẽ bị chửi bới, đe dọa. Nhóm đối tượng thường có từ 3 - 5 thành viên, ngoài 2 kẻ bán tăm, số còn lại sẽ lảng vảng xung quanh để sẵn sàng dằn mặt những ai không đồng ý quyên góp tiền. Cơ quan công an đã thu giữ gần 1.000 gói tăm và nhiều tờ giấy photocopy ghi danh sách những người đã ủng hộ từ thiện. Khai nhận tại cơ quan công an, Phạm Thị Hoa cho biết, mỗi ngày, trừ chi phí, mỗi đối tượng thu được từ 200.000 - 500.000 đồng. Toàn bộ số tiền này, các đối tượng chi tiêu cá nhân chứ không ủng hộ cho bất cứ một tổ chức từ thiện nào.
Trước đó, Công an phường Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy, Hà Nội cũng đã bắt giữ ổ nhóm đội lốt người đi bán tăm từ thiện để lừa tiền của người dân. Các đối tượng bị bắt giữ là Đặng Thị Phương (19 tuổi); Hoàng Thị Anh (25 tuổi); Hoàng Thị Linh (20 tuổi); Hoàng Thị Hồng (18 tuổi) và Nguyễn Thị Thắm (15 tuổi) - đều ở xã Lê Thanh, huyện Mỹ Đức, TP. Hà Nội. Trong số này, Anh, Linh và Hồng là 3 chị em ruột. Ổ nhóm này bị cơ quan công an bắt quả tang khi chúng đang mạo danh tổ chức từ thiện để bán tăm với giá cắt cổ ở đường Xuân Thủy (trước cổng Trường đại học Quốc gia Hà Nội).
Cần xử lý nghiêm
Thiếu tá Nguyễn Xuân Vượng - Phó Trưởng Công an phường Dịch Vọng Hậu (quận Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết, các đối tượng này thường tụ lại thành một nhóm từ 5 - 10 đối tượng. Chúng tự mua tăm bên ngoài rồi dùng các giấy giới thiệu giả các trung tâm từ thiện để lấy lòng thương của người đi đường. Đối tượng mà chúng nhắm đến chủ yếu là học sinh, sinh viên hoặc những người từ quê mới lên Hà Nội. Khi xác định được mục tiêu, chúng bủa vây rồi giới thiệu mình là người của trung tâm từ thiện đề nghị giúp đỡ. Khi khách cầm tăm, chúng hét giá ủng hộ từ 30.000 - 50.000 đồng. Khách nào không ủng hộ, chúng quay sang chửi bới, đe dọa, thậm chí đánh. Trong các ổ nhóm này luôn có vài đối tượng nam giới âm thầm cảnh giới bên ngoài và chỉ xuất hiện khi cần thiết.
Liên quan đến thực trạng một số đối tượng giả danh các cơ sở từ thiện để trục lợi, anh Lê Hồng Mạnh - Trưởng phòng kinh doanh HTX Tình thương (Sơn Tây, Hà Nội) cho biết, HTX làm công tác từ thiện nhằm giúp đỡ người tàn tật, trẻ em mồ côi. Để có kinh phí hoạt động, chúng tôi kêu gọi các nhà hảo tâm giúp đỡ, HTX có cử nhân viên đi bán tăm nhưng chỉ bán tăm ở tận nhà các hộ gia đình, trường học, mỗi nhóm đi từ 1 - 2 người, ai có lòng thì mua, không mua thì nhân viên vẫn vui vẻ, không níu kéo, nài ép khách hàng. Đặc biệt, HTX không cử nhân viên bán tăm ở những nơi công cộng như công viên, bến xe, nhà ga, bệnh viện… Việc những nhóm người giả danh từ thiện để bán tăm với giá cắt cổ thực chất là hành vi lừa đảo. Hành động của họ vừa gây thiệt hại cho người mua, vừa làm ảnh hưởng đến uy tín của những người làm từ thiện thật sự. Sự việc này rất cần cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ và có những xử lý thích đáng.
Với chiêu bài giả danh tổ chức từ thiện bán tăm với giá cắt cổ ở các khu vực bến xe, trường học..., những ổ nhóm đã ngang nhiên hành nghề “chặt chém” ngay giữa ban ngày. Với thủ đoạn tinh vi, nhiều kẻ giả danh làm từ thiện đã trục lợi khoản tiền không nhỏ từ chính người dân. Điều đáng lo ngại hơn, hiện tượng này lại đang diễn ra một cách công khai gây ra những hệ luỵ xấu cho xã hội. Hành vi này cần phải được lên án, cùng đó, người dân cũng cần cảnh giác trước những thủ đoạn lừa đảo khoác danh từ thiện.
H. Phong